SN: Zawieszenie sędziego jest represyjne, orzekanie nie stanowi przestępstwa

Izba Odpowiedzialności Zawodowej w składzie tymczasowym nie wyraziła zgody na zawieszenie sędzi Małgorzaty D.-W. z Zielonej Góry, która zastosowała dwa tygodnie aresztu wobec osoby uchylającej się od wymiaru sprawiedliwości. Dlatego że minęło już trzy lata od popełnionego czynu i 2,5 roku od złożenia przez rzecznika wniosku o zawieszenie do Izby Dyscyplinarnej, która na ten wniosek nie zareagowała. A nowy przepis ustawy o SN stanowi, że błąd w orzekaniu nie narusza prawa.

Jak w uzasadnieniu stwierdziła sędzia sprawozdawca Małgorzata Wąsek-Wiaderek, czym innym jest sprawa dyscyplinarna, a czym innym zawieszenie. Trwało ono zbyt długo, a sędzia w tym czasie wchodziła na salę sądową i orzekała. Wymiar sprawiedliwości nie poniósł żadnej szkody.

Zarzuty wobec sędziego

W grudniu 2019 r. zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędzia Przemysław W. Radzik wszczął przeciwko niej postępowanie dyscyplinarne, przedstawiając zarzut popełnienia przewinienia dyscyplinarnego. Miało ono polegać na tym, że 5 kwietnia 2019 r., jako sędzia referent dopuściła się "oczywistej i rażącej obrazy przepisów prawa" (art. 45 Konstytucji, art. 249 par. 1 kpk w zw. z art. 258 par. 1 pkt 1 kpk i art. 258 par. 4 kpk, oraz art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności).

Czytaj: Jest skład Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN, w październiku wybór prezesa

Czytaj też: Pojęcie i rodzaje przesłanek środków zapobiegawczych w polskim procesie karnym >>>

Wbrew istniejącym w sprawie dowodom, dotyczącym rzekomego utrudniania przez oskarżoną prawidłowego przebiegu postępowania karnego przez ukrywanie się przed wymiarem sprawiedliwości, wydała postanowienie o zastosowaniu wobec niej tymczasowego aresztowania na okres trzech miesięcy od daty zatrzymania, przez co doprowadziła do niesłusznego pozbawienia wolności oskarżonej w okresie od 28 kwietnia 2019 r. do 22 maja 2019 r. Zatem - według rzecznika - działała na szkodę interesu publicznego w postaci prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości oraz na szkodę prywatnego interesu oskarżonej.

Sędzia Małgorzata D.-W. dowiedziała się o zawieszeniu z Twittera. Na tym medium rzecznik dyscyplinarny napisał, że popełniła przestępstwo, zanim jeszcze otrzymała stosowne pismo urzędowe.

Czytaj też: Tymczasowe aresztowanie a przedłużenie terminu postępowania przygotowawczego >>>

Uchwała nie zezwalająca na zawieszenie

Izba Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że wniosek o zawieszenie sędziego jest niezasadny. Tymczasowa Izba orzekła, że minęło ponad trzy lat od czynu sędziego, a 2,5 roku od złożenia wniosku do Izby Dyscyplinarnej o przedłużenie zawieszenia i Izba ta nie podjęła żadnych kroków.

- Zawieszenie w czynnościach służbowych ma na celu ochronę wymiaru sprawiedliwości przed jego obrazą. Tymczasem sędzia Małgorzata D.-W. orzekała przez ponad dwa lata i nie nastąpiły żadne szkody - argumentowała sędzia sprawozdawca. - Art. 107 par .3 ustawy o stroju sądów powszechnych wprowadził zmiany, obowiązujące od 15 lipca br. Stanowi on, że za czynności orzecznicze nie karze się sędziów. To postępowanie wobec sędziego jest represyjne, nie stanowi deliktu stosowanie prawa - przyznała sędzia Wąsek-Wiaderek. - Przy zmianach w ustawie, stosujemy prawo względniejsze czyli łagodniejsze - dodała.

Skład sądu - bez zmian

Przed rozpoznawaniem trzech spraw, które odbyły się 20 września w SN padały pytania, czy strony zgadzają się, aby procedowali sędziowie wyznaczeni do orzekania, mimo, że w sobotę 17 września prezydent wyznaczył 11 sędziów do tej Izby.

Ważnym argumentem było, że troje z wyznaczonych pięciu tymczasowych sędziów nie weszło do jedenastki wskazanej przez prezydenta. A co więcej, o wyborze 11 sędziów Kancelaria Prezydenta poinformowała na stronie internetowej, ale do Sądu Najwyższego nie przesłała pisma. A także nie ukazało się ogłoszenie w Monitorze Polskim.

Sędzia Wiesław Kozielewicz uznał, że dopuszczalne są dwie interpretacje:

1. Art. 8 ust. 4 o Sądzie Najwyższym to lex specialis wyłącza możliwość orzekania w starym, dotychczasowym składzie, bo powstała nowa struktura sądu,
2. z uwagi na wyznaczenie składów tymczasowym - możliwe jest dalsze przez nich orzekanie przez pięciu sędziów do czasu zakończenia przez nich spraw pozostałych po Izbie Dyscyplinarnej.

Sąd przyjął tę druga interpretację i nowym sędziom zostaną przydzielone sprawy, które wpłynęły do Izby Odpowiedzialności Zawodowej o 15 lipca.

- Osoby wyznaczone do orzekania bez ich zgody w okresie przejściowym do rozpoznawania do nowej Izby są właściwe - wyjaśniała sędzia Wąsek-Wiaderek. - Ten skład nie narusza art. 6 Konwencji Praw Człowieka. 

Sygnatura akt I ZZ 4/22

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.