Komisja ds. Praktyki Adwokackiej przy Naczelnej Radzie Adwokackiej pracuje nad projektem regulacji, która ma umożliwić zatrudnianie adwokatów. Prace te zmierzają do realizacji uchwały Krajowego Zjazdu Adwokatury z 2016 r. w zakresie „rozważenia przygotowania propozycji zmian legislacyjnych dotyczących możliwości zatrudniania adwokatów w stosunku pracy w kancelariach indywidualnych i spółkach z udziałem adwokatów”.
Jak poinformował przewodniczący komisji adw. Maciej Łaszczuk, prace te prowadzone są we współpracy z Komisją Legislacyjną przy NRA. Podczas posiedzenia Naczelnej Rady Adwokackiej, które odbyło się w dniach 14-15 września 2018 r. w Toruniu, adw. Bartosz Przeciechowski, członek NRA i członek Komisji ds. Praktyki Adwokackiej przy NRA, przedstawił Naczelnej Radzie Adwokackiej zarys zmian w tym zakresie. Zastrzegł jednak, że przedstawiony materiał nie jest ostatecznym wykonaniem zadania. Wymaga on dalszych prac, stanowiska Komisji Legislacyjnej przy NRA, a następnie akceptacji przez NRA.
Przypomniał też, że jesienią tego roku do Sejmu wpłynęła anonimowa petycja, w której postulowano dopuszczenie wszelkich form zatrudnienia adwokatów, także przez klientów. 13 grudnia 2018 r. sejmowa Komisja ds. Petycji ostatecznie uznała petycję za bezprzedmiotową.
Czytaj: Na marginesie deregulacji - uwolnić zawód adwokata>>
Komisja NRA zapowiada kontynujację prac na projektem, ale tymczasem wskazuje na problemy prawne, jakie trzeba będzie pokonać. Jeden z nich dotyczy tego, że ewentualne dopuszczenie możliwości etatowego zatrudniania adwokata w kancelarii nie będzie automatycznie oznaczać możliwości świadczenia przez niego pomocy pranej klientom "na zewnątrz". W tym kontekście komisja przypomina postanowienie Sądu Najwyższego z 2008 lutego 2008 roku (III CSK 245/07) dotyczące zatrudnienia radców prawnych. SN stwierdził w nim, że radca prawny wykonujący zawód w ramach stosunku pracy lub umowy zlecenia świadczy pomoc prawną wyłącznie na rzez prawodawcy lub zleceniodawcy, a nie na rzecz klientów. Postanowienie to stwierdza, że jeśli spółka kapitałowa wykonuje zlecone jej usługi prawne przy pomocy zatrudnionego przez siebie radcy, to jest to niezgodne z art. 8 ustawy radcowskiej. Taki radca nie powinien reprezentować klienta tej spółki w procesie, bo wykonywałby zawód niezgodnie z prawem.
Komisja przywołuje też artykuł 8 ustawy o radcach prawnych, który stwierdza, że "pomoc prawna polegająca na występowaniu przez radcę prawnego w charakterze obrońcy w prawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe może być świadczona pod warunkiem, że radca prawny nie pozostaje w stosunku pracy". - Konieczne jest jasne uregulowanie, że "adwokacki" stosunek pracy nie stanowi przeszkody do wykonywania funkcji obrońcy - mówi adw. Maciej Łaszczuk.
Komisja analizuje też zgodność przygotowywanej propozycji z zasadami wykonywania obrony z urzędu, w tym wyznaczania przez sąd, kwestii rozliczniowych związanych z traktowaniem tego przychodu jako z innego źródła niż podstawowe.