Zapis windykacyjny wygrywa z darowizną na wypadek śmierci

Sejm zajmie się podczas trwającego w tym tygodniu posiedzenia sprawozdaniem Komisji Nadzwyczajnej o rządowym oraz senackim projektach ustaw o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw które dotyczą kwestii swobody testowania.

W projekcie pierwszym, w przedłożeniu rządowym, zawarto propozycję wprowadzenia zapisu windykacyjnego. Natomiast w przedłożeniu senackim znajduje się propozycja umowy darowizny na wypadek śmierci. Komisja uznała, że to są dwa konkurencyjne do siebie projekty. Jeden dotyczy prawa spadkowego, a drugi zobowiązaniowego. Jeżeli chodzi o kwestie zobowiązaniowe, to one wydały się Komisji na tyle skomplikowane i powodujące szereg zagrożeń dla czystości i czytelności systematyki Kodeksu cywilnego, że rozpatrzyła tylko projekt rządowy dotyczący zapisu windykacyjnego, który w całości poparła.|
Zgodnie z projektem, spadkodawca będzie mógł skutecznie przesądzać o sposobie podziału spadku. Zapisobierca nabędzie przedmiot zapisu już w chwili śmierci testatora, bez konieczności podejmowania dodatkowych działań.
Zapis windykacyjny ma pełnić rolę drugorzędną względem zapisu zwykłego. Jego wykorzystanie wymagać będzie wyraźnego oświadczenia testatora. Posługiwanie się zapisem windykacyjnym będzie ograniczone tylko do testamentów sporządzonych w formie aktu notarialnego.
Przedmiotem zapisu windykacyjnego będzie mogła być jedynie rzecz oznaczona co do tożsamości, zbywalne prawo majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.
Przysporzenia dokonane przez testatora w drodze zapisów windykacyjnych będą traktowane na równi z darowiznami. Przy obliczaniu zachowku uwzględniana będzie także wartość zapisów windykacyjnych, na podobnych zasadach jak właśnie w przypadku darowizn.
Projektowana regulacja przewiduje również zmiany dotyczące wykonawcy testamentu. Będzie on mógł zarządzać nie tylko całym majątkiem spadkowym, ale także jego zorganizowaną częścią lub nawet określonym składnikiem. Stworzona zostanie możliwość ustanowienia więcej niż jednego wykonawcy testamentu.
Zgodnie z projektem, gdy do dziedziczenia ustawowego dojdzie tylko małżonek spadkodawcy oraz jeden z jego rodziców, wymienione osoby dziedziczyć będą po połowie spadku.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line

Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 1 lutego 2011 r. (druki nr 3018, 2116 i 3759),