Projekt który został przez resort sprawiedliwości rozesłany do konsultacji przewiduje, że stosowanie przez innego przedsiębiorcę klauzuli wpisanej do rejestru nie narusza zbiorowych interesów konsumentów. W takiej sytuacji prezes UOKiK nie może ukarać innej firmy stosującej taką samą klauzulę. Taka możliwość istnieje tylko wtedy, kiedy ukarany przedsiębiorca nadal stosuje klauzulę, która została uznana za niedozwoloną w sprawie przeciwko niemu.
W swojej opinii do założeń projektu nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów proponuje, by w zmienionej ustawie znalazł się przepis stwierdzający, że „wyrok prawomocny ma skutek wobec wszystkich osób trzecich, czyli pozwanego przedsiębiorcy i innych przedsiębiorców oraz podmiotów legitymowanych do wystąpienia z powództwem”. Zdaniem szefa UOKiK, takie rozwiązanie pozwalałoby mu na wydawanie decyzji administracyjnych wobec wszystkich przedsiębiorców stosujących postanowienia wzorca umowy wpisane do rejestru.
Trudno przesądzić, czy ta argumentacja znajdzie zrozumienie w Ministerstwie Sprawiedliwości, gdzie prowadzone są prace nad projektem zmian w przepisach dotyczących klauzul abuzywnych, ale wcześniej musi dojść do rozstrzygnięcia co do znaczenia orzecznictwa Sądu Najwyższego w tym zakresie.
Wątpliwości, czy da się uznać to orzecznictwo za niekonsekwentne, prezentuje na swoim blogu radca prawny Michał Strzelecki. Jak przypomina, ta linia orzecznicza SN ma już dość trwały charakter, niezależnie od tego, że w tym roku zostały w takich sprawach wydane dwa odmienne wyroki. – Ale to tylko potwierdza regułę – twierdzi autor. Na te dwa postanowienia powołał się też prezes UOKiK w swojej opinii do projektu ustawy, która ma na nowo uregulować problem kontroli abstrakcyjnej postanowień wzorców umownych.
- Projekt założeń zmierza do uregulowania kwestii mocy wiążącej w taki sposób, żeby wykluczyć odmienne interpretacje. No i propozycja jest zgodna z opisywaną przeze mnie linią orzeczniczą SN i wyrokiem TS UE, zgodnie z którym zakazana klauzula dotyczy tylko pozwanego przedsiębiorcy (i jego konsumentów) – argumentuje Michał Strzelecki. Więcej>>>
Zakazane klauzule dotyczyć będą wszystkich firm?
Od kilku lat Sąd Najwyższy konsekwentnie odmawia rozciągnięcia mocy wiążącej wyroku uznającego wzorzec umowny za niedozwolony na przedsiębiorców innych niż pozwany. Prezes UOKiK znalazł jednak przykłady niekonsekwencji SN i na ich bazie lobbuje za wpisaniem do ustawy przepisu zgodnego z tymi wyjątkami w orzecznictwie.