Wytyczne ministra Bodnara odnoszą się do postępowania przygotowawczego i przed sądem oraz postępowania wykonawczego. Zwracają uwagę na zachowanie szczególnej staranności i rzetelności w przeprowadzaniu czynności procesowych z udziałem osób pokrzywdzonych przestępstwem, aby zapobiec ich wtórnej wiktymizacji. Akcentują potrzebę zagwarantowania pokrzywdzonym, szczególnie małoletnim, najwyższego komfortu podczas przeprowadzanych z ich udziałem czynności procesowych, a także zapobiegnięcia ewentualnemu powtórzeniu czynności, powodującej u ofiar przemocy domowej dodatkowe negatywne przeżycia - poinformowała prok. Anna Adamiak, Rzecznik Prasowy
Prokuratora Generalnego.
Nowym narzędziem służącym do ustalenia właściwości i warunków osobistych pokrzywdzonego oraz rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw popełnionego na jego szkodę przestępstwa będzie „Kwestionariusz indywidualnej oceny pokrzywdzonego”, którego wzór określi Minister Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia.
Pokrzywdzonego trzeba pouczyć
Wytyczne nakładają na prokuratora prowadzącego postępowanie obowiązek pouczenia pokrzywdzonego o przysługujących mu uprawnieniach w sposób wyczerpujący i zrozumiały, uwzględniający ewentualną nieporadność z uwagi na wiek, czy niepełnosprawność. Obok pouczenia pokrzywdzony powinien zostać poinformowany o możliwości uzyskania pomocy psychologicznej oraz innej formy pomocy od podmiotów działających na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem.
Wskazówki metodyczne kładą nacisk na aktywność prokuratora w zakresie informowania sądu opiekuńczego o ustaleniach poczynionych w ramach toczącego się postępowania (gdy pokrzywdzonym jest małoletni), inicjowania postępowań przed tym sądem, a następnie uczestniczenia w tych postępowaniach (np. ustanowienie reprezentanta dziecka, ograniczenie władzy rodzicielskiej).
Wytyczne w sprawie zasad postępowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej zostały pozytywnie zaopiniowane przez Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym.
Zadania prokuratorów i konsultantów
Jednym z zadań organów prokuratury jest podejmowanie działań zmierzających do przeciwdziałania przemocy domowej. Zadanie to realizowane jest poprzez:
- prowadzenie i nadzorowanie postępowań karnych,
- działania profilaktyczne,
- działalność poza karną,
- współpracę z zespołami interdyscyplinarnymi w ramach przeciwdziałania przemocy domowej i udzielania pomocy pokrzywdzonym,
- współpracę z lokalnymi punktami pomocy pokrzywdzonym prowadzonymi przez podmioty, które otrzymały na ten cel dotację z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Dla zapewnienia najwyższego profesjonalizmu w prowadzonych postępowaniach z zakresu przemocy domowej, w każdej prokuraturze rejonowej zadania wykonuje prokurator – konsultant, posiadający pogłębioną wiedzą nt. przeciwdziałania tego rodzaju patologii, a w tym:
- funkcjonowania systemu zapobiegania przemocy domowej,
- oddziaływania na osoby stosujące tę formę przemocy,
- ochrony osób doznających przemocy.
Konsultant zobowiązany jest do analizowania prowadzonych w jego jednostce prokuratury postępowań w celu indentyfikowania pojawiających się problemów, a następnie ich rozwiązywania. Do zadań konsultanta należy aktualizowanie wiedzy w zakresie wprowadzonych zmian legislacyjnych oraz bieżące monitorowanie orzecznictwa w tej kategorii spraw, aby udzielać wsparcia merytorycznego innym prokuratorom, a także funkcjonariuszom Policji.