To kolejna grupa zawodowa, która krytycznie ocenia projekt budżetu na 2025 r. Protesty, o czym pisaliśmy, zapowiadają też związkowcy pracowników sądów i prokuratur. Jako jeden z pierwszych swoje stanowisko przygotował Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP - sprzeciwia się pomysłowi waloryzacji wynagrodzeń w państwowej sferze publicznej w 2025 r. o wskaźnik 5 proc. Przypomina, że centrale związkowe zgodnie postulowały nie mniejszy niż 15 proc.
Czytaj: Pracownicy sądów i prokuratur szykują się na protest - za niski wzrost płac >>
Walka o wynagrodzenia pracowników sądów i prokuratury trwa zresztą od dawna. Nawet prof. Adam Bodnar, obecny minister sprawiedliwości, wskazywał, że w tym obszarze potrzebne są zmiany, bo zbyt niskie wynagrodzenie powodują odpływ pracowników i to tych z kwalifikacjami. Z kolei Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji Kodyfikacji Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, podkreślał, że wynagrodzenia pracowników sądów i asystentów są na skandalicznie niskim poziomie. - Potrzebna jest współpraca Ministerstwa Sprawiedliwości z Ministerstwem Finansów, żeby dzięki podniesieniu zarobków zachęcać do pracy osoby odpowiednio przygotowane, z wysokimi kompetencjami. Żeby takie osoby nie uciekały z sądu, gdy tylko się czegoś nauczą. Ostatnio spotkałem się z delegacją asystentów i zadano mi wprost pytanie, dlaczego za pracę odpowiedzialną, wymagającą sprawności intelektualnej, rozwiązania różnych zagadnień, asystent zarabia 4 tys. zł, a referendarz, który odpowiada za nakazy zapłaty - wielokrotnie więcej - podsumowywał.
Czytaj: Kuratorzy skarżą się na niskie płace, według MS są wyższe niż urzędnika sądowego >>
Kuratorzy piszą do premiera
Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych zwrócił się o wprowadzenie zmian w projekcie ustawy budżetowej na 2025 r. do premiera Donalda Tuska. Wskazał na konieczność podwyższenia kwoty bazowej dla kuratorów zawodowych o 15 proc. w stosunku do roku 2024 r. - jak wskazano - zgodnie ze stanowiskiem Central Związkowych, wyrażonym w piśmie z dnia 15 lipca 2024 r., kierowanym do wiceminister finansów Hanny Majszczyk.
- Zaproponowany w projekcie ustawy budżetowej na rok 2025 wzrost wynagrodzeń, a tym samym kwoty bazowej, o 5 proc. w stosunku do dotychczasowej jest zdecydowanie za niski. Biorąc pod uwagę kilkuletni brak jej waloryzacji, nawet wzrost kwoty bazowej w 2024 r. o 20 proc. nie zniwelował wieloletnich zaniedbań i nie zatrzymał systematycznego zubożenia kuratorów zawodowych oraz aplikantów kuratorskich. W naszej ocenie pozwalanie na dalszy proces pauperyzacji naszej grupy zawodowej prowadzi do braków kadrowych, spadku atrakcyjności zawodu jak i wzbierającej frustracji wśród kuratorów sądowych, których praca jest niezwykle ważna dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, a tym samym Państwa Polskiego - wskazują związkowcy.
Czytaj w LEX: Konstytucyjny wzorzec reżimu zatrudnienia członków korpusu służby cywilnej > >
Aplikanci kuratorscy pod kreską "minimalnej"
Co więcej - jak wskazują związkowcy - tak ustalona kwota bazowa – wzrost o 5 proc. doprowadzi do tego, że w 2025 r. aplikant kuratorski będzie zarabiał 4553,95 zł brutto, przy czym minimalne wynagrodzenie ma wynosić 4666 zł brutto.
- Dzieje się tak niemal za każdym razem, gdy podwyższana jest płaca minimalna. Powyższa sytuacja jest niedopuszczalna w demokratycznym państwie prawa. Dlatego postulujemy niezwłoczne podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do powiązania wynagrodzenia kuratorów zawodowych ze średnim wynagrodzeniem - podsumowują.
Zobacz w LEX: Wynagrodzenie minimalne pracownika > >
Co miałoby się zmienić w wynagrodzeniach?
O zmianę w systemie wyliczania wynagrodzeń kuratorzy apelują od dłuższego czasu. Propozycje pojawiły się zresztą podczas prac nad nowelizacją ustawy o kuratorach sądowych (która podpisana została przez prezydenta w grudniu 2022 r.). Chodziło m.in. o to, by wynagrodzenia kuratorów powiązać z wynagrodzeniem sędziego, tak jak jest to w przypadku referendarzy.
Swoją propozycję zgłaszał też OZZKS - na etapie prac parlamentarnych, nie zyskała jednak aprobaty. Związek proponował zmianę art. 14, który obecnie określa wynagrodzenie zasadnicze kuratorów zawodowych na równorzędnych stopniach służbowych jako równe i stanowiące odpowiednio do rangi stopnia służbowego wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość określa ustawa budżetowa. I tak - według tej propozycji - podstawę wynagrodzenia zasadniczego kuratora zawodowego w danym roku stanowiłoby przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Czytaj również w LEX: Metodyka pracy kuratora sądowego > >
- Kuratorska służba sądowa jest ostatnią formacją w wymiarze sprawiedliwości, której wynagrodzenie powiązane jest z kwotą bazową. Proponowana zmiana ujednolica zasady wynagradzania w wymiarze sprawiedliwości oraz zapewni stabilizację płacową kuratorskiej służby sądowej. Dynamika zmian kwoty bazowej nie przystaje do zmian przeciętnego wynagrodzenia, co skutkuje realnym spadkiem siły nabywczej wynagrodzeń kuratorów zawodowych. Realizowane w ostatnich latach podwyżki są spóźnione, nieadekwatne i nie pokrywają strat poniesionych w wyniku zmian inflacyjnych - uzasadniał OZZKS.
Zwraca na to uwagę dr Paweł Czarnecki, nauczyciel akademicki w Katedrze Postępowania Karnego WPiA UJ, społeczny kurator sądowy w sprawach nieletnich w Sądzie Rejonowym dla Krakowa Krowodrzy w Krakowie. Przyznaje, że system kurateli sądowej jest w dużej mierze niewydolny i wymaga ciągłych zmian.
- Przeciętne średnie wynagrodzenie kuratora zawodowego aktualnie wynosi niecałe 10 tys. złotych. System jest kosztowny i bardzo zbiurokratyzowany oraz przeżarty statystyką i sprawozdawczością. Jedno jest pewne nie stać nas na kuratelę w pełni zawodową (w 2022 r . było ich 4995, a bez kuratorów społecznych (których jest prawie 5 razy tyle), system załamałby się zupełnie - podsumowuje dr Czarnecki.
Czytaj: Pracownik sądowy na minimalnej i z nadgodzinami - sądy tracą ludzi i toną w sprawach>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
