Jest to odpowiedź na prośbę dziewięciu państw członkowskich UE chcących posunąć tę sprawę naprzód, po tym jak w 2006 r. wniosek Komisji został zablokowany w Radzie. Nowe rozporządzenie UE pomoże parom różnej narodowości, a także parom zamieszkującym oddzielnie w różnych krajach lub mieszkającym razem w kraju innym niż macierzysty. Celem wprowadzenia nowych przepisów jest zmniejszenie uciążliwości rozpatrywanych sytuacji dla dzieci i ochrona słabszych z partnerów w trakcie postępowania rozwodowego.
Byłby to pierwszy w historii UE przypadek zastosowania przez państwa członkowskie tzw. mechanizmu wzmocnionej współpracy Zgodnie z traktatami UE wzmocniona współpraca umożliwia dziewięciu lub większej liczbie państw podejmowanie działań w istotnej, ale blokowanej przez niewielką mniejszość państw członkowskich sprawie. Pozostałym państwom UE przysługuje prawo przystąpienia do wzmocnionej współpracy w dowolnym momencie. - Niemcy, Belgia i Łotwa dowiodły, że drzwi do wzmocnionej współpracy są zawsze otwarte.
Dzięki przyłączeniu się tych państw do apelu o działanie UE powstają sprzyjające warunki dla przyjęcia środka, który dotychczas był zablokowany. „Jest to świetny przykład na to, że UE może iść naprzód i pomagać swoim obywatelom w ważnych sprawach rodzinnych.”, powiedziała Viviane Reding, komisarz UE ds. spraw sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. „W tym politycznym zgiełku nie powinniśmy tracić z oczu prawdziwego problemu: komplikacje prawne mogą naprawdę utrudnić życie rodzinne. Politycy powinni robić wszystko, co w ich mocy, by rozwiązać ten problem. Obywatele UE powinni mieć pewność prawną i możliwość wyboru prawa, które będzie miało zastosowanie do ważnych wydarzeń w ich życiu.”
Trzy nowe państwa (Niemcy, Belgia i Łotwa) dołączą do dziewięciu innych państw członkowskich (Austrii, Bułgarii, Francji, Hiszpanii, Luksemburga, Rumunii, Słowenii, Węgier i Włoch). Państwa pragnące przyłączyć się po przyjęciu decyzji Rady zatwierdzającej wzmocnioną współpracę będą mogły to zrobić w każdej chwili. Zgodnie z traktatem z Lizbony państwa, które chcą uczestniczyć we wzmocnionej współpracy, muszą powiadomić o tym Radę i Komisję. Niemcy, Belgia i Łotwa złożyły wnioski w ostatnim miesiącu (Niemcy w dniu 15 kwietnia 2010 r., Belgia w dniu 22 kwietnia 2010 r. i Łotwa w dniu 17 maja 2010 r.). Początkowo w procedurze wzmocnionej współpracy brała udział Grecja, ale później wycofała swój wniosek. Na następnym posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości dnia 4 czerwca w Luksemburgu ministrowie państw UE ds. sprawiedliwości będą dążyli do osiągnięcia porozumienia politycznego w sprawie wniosku Komisji dotyczącego decyzji Rady upoważniającej 12 państw do współdziałania w ramach wzmocnionej współpracy. Konieczna jest także zgoda Parlamentu Europejskiego. Decyzja wejdzie w życie niezwłocznie po jej przyjęciu.
Zgodnie z propozycją Komisji pary małżeńskie będą mogły uzgodnić, które prawo będzie miało zastosowanie do ich rozwodu, nawet w sytuacji, gdy nie planują separacji (IP/10/347). Takie rozwiązanie zapewni międzynarodowym parom większą pewność i przewidywalność prawną oraz elastyczność, a także pomoże uchronić małżonków i ich dzieci przed skomplikowanymi, przedłużającymi się i bolesnymi procedurami. Przedstawione propozycje mają także na celu umożliwienie międzynarodowym parom większej kontroli nad procesem ich separacji oraz uchronienie słabszych małżonków przed znalezieniem się w niekorzystnej sytuacji w postępowaniu rozwodowym. W przypadku niemożności osiągnięcia porozumienia przez małżonków sądy będą dysponować wspólną formułą ustalania prawa właściwego. Zgodnie z przepisami UE dotyczącymi wzmocnionej współpracy państwa, które nie podpiszą wniosku, mogą dołączyć do niego w każdej chwili po jego przyjęciu, po wydaniu pozytywnej oceny przez Komisję (art. 331 Traktatu o funkcjonowaniu UE) Komisja złożyła pierwszy wniosek dotyczący pomocy parom międzynarodowym w 2006 r., lecz ówczesny projekt (tak zwane rozporządzenie „Rzym III”) nie uzyskał wymaganego jednomyślnego poparcia rządów państw członkowskich UE.
Byłby to pierwszy w historii UE przypadek zastosowania przez państwa członkowskie tzw. mechanizmu wzmocnionej współpracy Zgodnie z traktatami UE wzmocniona współpraca umożliwia dziewięciu lub większej liczbie państw podejmowanie działań w istotnej, ale blokowanej przez niewielką mniejszość państw członkowskich sprawie. Pozostałym państwom UE przysługuje prawo przystąpienia do wzmocnionej współpracy w dowolnym momencie. - Niemcy, Belgia i Łotwa dowiodły, że drzwi do wzmocnionej współpracy są zawsze otwarte.
Dzięki przyłączeniu się tych państw do apelu o działanie UE powstają sprzyjające warunki dla przyjęcia środka, który dotychczas był zablokowany. „Jest to świetny przykład na to, że UE może iść naprzód i pomagać swoim obywatelom w ważnych sprawach rodzinnych.”, powiedziała Viviane Reding, komisarz UE ds. spraw sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. „W tym politycznym zgiełku nie powinniśmy tracić z oczu prawdziwego problemu: komplikacje prawne mogą naprawdę utrudnić życie rodzinne. Politycy powinni robić wszystko, co w ich mocy, by rozwiązać ten problem. Obywatele UE powinni mieć pewność prawną i możliwość wyboru prawa, które będzie miało zastosowanie do ważnych wydarzeń w ich życiu.”
Trzy nowe państwa (Niemcy, Belgia i Łotwa) dołączą do dziewięciu innych państw członkowskich (Austrii, Bułgarii, Francji, Hiszpanii, Luksemburga, Rumunii, Słowenii, Węgier i Włoch). Państwa pragnące przyłączyć się po przyjęciu decyzji Rady zatwierdzającej wzmocnioną współpracę będą mogły to zrobić w każdej chwili. Zgodnie z traktatem z Lizbony państwa, które chcą uczestniczyć we wzmocnionej współpracy, muszą powiadomić o tym Radę i Komisję. Niemcy, Belgia i Łotwa złożyły wnioski w ostatnim miesiącu (Niemcy w dniu 15 kwietnia 2010 r., Belgia w dniu 22 kwietnia 2010 r. i Łotwa w dniu 17 maja 2010 r.). Początkowo w procedurze wzmocnionej współpracy brała udział Grecja, ale później wycofała swój wniosek. Na następnym posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości dnia 4 czerwca w Luksemburgu ministrowie państw UE ds. sprawiedliwości będą dążyli do osiągnięcia porozumienia politycznego w sprawie wniosku Komisji dotyczącego decyzji Rady upoważniającej 12 państw do współdziałania w ramach wzmocnionej współpracy. Konieczna jest także zgoda Parlamentu Europejskiego. Decyzja wejdzie w życie niezwłocznie po jej przyjęciu.
Zgodnie z propozycją Komisji pary małżeńskie będą mogły uzgodnić, które prawo będzie miało zastosowanie do ich rozwodu, nawet w sytuacji, gdy nie planują separacji (IP/10/347). Takie rozwiązanie zapewni międzynarodowym parom większą pewność i przewidywalność prawną oraz elastyczność, a także pomoże uchronić małżonków i ich dzieci przed skomplikowanymi, przedłużającymi się i bolesnymi procedurami. Przedstawione propozycje mają także na celu umożliwienie międzynarodowym parom większej kontroli nad procesem ich separacji oraz uchronienie słabszych małżonków przed znalezieniem się w niekorzystnej sytuacji w postępowaniu rozwodowym. W przypadku niemożności osiągnięcia porozumienia przez małżonków sądy będą dysponować wspólną formułą ustalania prawa właściwego. Zgodnie z przepisami UE dotyczącymi wzmocnionej współpracy państwa, które nie podpiszą wniosku, mogą dołączyć do niego w każdej chwili po jego przyjęciu, po wydaniu pozytywnej oceny przez Komisję (art. 331 Traktatu o funkcjonowaniu UE) Komisja złożyła pierwszy wniosek dotyczący pomocy parom międzynarodowym w 2006 r., lecz ówczesny projekt (tak zwane rozporządzenie „Rzym III”) nie uzyskał wymaganego jednomyślnego poparcia rządów państw członkowskich UE.