Według KE obywatele oczekują tych samych praw i poczucia bezpieczeństwa na terytorium całej Unii Europejskiej. Stworzenie jednolitego obszaru sprawiedliwości i bezpieczeństwa dla 500 mln Europejczyków należy do najwyższych priorytetów Komisji Europejskiej na nadchodzące pięć lat. Komisja przedstawiła konkretne działania – z podaniem terminarza ich realizacji – zmierzające do zapewnienia obywatelom większych możliwości pracy, podróżowania i nauki poza ojczystym krajem. Propozycje zwiększą bezpieczeństwo obywateli dzięki zacieśnieniu współpracy sądowej i większej solidarności w ramach wspólnej polityki imigracyjnej i azylowej. Zyskają również przedsiębiorstwa dzięki ograniczeniu biurokracji i większej pewności prawnej w transgranicznych transakcjach. Wraz z wejściem w życie traktatu lizbońskiego w dniu 1 grudnia 2009 r. UE zyskała narzędzia pozwalające uzyskać nową równowagę w zakresie strategii służących zwiększeniu praw i wolności europejskich obywateli.
- Obywatele UE nie powinni napotykać na bariery w dostępie do sprawiedliwości w innych państwach członkowskich. Chciałabym, by obywatele mieli pewność, że UE jest zdolna chronić ich prawa gdy przebywają zagranicą, niezależnie od tego, czy zakładają nową rodzinę, planują odejście na emeryturę, rozstrzygają spory umowne czy też zmagają się ze skutkami wypadku samochodowego - powiedziała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. - Te ambitne propozycje doprowadzą do usunięcia biurokratycznych przeszkód utrudniających obecnie życie obywatelom oraz będących źródłem dodatkowych kosztów i niepewności prawnej dla naszych przedsiębiorstw. Liczę na współdziałanie w pracach nad tymi środkami ze strony Parlamentu Europejskiego, parlamentów narodowych oraz rządów, jak również samych obywateli - powiedziała Reding.
Komisarz UE do spraw wewnętrznych Cecilia Malmström powiedziała: „Program ustanowiony w Sztokholmie stanowi plan budowy wolnej i bezpiecznej Europy. Wolność i bezpieczeństwo są ważne dla europejskich obywateli, dlatego jest to również okazja do zbliżenia Europy do jej obywateli. Dlatego też zamierzamy zaproponować, między innymi, system wjazdu-wyjazdu dla strefy Schengen, by podróż przez granice wymagała mniejsze biurokracji i była jeszcze bardziej bezpieczna. Wprowadzimy również narzędzia ułatwiające skuteczniejszą walkę z przestępczością zorganizowaną, wykorzystując nowe postanowienia traktatu lizbońskiego do kryminalizacji ataków na systemy komputerowe i kradzieży tożsamości w Internecie .Moim celem jest również stworzenie wspólnego systemu azylowo-migracyjnego opartego na zasadzie solidarności”.
W grudniu ubiegłego roku europejscy przywódcy zatwierdzili 170 inicjatyw składających się na tzw. program sztokholmski. Przewidziane w nim środki mają na celu stworzenie prawdziwej europejskiej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w przeciągu najbliższych pięciu lat. Na podstawie tych celów polityki Komisja przedstawia obecnie plan działania na lata 2010-2014.
W dziedzinie sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa plan ten obejmuje następujące propozycje:
- poprawa ochrony danych obywateli we wszystkich obszarach polityki UE ‑ w tym w dziedzinie ochrony porządku publicznego i zapobiegania przestępstwom – oraz w stosunkach z partnerami międzynarodowymi; unijna dyrektywa o ochronie danych z 1995 r. zostanie unowocześniona, w odpowiedzi na nowe wyzwania technologiczne;
- umocnienie prawa podejrzanych w postępowaniach karnych do rzetelnego procesu dzięki propozycjom dotyczącym informowania ich o zarzutach, udzielaniu porady prawnej, porozumiewania się z bliskimi oraz zapewnienia specjalnych gwarancji dla osób wymagających szczególnej troski;
- ograniczenie biurokracji w stosunku do obywateli i przedsiębiorstw dzięki zagwarantowaniu uznawania orzeczeń sądowych i dokumentów cywilnych ponad granicami bez konieczności przechodzenia uciążliwych procedur i ponoszenia nadmiernych kosztów;
- uproszczenie transgranicznego dochodzenia wierzytelności oraz alternatywnych metod rozstrzygania sporów – obecnie przedsiębiorstwa odzyskują jedynie 37% transgranicznych wierzytelności;
-intensyfikacja internetowej wymiany handlowej poprzez zaoferowanie przedsiębiorstwom fakultatywnego europejskiego prawa umów – w 2008 r. jedynie 7% transakcji internetowych w Europie miało charakter transgraniczny;
- zwiększenie ochrony obywateli podróżujących do innych państw członkowskich UE, w przypadku rezerwacji pakietu wycieczkowego lub dochodzenia odszkodowania po wypadku drogowym; obywatele podróżujący poza UE uzyskają natomiast lepszą ochronę konsularną.
W dziedzinie spraw wewnętrznych plan zawiera następujące propozycje:
-określenie kompleksowej strategii bezpieczeństwa służącej zacieśnieniu współpracy w zakresie ochrony porządku publicznego i ochrony ludności, jak również zarządzania klęskami żywiołowymi i granicami;
-wynegocjowanie długoterminowej umowy z USA o przetwarzaniu i przekazywaniu danych z komunikatów finansowych do celów zwalczania terroryzmu (program śledzenia źródeł finansowania terroryzmu ‑ TFTP);
-analiza unijnego podejścia do kwestii korzystania z danych dotyczących przelotu pasażera (dane EU‑PNR) do celów ochrony porządku publicznego oraz stworzenie europejskich zasad ramowych przekazywania tych danych do krajów trzecich;
-ochrona europejskich obywateli przed cyber-przestępczością poprzez kryminalizację kradzieży tożsamości jak również złośliwym oprogramowaniem wykorzystywanym do atakowania systemów informacyjnych oraz poprawa bezpieczeństwa na granicach poprzez ustanowienie systemu wjazdu-wyjazdu;
-ocena oraz, w razie potrzeby, zmiana dyrektywy o zatrzymywaniu danych;
-sprecyzowanie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich do celów pracy sezonowej oraz przenoszenia pracowników w ramach jednej firmy; wprowadzenie wspólnego unijnego systemu azylowego oraz promowanie solidarności między państwami członkowskimi.
- Obywatele UE nie powinni napotykać na bariery w dostępie do sprawiedliwości w innych państwach członkowskich. Chciałabym, by obywatele mieli pewność, że UE jest zdolna chronić ich prawa gdy przebywają zagranicą, niezależnie od tego, czy zakładają nową rodzinę, planują odejście na emeryturę, rozstrzygają spory umowne czy też zmagają się ze skutkami wypadku samochodowego - powiedziała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. - Te ambitne propozycje doprowadzą do usunięcia biurokratycznych przeszkód utrudniających obecnie życie obywatelom oraz będących źródłem dodatkowych kosztów i niepewności prawnej dla naszych przedsiębiorstw. Liczę na współdziałanie w pracach nad tymi środkami ze strony Parlamentu Europejskiego, parlamentów narodowych oraz rządów, jak również samych obywateli - powiedziała Reding.
Komisarz UE do spraw wewnętrznych Cecilia Malmström powiedziała: „Program ustanowiony w Sztokholmie stanowi plan budowy wolnej i bezpiecznej Europy. Wolność i bezpieczeństwo są ważne dla europejskich obywateli, dlatego jest to również okazja do zbliżenia Europy do jej obywateli. Dlatego też zamierzamy zaproponować, między innymi, system wjazdu-wyjazdu dla strefy Schengen, by podróż przez granice wymagała mniejsze biurokracji i była jeszcze bardziej bezpieczna. Wprowadzimy również narzędzia ułatwiające skuteczniejszą walkę z przestępczością zorganizowaną, wykorzystując nowe postanowienia traktatu lizbońskiego do kryminalizacji ataków na systemy komputerowe i kradzieży tożsamości w Internecie .Moim celem jest również stworzenie wspólnego systemu azylowo-migracyjnego opartego na zasadzie solidarności”.
W grudniu ubiegłego roku europejscy przywódcy zatwierdzili 170 inicjatyw składających się na tzw. program sztokholmski. Przewidziane w nim środki mają na celu stworzenie prawdziwej europejskiej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w przeciągu najbliższych pięciu lat. Na podstawie tych celów polityki Komisja przedstawia obecnie plan działania na lata 2010-2014.
W dziedzinie sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa plan ten obejmuje następujące propozycje:
- poprawa ochrony danych obywateli we wszystkich obszarach polityki UE ‑ w tym w dziedzinie ochrony porządku publicznego i zapobiegania przestępstwom – oraz w stosunkach z partnerami międzynarodowymi; unijna dyrektywa o ochronie danych z 1995 r. zostanie unowocześniona, w odpowiedzi na nowe wyzwania technologiczne;
- umocnienie prawa podejrzanych w postępowaniach karnych do rzetelnego procesu dzięki propozycjom dotyczącym informowania ich o zarzutach, udzielaniu porady prawnej, porozumiewania się z bliskimi oraz zapewnienia specjalnych gwarancji dla osób wymagających szczególnej troski;
- ograniczenie biurokracji w stosunku do obywateli i przedsiębiorstw dzięki zagwarantowaniu uznawania orzeczeń sądowych i dokumentów cywilnych ponad granicami bez konieczności przechodzenia uciążliwych procedur i ponoszenia nadmiernych kosztów;
- uproszczenie transgranicznego dochodzenia wierzytelności oraz alternatywnych metod rozstrzygania sporów – obecnie przedsiębiorstwa odzyskują jedynie 37% transgranicznych wierzytelności;
-intensyfikacja internetowej wymiany handlowej poprzez zaoferowanie przedsiębiorstwom fakultatywnego europejskiego prawa umów – w 2008 r. jedynie 7% transakcji internetowych w Europie miało charakter transgraniczny;
- zwiększenie ochrony obywateli podróżujących do innych państw członkowskich UE, w przypadku rezerwacji pakietu wycieczkowego lub dochodzenia odszkodowania po wypadku drogowym; obywatele podróżujący poza UE uzyskają natomiast lepszą ochronę konsularną.
W dziedzinie spraw wewnętrznych plan zawiera następujące propozycje:
-określenie kompleksowej strategii bezpieczeństwa służącej zacieśnieniu współpracy w zakresie ochrony porządku publicznego i ochrony ludności, jak również zarządzania klęskami żywiołowymi i granicami;
-wynegocjowanie długoterminowej umowy z USA o przetwarzaniu i przekazywaniu danych z komunikatów finansowych do celów zwalczania terroryzmu (program śledzenia źródeł finansowania terroryzmu ‑ TFTP);
-analiza unijnego podejścia do kwestii korzystania z danych dotyczących przelotu pasażera (dane EU‑PNR) do celów ochrony porządku publicznego oraz stworzenie europejskich zasad ramowych przekazywania tych danych do krajów trzecich;
-ochrona europejskich obywateli przed cyber-przestępczością poprzez kryminalizację kradzieży tożsamości jak również złośliwym oprogramowaniem wykorzystywanym do atakowania systemów informacyjnych oraz poprawa bezpieczeństwa na granicach poprzez ustanowienie systemu wjazdu-wyjazdu;
-ocena oraz, w razie potrzeby, zmiana dyrektywy o zatrzymywaniu danych;
-sprecyzowanie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich do celów pracy sezonowej oraz przenoszenia pracowników w ramach jednej firmy; wprowadzenie wspólnego unijnego systemu azylowego oraz promowanie solidarności między państwami członkowskimi.