SN: Izba Kontroli uchyliła uchwałę KRS w sprawie awansu sędziego Nawackiego

Sąd Najwyższy uznał, że niedopuszczalne jest, by na wyższe stanowisko sędziowskie Krajowa Rada Sądownictwa nominowała swego członka - Macieja Nawackiego. Szczególnie, że na czele organu opiniującego stał sam kandydat. Zdaniem SN uchwała KRS powinna prowadzić do wyłonienia sędziów o najwyższych kompetencjach etycznych. Dlatego uchylił częściowo uchwałę o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o powołanie sędziów do pełnienia urzędu.

Skarga dotyczyła odwołania złożonego przez sędziów K. J. i E. K. od uchwały nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Sprawa jest o tyle ciekawa, że na wyższe stanowisko kandydował dr Maciej Nawacki, prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie.  Jest on też członkiem KRS i był przewodniczącym zespołu go opiniującego, a nie został wyłączony z głosowania.

Zarzuty skarżących

Krajowa Rada Sądownictwa przedstawia Prezydentowi RP wniosek o powołanie pięciu sędziów na pięć wolnych stanowisk sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Olsztynie. Zadecydowała także o nieprzedstawianiu wniosku o powołanie 14 innych osób do pełnienia urzędu na tych stanowiskach sędziego.

Czytaj w LEX: E-rozprawa i zmiany w sposobie procedowania w tarczy 3.0 >

Pismem z 22 marca 2019 r. odwołanie od tej uchwały złożyła K. J., zaskarżając ją w całości. W skardze podała m.in., że błędem było:

• powołanie w skład Krajowej Rady Sądownictwa sędziego Nawackiego, podczas gdy nie miał on poparcia wymaganej ustawą liczby 25 sędziów, w konsekwencji czego również wszyscy sędziowie zasiadający obecnie w Radzie - zostali nienależycie obsadzeni
• brak rozpatrzenia zgłoszonych kandydatur w oparciu o jasne, określone w ustawie i jednakowe dla wszystkich osób uczestniczących w konkursie kryteria oceny kandydatów na wolne stanowisko sędziowskie,
• brak porównania i omówienia ocenianych kandydatur w oparciu o jednolite dla wszystkich osób uczestniczących w konkursie kryteria ustawowe,
• oparcie zaskarżonej uchwały na stanowisku zespołu, wydanym bez uzasadnienia odnoszącego się do indywidualnych cech każdego z kandydatów

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych uchyliła częściowo zaskarżoną uchwałę nowej Krajowej Rady Sądownictwa o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na pięć wolnych stanowisk sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Olsztynie w odniesieniu do członka Krajowej Rady Sądownictwa.

Zobacz procedurę w LEX: Rozpoznawanie spraw w postępowaniach cywilnych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19  >

Nierozpoznanie wniosku o wyłączenie

Sąd Najwyższy doszedł do przekonania, że zaskarżona uchwała narusza prawo. Według sędziego sprawozdawcy jako zasadny należało ocenić zarzut, że Krajowa Rada nie zajęła w ogóle stanowiska co do możliwości powstania konfliktu interesów i naruszenia zasady bezstronności - w wypadku kandydowania jej członka na wyższe stanowisko sędziowskie.

Czytaj: Prezydent powołał 6 nowych sędziów Sądu Najwyższego>>

- Brak w ogóle rozstrzygnięcia merytorycznego tego wniosku i zajęcia stanowiska w formie uchwały Rady, celem ustalenia sposobu i standardu postępowania, stanowi wprost naruszenie prawa (art. 28 ust. 3 ustawy o KRS) - stwierdził sędzia Jacek Widło. - Pozostawienie bez rozpoznania wniosku o wyłączenie Przewodniczącego Rady uniemożliwiło ustalenie standardu postępowania - dodał.

Zobacz procedurę w LEX: Uchylenie wstrzymania bądź zawieszenia biegu terminów procesowych w postępowaniu sądowoadministracyjnym w trakcie stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19  >

Błąd polegał też na nieustosunkowaniu się do mogącego powstać w związku z tym ewentualnego konfliktu interesów.

Zasadny był także zarzut, iż Krajowa Rada Sądownictwa zaniechała wszechstronnego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy przy zastosowaniu przejrzystych, jednolitych i sprawiedliwych kryteriów.

Czytaj w LEX: Tarcza 3.0 - rozwiązania prawne dla pełnomocników i sędziów >

Zdaniem SN mają także rację skarżący wskazując, że uzasadnienie uchwały zostało sporządzone w sposób wadliwy, uniemożliwiający w istocie weryfikację przyjętych przez Krajową Radę Sądownictwa kryteriów oceny. Ocena kwalifikacji rekomendowanego kandydata Maciej Nawackiego, która jest kwestionowana w obu odwołaniach, w zakresie oceny orzecznictwa w sprawach karnych nie spełnia kryteriów, którym powinna odpowiadać opinia.

Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >

SN uchylił zatem zaskarżoną uchwałę w części dotyczącej odwołujących oraz w odniesieniu do Macieja Nawackiego i przekazał sprawę Krajowej Radzie Sądownictwa do ponownego rozpoznania.

W składzie orzekającym zasiadali: Przewodniczący – Krzysztof Wiak, sędziowie Jacek Widło i Grzegorz Żmij.

Sygnatura akt I NO 96/19, postanowienie z 27 maja 2020 r.

Sprawdź również książkę: Orzecznictwo Sądów Polskich - Nr 2/2020 >>