Zgodnie z kwestionowanymi przepisami, w przypadku leczenia pacjenta małoletniego, który ukończył 16 lat, wymagane jest uzyskanie zgody podwójnej, tj. zgody małoletniego pacjenta oraz zgody jego przedstawiciela ustawowego. Natomiast zdanie małoletniego, który nie ukończył jeszcze 16 lat nie ma żadnego znaczenia prawnego, chociaż zgodnie z obowiązującym prawem (art. 15 k. c.) osoby, które ukończyły lat 13 mają już ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Osoby małoletnie, które nie ukończyły 16 lat dysponują też z reguły dostatecznym rozeznaniem pozwalającym na świadome podejmowanie aktów woli poddania się zabiegowi lekarskiemu.
Zgodnie z konstytucją, rodzice wychowując dziecko powinni uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. Ponadto w toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka. Dlatego w ocenie wnioskodawcy nie powinno budzić wątpliwości, że granicę autonomii woli małoletniego wyznacza przede wszystkim jego zdolność do kształtowania własnych poglądów oraz stopień dojrzałości, a nie wyłącznie sam wiek osoby małoletniej.
Tymczasem kwestionowane przepisy posługują się wbrew konstytucji oraz Konwencji o Prawach Dziecka sztywnym kryterium wieku dla określania prawa osób małoletnich do decydowania lub współdecydowania o przeprowadzeniu badania lub udzielenia innych świadczeń zdrowotnych.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, sprawozdawcą będzie sędzia TK Małgorzata Pyziak-Szafnicka.
TK zbada problem zgody osoby małoletniej na leczenie
Trybunał Konstytucyjny rozpozna 11 października br. wniosek Rzecznika Praw obywatelskich dotyczący wyrażenia zgody na leczenie przez osobę małoletnią.