Skarga została wniesiona przeciwko Słowenii przez osoby należące do kategorii tzw. "wymazanych", czyli osób, które zostały pozbawione prawa do stałego pobytu w Słowenii po uzyskaniu w 1991 r. niepodległości przez to państwo. Skarżący byli wcześniej obywatelami Jugosławii i po jej rozpadzie nie złożyli w wymaganym terminie wniosku o przyznanie obywatelstwa słoweńskiego. Odebranie im statusu stałych rezydentów i nieuregulowanie go w żaden inny sposób przyniosło bardzo poważne konsekwencje: utratę dokumentów tożsamości i praw wynikających z zabezpieczenia społecznego, brak możliwości podjęcia zatrudnienia i podróżowania. Niektóre osoby zostały eksmitowane ze swych mieszkań, a nawet wydalone z kraju. O możliwości powstania takich konsekwencji zainteresowani nie zostali poinformowani wcześniej.

Trybunał uznał ten stan rzeczy za poważne naruszenie prawa do życia prywatnego, chronionego w art. 8 Konwencji o prawach człowieka. Skarżący mieszkali na terenie dzisiejszej Słowenii całe swoje życie i wykształcili silne związki społeczne, gospodarcze i kulturowe z tym państwem. Skarżący mogli przewidzieć, iż w wyniku niezłożenia wniosku o obywatelstwo słoweńskie będą w tym kraju traktowani jak cudzoziemcy, nie mogli jednak przewidzieć, że zostanie im odebrane prawo do stałego pobytu i że w świetle prawa staną się de facto nielegalnymi imigrantami. Ich "wymazanie" było środkiem ekstremalnym. Do skarżących nie miała zastosowania również ustawa o cudzoziemcach, a zatem "wymazani" znaleźli się w stanie zupełnej próżni prawnej, który utrzymywał się przez prawie 20 lat.

Słowenia argumentowała, iż tak radykalna regulacja miała na celu "stworzenie korpusu obywateli słoweńskich", a zatem realizowała uzasadniony prawnie cel. Trybunał odrzucił to stanowisko. Osiągnięcie takiego celu nie wymagało zastosowania tak daleko idącego środka jak "wymazanie" 30 tyś. osób i skazanie ich na pobyt w zupełnej próżni prawnej, a co za tym idzie odebranie im elementarnej ochrony prawnej przez okres prawie 20 lat.

Trybunał przyznał skarżącym w związku z naruszeniami art. 8 i innych Konwencji po 20 tyś. euro tytułem doznanej krzywdy oraz zasądził zwrot poniesionych kosztów i wydatków.

Tak wynika z wyroku Wielkiej Izby Trybunału z 26 czerwca 2012 r. w sprawie nr 26828/06, Kurić i inni przeciwko Słowenii.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line