Krzysztof Sobczak: Naczelna Rada Adwokacka poinformowała o przygotowywaniu ustawy o adwokackiej spółce kapitałowej. Na jakim etapie są te prace?
Dorota Kulińska: W ramach uchwały programowej Zjazdu Adwokatury z 2021 r. Naczelna Rada Adwokacka została zobowiązana do podjęcia prac nad rozszerzeniem dopuszczalnych form wykonywania zawodu adwokata, także w ramach spółek kapitałowych. Prace nad takim projektem NRA, a dokładnie specjalnie powołany zespół przy Instytucie Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA, prowadzi od ponad dwóch lat. Rozszerzenie form wykonywania zawodu adwokata na spółki kapitałowe co do zasady nie budzi kontrowersji. Trudność, i na tym koncentrują się prace, polega na wybraniu takiego rozwiązania, które, tak jak gwarantują to pozostałe formy wykonywania zawodu, zapewni klientom gwarancje zachowania niezależności adwokackiej, zabezpieczenie tajemnicy adwokackiej i odpowiedzialności za realizowane na rzecz klientów działania. Druga trudność to wynikający z naszej świadomości fakt, że proponowane rozwiązania nie mogą w żaden sposób naruszać przepisów powszechnie regulujących prawo spółek, przepisów i systemu wynikającego z Kodeksu spółek handlowych. Oczywistym jest bowiem, że ingerencja w tę rangę rozwiązań dla potrzeb jednej grupy zawodowej nie może wchodzić w grę. Proponowane zmiany mają więc być ujęte w warstwie ustawowej tylko w ustawie Prawo o adwokaturze i zabezpieczone regulacjami wewnętrznymi adwokatury, których przestrzeganie gwarantuje system odpowiedzialności dyscyplinarnej adwokatów.
Czytaj: Adwokacka spółka kapitałowa także dla kancelarii – trwają prace nad projektem>>
Prawo zakładania przez prawników spółek kapitałowych miałoby się znaleźć w Prawie o Adwokaturze?
W obecnej chwili przedstawiliśmy dwa projekty rozwiązań w ramach obowiązujących przepisów Kodeksu spółek handlowych, w których gwarancje standardów wykonywania zawodu i odpowiedzialności adwokatów utrzymane byłby tak, jak w dotychczasowych rozwiązaniach. Na posiedzeniu plenarnym NRA pojawił się projekt trzeci, pośredni, zgłoszony w trakcie obrad. Po długiej dyskusji nad wyborem opcji optymalnej NRA postanowiła zwrócić się o opracowanie trzeciego, zaproponowanego w trakcie obrad wariantu i wszystkie trzy przekazać do izb adwokackich w całej Polsce do konsultacji, które mają zakończyć się w połowie kwietnia br. Planowana w tym zakresie decyzja miałaby zostać podjęta na posiedzeniu Plenarnym Naczelnej Rady Adwokackiej w maju, w Bielsku-Białej.
Udziałowcami/akcjonariuszami takiej spółki mogliby być tylko adwokaci, czy również radcowie prawni? Mają być jakieś ograniczenia?
Rozpatrywane projekty różnią się właśnie podejściem do ograniczeń w zakresie składu osobowego wspólników takich spółek lub skrajnie: rezygnacji z tego wymogu na rzecz wymogu obejmowania funkcji w organach tych spółek tylko przez prawników kwalifikowanych. Więc jak widać, na stole są wszystkie warianty. Z pewnością do udziału w takich podmiotach jako wspólnicy, czy członkowie organów dopuszczeni byli by wszyscy przedstawiciele kwalifikowanych zawodów prawniczych, którzy dziś także mogą tworzyć z nami chociażby spółki osobowe. Czyli także radcowie prawni, doradcy podatkowi czy prawnicy zagraniczni.
Jaki byłby status adwokatów i radców prawnych pracujących w takiej kancelarii? Czy sprawy związane z przynależnością do samorządu, a także z etyką adwokacką i odpowiedzialnością zawodową, musiałyby być jakoś specjalnie uregulowane dla tej formy kancelarii?
Te sfery przede wszystkim są przedmiotem prac i naszej ochrony, a gwarancje w tym zakresie to główna troska autorów projektu. Wypracowana przez dziesiątki lat pozycja adwokatury, nasza niezależność, tajemnica adwokacka, odpowiedzialność, charakter zawodu zaufania publicznego i realizowana w ramach ustawowych zadań adwokatury misja ochrony praw i wolności obywatelskich, jako zadanie wyznaczające miejsce adwokatury w systemie wymiaru sprawiedliwości, nie może i nie dozna uszczerbku na skutek ewentualnego rozszerzenia form wykonywania zawodu nad którymi pracuje NRA obecnej kadencji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
