Przy rozpoznawaniu odwołania od wyroku skazującego za przestępstwo można orzec surowszą karę pozbawienia wolności tylko w określonych okolicznościach. Zgodnie z art. 454 par. 2 kodeksu postępowania karnego sąd ma prawo to uczynić tylko wtedy, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku.
W praktyce orzeczniczej pojawiały się jednak dosyć często wątpliwości, co należy rozumieć poprzez brak możliwości zmiany takich ustaleń faktycznych. Chodziło o to, czy należy poprzez to rozumieć zakaz dokonywania jakichkolwiek, nawet najmniej istotnych modyfikacji w materiale sprawy, np. zmiana czasu dokonania przestępstwa o kilka minut czy tylko zmian, na których mógłby stracić oskarżony.
Wyjaśnieniem wątpliwości zajął się ostatecznie Sąd Najwyższy. Na jego wokandę trafiły kasacje od wyroku jednego z sądów apelacyjnych. Zmienił on wyrok sądu niższej instancji w ten sposób, że zmodyfikował opis zarzucanych oskarżonym czynów, poprawił przyjętą kwalifikację i jednocześnie zaostrzył wymierzone im kary więzienia.
Obrońcy skazanych zarzucili temu wyrokowi obrazę art. 454 par. 2 k.p.k. z uwagi na wymierzenie surowszej kary przy jednoczesnej zmianie ustaleń faktycznych.
Zdaniem SN artykuł 454 par. 2 kodeksu postępowania karnego zakazuje sądowi odwoławczemu orzeczenia surowszej kary pozbawienia wolności jedynie wówczas, gdy zmiana ustaleń faktycznych miałaby wpływ na zaostrzenie tej kary.
sygn. akt I KZP 28/10
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna