Biuro Rzecznika Praw Dziecka (RPD) przeprowadziło analizę spraw przez nie prowadzonych, a dotyczących działań sądów w sprawach okołorozstaniowych. - Zaobserwowałam nasilającą się praktykę sądów, polegającą na umieszczaniu dzieci w pieczy zastępczej wobec braku możliwości doprowadzenia do porozumienia pomiędzy rodzicami. W mojej ocenie działania te są niezwykle groźne dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego małoletnich. Nagłe wyrwanie dziecka ze środowiska rodzinnego będzie wiązać się z głęboką traumą dla małoletniego, może skutkować zaburzeniem poczucia bezpieczeństwa i spowodować szkody w psychice młodej osoby, które będą rzutować na całe jej życie - napisała RPD w piśmie skierowanym do MS.

Czytaj: Od 1 lutego zmiany w systemie pieczy zastępczej >>

 

Zamiast do pieczy zastępczej - do MOW, bo nie ma miejsc  

Jak dodała, umieszczenie dziecka w pieczy ze względu na konflikt pomiędzy rodzicami, zwykle odnosi skutki odwrotne od oczekiwanych. - Dzieci bowiem, odczuwając krzywdę związaną z umieszczeniem w obcym dla siebie środowisku, bardzo często obwiniają same siebie o zaistniałą sytuację. Należy przy tym zaznaczyć, że sądy często podejmują decyzje o umieszczeniu dziecka w pieczy nie tylko bez, ale często nawet wbrew opiniom biegłych - wskazała RPD.

I jako przykład podała sprawę, w której konflikt pomiędzy rodzicami doprowadził do tego, że sąd nie chcąc aby ojciec sprawował pieczę nad dziećmi, umieścił je, wbrew opinii biegłych i stanowisku Rzeczniczki Praw Dziecka, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, nie licząc się przy tym ze szkodami dla psychiki małoletnich. 

Czytaj też w LEX: Tożsamość dziecka w pieczy zastępczej. Po 30 latach od uchwalenia Konwencji o prawach dziecka >

- Zwracam również uwagę, że umieszczanie w pieczy zastępczej, w braku porozumienia między rodzicami, jest naganne także w obliczu aktualnego kryzysu systemu pieczy zastępczej. Wieloletnie zaniedbania w jego rozwoju i zdarzenia, które wpłynęły na obciążenie systemu, spowodowały sytuację, w której wolnych miejsc w rodzinnej pieczy zastępczej w Polsce właściwie nie ma, a większość dzieci (niezależnie od ich wieku), w tym umieszczanych ze względu na konflikty okołorozstaniowe, trafia do placówek opiekuńczo-wychowawczych. Przy tym również instytucjonalna piecza zastępcza boryka się z poważnymi niedoborami miejsc powodując, że często czas oczekiwania na wskazanie właściwej placówki dla dzieci niebezpiecznie (zagrożenie zdrowia, zagrożenie demoralizacją) się wydłuża - dodaje.

Zobacz też procedurę: Postępowanie w sprawie o udzielenie zgody na umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką >

 

MS będą szkolenia

Resort w odpowiedzi zapewnia, że Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury (KSSiP), organizuje szkolenie dotyczące zasad i warunków umieszczania w pieczy zastępczej. – Uzasadnieniem dla podjęcia tego tematu jest daleko idące zagrożenie dla prawidłowego rozwoju małoletniego, spowodowane odebraniem go rodzicom, ze względu na kryzys pomiędzy dorosłymi – czytamy w piśmie z MS. Szkolenie ma odbyć się w dwóch edycjach, zdalnie, na łącznie 120 miejsc. Koordynator merytoryczny szkolenia, jak podkreśla resort "wie, na co zwracała uwagę RPD w swoim wystąpieniu i ma na te kwestie uczulić wykładowcę".

KSSiP zobowiązała się również do podjęcia działań zmierzających do uwzględnienia problemów, na które wskazała Rzeczniczka w kolejnych szkoleniach planowanych przy wsparciu UNICEF na III i IV kwartał tego roku.

Zobacz też szkolenie online: Rola kuratora w procesie interwencyjnego odebrania dziecka >