Do Sądu Apelacyjnego w takiej sprawie, bo to ten sąd przeprowadza w pierwszej kolejności kontrolę formalną skargi kasacyjnej, przyłączył się Rzecznik Praw Obywatelskich. Wnosi, by sąd prawidłowo doręczył wezwanie pełnomocnikowi i przedstawia argumentację na rzecz takiej wykładni przepisów.
Pismo do pełnomocnika
Rzecznik zauważa, że zgodnie z art. 15zzs9 ust. 2-4 specustawy covidowej z 2 marca 2020 r., w okresie obowiązywania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego:
- w braku możliwości wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej pisma sądowe poprzez umieszczenie ich treści w systemie teleinformatycznym służącym udostępnianiu tych pism (portal informacyjny). Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu.
- Datą doręczenia jest data zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym. W przypadku braku zapoznania się pismo uznaje się za doręczone po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym.
- Doręczenie pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego wywołuje skutki procesowe określone w Kodeksie postępowania cywilnego właściwe dla doręczenia pisma sądowego.
Czytaj w LEX: Doręczanie pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego sądu - aspekty praktyczne >>>
Cena promocyjna: 41.3 zł
|Cena regularna: 59 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 44.25 zł
Jak zauważa RPO, Sąd Apelacyjny doręczył wezwanie o uzupełnienie braków formalnych bezpośrednio na konto powoda w portalu informacyjnym z pominięciem pełnomocnika. Było to niezgodne z art. 133 par. 3 k.p.c., zgodnie z którym nie należy doręczać pism sądowych bezpośrednio stronie, jeśli ma ona ustanowionego pełnomocnika procesowego. Nie ma przy tym znaczenia, że powód i pełnomocnik pracują w tej samej kancelarii. Z procesowego punktu widzenia są to dwa odrębne podmioty połączone stosunkiem pełnomocnictwa, na mocy którego to pełnomocnik powinien był otrzymać wezwanie do uzupełnienia braków formalnych, a nie jej mocodawca.
- W orzecznictwie od dawna uznaje się, że dyspozycja art. 133 par. 3 zdanie pierwsze k.p.c. wiąże nie tylko strony, ale również sam sąd, który powinien doręczać pisma pełnomocnikowi. Doręczenie pisma procesowego lub sądowego samej stronie, a nie ustanowionemu przez nią pełnomocnikowi, jest naruszeniem przepisów postępowania - czytamy w piśmie Rzecznika.
Czytaj także: Nowe funkcjonalności w Portalu Informacyjnym Sądów będą, ale niekoniecznie szybko>>
Nie ma obowiązku posiadania konta na portalu informacyjnym sądów
Rzecznik przypomina, że zwracał uwagę na ten problem już w 2021 r. Wskazywał Ministrowi Sprawiedliwości, że wprowadzając jako zasadę doręczenie drogą komunikacji elektronicznej i za pośrednictwem portalu informacyjnego, ustawodawca pominął, że przepisy nie zobowiązują adwokatów, czy radców prawnych do posiadania adresu do doręczeń elektronicznych, nie wprowadzają także obowiązku rejestracji i posiadania aktywnego konta na portalu informacyjnym. O ile pierwsza kwestia została rozwiązana przez art. 9 ust. 1 ustawy z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, o tyle nadal nie ustanowiono przepisu nakładającego obowiązek rejestracji i posiadania konta na portalu informacyjnym sądów powszechnych.
- W związku z tym istnieje poważna wątpliwość, czy skutki procesowe art. 15zzs9 ust. 3-4 ustawy covidowej dotyczą jedynie pełnomocników posiadających aktywne konto w portalu informacyjnym, czy też wszystkich pełnomocników, niezależnie od tego, czy je mają - stwierdza Rzecznik.
W ocenie RPO wątpliwości te należy rozstrzygnąć na korzyść prawa dostępu do sądu i uznać, że skutki przewidziane w art. 15zzs9 ust. 3-4 ustawy covidowej dotyczą jedynie pełnomocników posiadających aktywne konto w portalu informacyjnym. Odmienna wykładnia naruszałaby prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz zasadę zaufania obywatela do państwa (art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.