LEX Linie Orzecznicze Artykuł pochodzi z programu LEX Linie Orzecznicze Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami |
Umowa sprzedaży zawarta wbrew pierwokupowi jest ważna
Sąd Apelacyjny miał jednak odmienne zdanie w tej kwestii. Przypomniał, że uprawniony z prawa pierwokupu ma pierwszeństwo w nabyciu określonej rzeczy w razie, gdyby druga strona sprzedała rzecz osobie trzeciej. Prawo pierwokupu może przy tym dotyczyć również praw, w tym użytkowania wieczystego. Zbywca musi wówczas zawiadomić uprawnionego z prawa pierwokupu o dokonanej transakcji i umożliwić mu nabycie przedmiotu sprzedaży. Sąd podkreślił jednak, że zastrzeżenie prawa pierwokupu nie stwarza zobowiązania, nawet warunkowego, do przeniesienia własności (art. 555 k.c.). Naruszenie obowiązku wynikającego z prawa pierwokupu pozostaje przy tym bez wpływu na ważność umowy sprzedaży, a zobowiązany może odpowiadać jedynie za uszczerbek, jaki poniosła osoba uprawniona (art. 599 § 1 k.c.). Inaczej jest w przypadku pierwokupu ustawowego, ale wnioskodawcy w tej sprawie prawo takie nie przysługiwało.
Zabezpieczenie sprzeczne z istotą pierwokupu
Odnosząc się do wniosku o zabezpieczenie Sąd Apelacyjny stwierdził, że ochrona prawa pierwokupu w ramach zabezpieczenia nie może polegać na zakazie zawarcia przez użytkownika wieczystego warunkowej umowy sprzedaży prawa do działki, pod warunkiem, że uprawniony w ramach prawa pierwokupu z niego nie skorzysta. Zakaz taki pozostawałby bowiem w sprzeczności z samą istotą prawa pierwokupu, a sam sposób zabezpieczenia byłby nieadekwatny do ochrony roszczenia, z którym uprawniony miałby wystąpić. W świetle art. 7301 § 3 k.p.c. stanowiłby również niewspółmierne obciążenie dla obowiązanego.
Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z 1 grudnia 2016 r. sygn. akt I Acz 2104/2016.
Opracowanie: Marek Sondej