Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, projekt jest kontynuacją trzech wcześniejszych inicjatyw o charakterze deregulacyjnym, w ramach których dokonano już łącznie 284 zmian w zakresie 109 ustaw. Dokument zawiera 45 zmian w prawie gospodarczym, które dotyczą 27 ustaw.
Wprowadza on m.in. zmiany w zakresie procedur kontrolnych w polskich portach morskich, prawa podatkowego oraz ograniczenia obowiązków informacyjnych. Zniesienie samych obowiązków informacyjnych ujętych w projekcie założeń ustawy powinno przynieść przedsiębiorcom blisko 300 mln zł oszczędności rocznie.
Zaproponowane rozwiązania koncentrują się na ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej oraz ograniczeniu obowiązków informacyjnych. Zostały one przygotowane na podstawie zidentyfikowanych rzeczywistych problemów w działalności gospodarczej, m.in. we współpracy z organizacjami przedsiębiorców i innymi resortami.
Wybrane propozycje z projektu założeń:
- Wydłużenie terminu na rozliczenie VAT w imporcie dla AEO – ma na celu wsparcie konkurencyjności polskich portów morskich. Wraz z propozycją skrócenia czasu kontroli granicznej pozwoli zwiększyć skalę przeładunków towarów, a więc również dochody budżetowe z tytułu ceł i podatków. Dzięki temu zwiększy się także zatrudnienie w otoczeniu tego sektora. Ułatwienia skierowane są do firm, które posiadają status upoważnionego przedsiębiorcy AEO i działają we własnym imieniu i na własny rachunek. Teraz możliwe będzie odejście od terminu płatności podatku od towarów importowanych w ciągu 10 dni od dnia powiadomienia przez organ celny o jego wysokości na rzecz rozliczenia wraz ze składaniem deklaracji podatkowej VAT.
- Zmniejszenie uciążliwości procedur kontrolnych towarów w polskich portach morskich – wprowadza możliwość przeprowadzania czynności urzędowych (innych niż rewizja, badania laboratoryjne czy kwarantanna), niezbędnych do dopuszczenia towaru do obrotu, w ciągu 24 godzin od przedstawienia towaru do kontroli granicznej. Każda inspekcja będzie informowała naczelnika urzędu celnego o terminie planowanej kontroli. Naczelnik z kolei będzie zobowiązany do niezwłocznego przekazania tej informacji do wszystkich służb.
Proponowane rozwiązanie skróci czas kontroli i w konsekwencji przyspieszy obrót towarem przez przedsiębiorcę. W szczególnie uzasadnionych przypadkach (uzasadnionych bezpieczeństwem publicznym, ochroną życia i zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska) termin mógłby zostać przedłużony do 48 godzin.
- Wyłączenie z podatku VAT usług bezpłatnej pomocy prawnej na rzecz osób niezamożnych korzystających z pomocy społecznej oraz zwolnienie otrzymującego pomoc z podatku dochodowego z tego tytułu – zwiększy dostęp do bezpłatnych porad prawnych dla osób niezamożnych. Zgodnie z obecnymi przepisami i stanowiskiem MF, nieodpłatna pomoc prawna nie jest objęta zakresem ustawy o VAT, o ile jej świadczenie wpisuje się w cel działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika świadczącego usługę, czyli jest świadczona w celu promowania kancelarii. Powyższa zmiana wyłączy również z opodatkowania pomoc pro bono świadczoną bezpłatnie najuboższym.
- Zwolnienie pracowników z podatku dochodowego z tytułu uzyskania dowozu do zakładu pracy transportem zbiorowym (autobusem, busem), organizowanym przez pracodawcę - dzisiejsze rozwiązanie związane z rozliczeniem przez pracodawcę podatku dochodowego z tytułu dowozu pracownika do zakładu pracy organizowanym i opłaconym przez pracodawcę nakłada na niego szereg obowiązków biurokratycznych. Jako płatnik musi on bowiem ewidencjonować czas, długość i trasy dla celów rozliczenia podatku dochodowego pracowników. Zwolnienie podatkowe w tym zakresie z jednej strony odciąży przedsiębiorcę, z drugiej natomiast zachęci do zatrudniania osób z miejscowości oddalonych od zakładu pracy.
- Zniesienie obowiązku uzyskiwania przez przedsiębiorców obligatoryjnego potwierdzania zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R – przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą nie będzie musiał uzyskiwać w urzędzie skarbowym potwierdzenia dokonania zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. Uzyskanie potwierdzenia rejestracji będzie teraz możliwe wyłącznie na wniosek zainteresowanego. Propozycja ma na celu obniżenie kosztów rozpoczynania działalności gospodarczej. Opłata za potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R przez urząd skarbowy wynosi 170 zł.
- Wprowadzenie wiążącej informacji taryfowej w zakresie podatku akcyzowego – rozwiązanie przygotowane na wzór występujących w prawie celnym Wiążących Informacji Taryfowych. Umożliwi podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą uzyskanie na ich wniosek od właściwego organu podatkowego wiążącej informacji w zakresie klasyfikacji taryfowej wyrobów akcyzowych. Zapewni także przedsiębiorcom większą pewność prawną w obrocie gospodarczym oraz ułatwi podmiotom posiadającym Akcyzową Informację Taryfową relacje z organami podatkowymi.
- Umożliwienie zachowania ważności orzeczenia lekarskiego przez nowego pracodawcę – pozwoli zatrudnić nowego pracownika, na podstawie ważnego i aktualnego orzeczenia lekarskiego (otrzymanego od poprzedniego pracodawcy), które stwierdza brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Wyjątek stanowiliby pracownicy zatrudniani w szczególnych gałęziach gospodarki (np. spożywczej, medycznej, ratowniczej). Aktualnie zmieniając zatrudnienie pracownik jest zobowiązany do wykonania badań lekarskich przed podjęciem pracy u nowego pracodawcy, również wtedy, gdy będzie wykonywał takie same obowiązki. Propozycja zmniejszy obowiązki i koszty przedsiębiorcy w tym zakresie.
- Rozszerzenie możliwości udzielania poręczeń na rzecz przedsiębiorców przez NFOŚiGW oraz umożliwienie udzielania poręczeń przez wojewódzkie FOŚiGW – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będzie mógł wydawać poręczenia spłaty pożyczek oraz spłaty odsetek od kredytów lub pożyczek. Takie uprawnienia zostałyby przyznane również wojewódzkim funduszom ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Ułatwi to dostęp przedsiębiorców do finansowania inwestycji w zakresie ochrony środowiska lub gospodarki wodnej, w tym m.in. inwestycji w sektorze odnawialnych źródeł energii, czy efektywności wykorzystania energii.
- Ograniczenie obowiązków statystycznych dla mikroprzedsiębiorców – zwolni mikroprzedsiębiorców z obowiązku przekazywania przez pierwszy rok kalendarzowy danych statystycznych. Obowiązek ich przekazywania to duże obciążenie szczególnie dla małych przedsiębiorstw dysponujących ograniczoną liczbą pracowników. Ponadto informacje przekazywane przez nowych przedsiębiorców w początkowym okresie funkcjonowania nie zawsze stanowią miarodajny materiał statystyczny dla organów.
- Zniesienie obowiązku sprawdzenia do 30 kwietnia prawidłowości danych przekazanych do ZUS w miesięcznych raportach imiennych – dotyczy zniesienia obowiązku płatnika składek sprawdzenia prawidłowości rocznych danych przekazanych do ZUS w imiennym raporcie miesięcznym nie później niż do 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego. Obowiązek ten stanowi dodatkowe i zbędne obciążenie dla przedsiębiorców, które jednocześnie jest zagrożone karą grzywny do 5 tys. zł.
- Przesądzenie, że orzeczenia sądowe są informacją publiczną – publikacja orzeczeń ujednolici orzecznictwo, a problematyka w nim poruszana może stanowić ważny sygnał dla legislatywy, co do problemów związanych ze stosowaniem prawa. Powszechna dostępność orzecznictwa wpłynie pozytywnie na poprawę stanu świadomości prawnej i pewność obrotu prawnego. Przy publikowaniu orzeczeń sądów zachowana zostanie ochrona danych osobowych.
Treść projektu założeń dostępna jest na następującej stronie internetowej:http://legislacja.rcl.gov.pl/lista/1/projekt/70340
Resort gospodarki przypomina przy okazji, że założenia projektu ustawy o ułatwieniu warunków wykonywania działalności gospodarczej to czwarta inicjatywa o charakterze deregulacyjnym przygotowana przez ministra gospodarki w ostatnich 3 latach. Do tej pory w życie weszły:
- ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 106, poz. 622, z późn. zm.);
- ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378);
- ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. poz. 1342).