Jak podkreślano po posiedzeniu Rady Ministrów, przygotowywany przez Ministerstwo Rozwoju projekt wchodzi w skład tzw. pakietu 100 zmian dla firm, który stanowi pierwszy etap realizacji „Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”, przyjętego przez rząd 16 lutego 2016 r. Według rządu jest to odpowiedź na nadmierny formalizm i przewlekłość procedur administracyjnych.

W projekcie nowych przepisów szczególny nacisk położono na przyspieszenie procedur administracyjnych, ograniczenie nadmiernego formalizmu oraz upowszechnianie partnerskich relacji między administracją a obywatelami. W rezultacie wprowadzono kilka nowych zasad postępowania administracyjnego, takich jak: zasada przyjaznej interpretacji przepisów (in dubio pro libertate), reguła rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości faktycznych na korzyść strony, zasada pewności prawa, zasada bezstronności i równego traktowania oraz zasada proporcjonalności działań administracji.

Najważniejsze rozwiązania:

- Bardziej przejrzyste zasady zaskarżania bezczynności organów i przewlekłości postępowań za pomocą tzw. ponaglenia.

- Obowiązek informowania strony o niespełnieniu przez nią warunków pozwalających na uwzględnienie jej żądań, przed wydaniem decyzji odmownej, celem umożliwienia uzupełnienia braków przez stronę.

- Przewidziano możliwość dokonania uzgodnień przez różne organy w czasie wspólnego posiedzenia.

- Założono możliwość zawiadamiania o wydaniu decyzji administracyjnej przez obwieszczenie w przypadku, gdy w postępowaniu występuje więcej niż 20 stron.

- Nie będzie konieczności składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (dotyczy decyzji wydawanych przez ministrów lub samorządowe kolegia odwoławcze) – strona będzie mogła złożyć skargę do sądu administracyjnego bez konieczności skorzystania z wniosku.

- Nie będzie konieczne wzywanie do usunięcia naruszenia prawa w przypadku, gdy strona zamierza złożyć skargę do sądu administracyjnego, np. na uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego. Skargę będzie można wnieść od razu do sądu administracyjnego.

LEX Navigator Postępowanie Administracja
Artykuł pochodzi z programu LEX Navigator Postępowanie Administracja
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami

- Zaproponowano szybką ścieżkę zaskarżania decyzji kasatoryjnej (przekazującej sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji) do wojewódzkiego sądu administracyjnego przez wniesienie sprzeciwu od takiej decyzji, co powinno przyczynić się do ograniczenia ilości decyzji kasatoryjnych.

- Przewidziano szersze wykorzystanie metod polubownego rozwiązywania sporów przez wprowadzenie instytucji mediacji. Mediacja będzie dobrowolna. Jej koszty będą ponoszone przez strony, a w przypadku, gdy uczestnikiem mediacji będzie organ administracji publicznej – przez ten organ. Mediacje będzie można prowadzić już na etapie postępowania administracyjnego (obecnie jest to możliwe tylko w postępowaniu przed sądem administracyjnym). Będzie można ją przeprowadzić w każdym przypadku, o ile charakter sprawy na to pozwoli.

- Wprowadzona ma być instytucja milczącego załatwienia sprawy jako alternatywy dla zakończenia postępowania administracyjnego decyzją. Milczenie organu, po upływie ustawowego terminu na załatwienie sprawy, zostanie uznane za jej załatwienie w sposób zgodny z oczekiwaniem strony. W polskim prawie instytucja ta będzie miała dwie formy: aktywną (milcząca zgoda) – gdy organ w określonym terminie nie wniesie sprzeciwu oraz pasywną (milczące zakończenie postępowania) – gdy organ w określonym terminie nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie.

- Wprowadzony będzie szybszy tryb załatwiania spraw nieskomplikowanych (postępowanie uproszczone).

- Przyjęto, że administracyjne kary pieniężne będą adekwatne (proporcjonalne) do skali zaistniałych naruszeń prawa. Obecnie nakładanie takich kar bywa automatyczne, bez uwzględniania okoliczności danej sprawy, co powoduje odczucie, że administracja postępuje niesprawiedliwie. Nowe rozwiązania będą miały szczególne znaczenie dla przedsiębiorców, zwłaszcza małych i średnich, w przypadku których kary administracyjne wywierają istotny wpływ na ich funkcjonowanie. Do Kodeksu postępowania administracyjnego zostanie wprowadzony oddzielny dział, w którym określone będą ogólne zasady nakładania i wymierzania administracyjnych kar pieniężnych (utworzony zostanie katalog przesłanek badanych przy nakładaniu kary przez organ i umożliwiających odstąpienie od wykonania kary), a także udzielania ulg w ich wykonaniu (odroczenie terminu wykonania kary, umorzenie kary, itp.).

- Nowe regulacje mają obowiązywać od 1 czerwca 2017 r.