RPO: komornik powinien udzielić informacji potrzebnych do złożenia skargi

Osoby trzecie poszkodowane w wyniku czynności komornika nie mają faktycznej możliwości złożenia skargi - kolejny raz zwraca uwagę rzecznik praw obywatelskich i pyta ministra sprawiedliwości o postęp prac legislacyjnych w tej sprawie.

Obecna konstrukcja przepisów dotyczących wymogów formalnych skargi na czynności komornika uniemożliwia osobie trzeciej jej złożenie, ponieważ dostęp do wymaganych informacji mają jedynie strony postępowania egzekucyjnego. Osoby, które nie posiadają takiego statusu, nie mają wglądu do akt egzekucyjnych, a komornik może odmówić im udzielenia informacji, powołując się na tajemnicę zawodową. Z tego powodu składane przez nich skargi będą podlegały odrzuceniu. Według RPO przepisy powinny zostać zmodyfikowane tak, aby komornik miał obowiązek udzielić osobie trzeciej informacji niezbędnych do złożenia skutecznej skargi na jego czynności. Co więcej, RPO uważa, że osoby poszkodowane czynnościami komornika powinny mieć status pokrzywdzonego w postępowaniu egzekucyjnym.

O zmianę regulujących tę kwestię przepisów rzecznik praw obywatelskich zwracała się w marcu do Ministerstwa Sprawiedliwości. W odpowiedzi resort wskazał, że kwestię tę rozwiąże nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która zmieni tryb wnoszenia skargi na czynności komornika (będzie wnoszona do komornika, a on przekażę sprawę z aktami do sądu). Dzięki temu, zdaniem ministerstwa, komornik już od chwili wniesienia skargi będzie posiadał wiedzę, że skarżący jest uczestnikiem postępowania, a po przekazaniu akt komorniczych do sądu, skarżący będzie mógł uzyskać do nich dostęp na zasadach określonych w KPC.

Rzecznik nie podziela tej argumentacji. Zwraca uwagę, że taka modyfikacja trybu składania skargi wcale nie zmienia kręgu uczestników postępowania - osoba trzecia wnosząca skargę nie będzie uczestnikiem postępowania egzekucyjnego, a jedynie postępowania ws. skargi na czynności komornika i nadal nie będzie miała dostępu do akt sprawy, co de facto i tak doprowadzi do odrzucenia skargi, w której nie będzie wymaganych danych. Rzecznik zaznacza, że zezwolenie każdemu potencjalnemu skarżącemu na wgląd do akt postępowania egzekucyjnego byłoby nieuzasadnione, ale prawo powinno obligować komornika do udzielenia osobie trzeciej, która zamierza zaskarżyć czynność, wszelkich informacji niezbędnych do prawidłowego sporządzenia skargi.