Od ponad dwóch miesięcy w całej Unii Europejskiej obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) RODO, które wprowadziło wiele nieznanych dotąd uprawnień w zakresie ochrony danych osobowych. Wśród nich jest m.in. prawo do bycia zapomnianym, czyli możliwość usunięcia, również z internetu, informacji na swój temat, jeśli nie są prawdziwe lub są obraźliwe. Stanowi też, że przetwarzanie danych będzie możliwe za wyraźną zgodą tego, kogo dotyczą.
Kuratorzy już wcześniej zgłaszali, że nie ma przepisów, które pozwalałby im po wejściu w życie RODO, przetwarzać dane w sprawach opiekuńczych. Sytuacje mają naprawić przepisy wdrażające - nie wiadomo jednak kiedy zostaną przyjęte.
Czytaj: RODO uderza w kuratorów rodzinnych>>
Kurator dzwoni - placówki odmawiają
Nagminne - jak wynika z ustaleń portalu Prawo.pl - są sytuacje w których kuratorom odmawia się udzielenie informacji przez telefon lub na pytanie mailowe. Dzieje się tak nawet w sytuacjach gdy kurator od dłuższego czasu współpracuje z placówkami, np. pracownikami MOPS-u.
Chodzi przy tym na przykład o informacje, który umożliwiłyby weryfikację adresu osoby objętej sądowym postępowaniem wykonawczym, którego realizacja należy do kuratora. - Przykładowo w Białymstoku sytuacje rozwiązało przekazanie pisma z imieniem, nazwiskiem, nr legitymacji służbowej kuratora. W wielu przypadkach jesteśmy jednak proszeni są o kontakt osobisty- mówi jeden z kuratorów.
Szkoła zgłasza - szkoła nie informuje
Kolejnym problemem z którymi borykają się kuratorzy jest uzyskiwanie informacji ze szkół, przedszkoli i żłobków. Dochodzi przy tym - jak nieoficjalnie mówią - do swoistych paradoksów.
- W okręgu szczecińskim kurator chciał ustalić adres rodzin, która się przeniosła. Zwrócił się do szkoły i jej pracownicy mieli duże wątpliwości, czy po wejściu RODO mogą podać mu nowy adres. Sytuacja była tym bardziej zaskakująca, że właśnie ta placówka zawiadomiła sąd w sprawie tejże rodziny - mówi rozmówca portalu Prawo.pl.
W innych przypadkach dochodzi do zdecydowanej odmowy. Kuratorzy z okręgu lubelskiego przyznają, że część pedagogów szkolnych po RODO przestała z nimi współpracować. Odmawiają udzielania jakichkolwiek informacji na temat podopiecznych. Bywa też, że placówki żądają pisemnych próśb o udzielenie informacji o uczniach lub decyzji sądu. Na Podkarpaciu dopiero po osobistej interwencji sędziego rodzinnego, kurator uzyskał informacje o sytuacji i postępach jednego z przedszkolaków.
Wywiad środowiskowy? Nie udzielam informacji
Udzielania informacji, potrzebnych do wywiadów środowiskowych, odmawiają też sąsiedzi czy członkowie rodziny. Chodzi o różne dane np. dotyczące zatrudnienia. Część z nich przyznaje, że obawia się konsekwencji prawnych.
- Zdarzyły się też przypadki kiedy - ze względu na RODO - rodzice odmawiali kuratorowi wglądu w kartę leczenia dziecka czy książeczkę zdrowia - mówi rozmówca portalu Prawo.pl.
Sami podopieczni kuratorów też zaczęli chronić swoje dane. - Odmawiają okazania dokumentów, które mają istotne znaczenie dla prowadzonych dozorów, np. świadectwa pracy - dodaje.
Bariery na policji, u terapeutów i ... komornika
Kuratorzy napotykają na bariery informacyjne w poradniach terapii uzależnień. Mimo wcześniejsze współpracy - jak mówią - teraz nie mogą uzyskać podstawowych informacji o tym czy znajdująca sie pod ich nadzorem osoba uczestniczy np. w terapii odwykowej. Pracownicy żądają przy tym, by kurator okazał im pisemne upoważnienie od podopiecznego.
W Bydgoszczy Punkt Przyjęć Osób Nietrzeźwych poinformował współpracujących z placówką kuratorów, że dalsze udzielanie informacji "wymaga porozumienia pomiędzy inspektorami ochrony danych osobowych placówki a sądem".
Odmawiają też policjanci. Łódzkich kuratorów tamtejszej komenda powiatowa policji poinformowała, w związku z wejściem w życie RODO "nie powinna uzyskiwać od nich informacji dotyczących podopiecznych skazanych za stosowanie przemocy lub gróźb" a sami policjanci "nie powinni kuratorom udzielać żadnych informacji na temat dozorowanych".
Kurator z Konina - także z powodu RODO - nie uzyskał informacji czy osoba, którą dozoruje reguluje swoje zadłużenie alimentacyjne.
Potrzebne szkolenia
Sami kuratorzy przyznają, że potrzebują nie tyle szkoleń dotyczących samego RODO - bo te przechodzili, ale konkretnych informacji na temat stosowania nowych przepisów w wykonywanej przez nich pracy.