Referendarz poza konstytucją, ale spełnia ważną rolę w sądzie

Usytuowanie urzędu referendarza sądowego poza konstytucją odpowiada praktycznym potrzebom jego funkcjonowania w sądownictwie w aspekcie prawa do sądu i odciążenia sędziów od spełniania zadań pozaorzeczniczych - pisze dr Mariusz Sztorc, sędzia Sądu Okręgowego w Rzeszowie.

W wydanej właśnie książce Status prawny referendarza sądowego w Rzeczypospolitej Polskiej autor stwierdza, że z jednej strony jest traktowany jako organ wyposażony w ściśle sprecyzowane własne kompetencje, który powierzone czynności wykonywać ma niezależnie, a z drugiej pozostaje przypisany do grupy urzędników sądowych, czyli jest
pracownikiem w rozumieniu prawa pracy. Referendarz sądowy bowiem w zakresie przyznanych kompetencji zbliża się w pozycji ustrojowej do sędziego, ponosząc odpowiedzialność za wydawane decyzje, ale w finalnym kształcie rozwiązań ustawowych pozostaje najwyżej usytuowanym w hierarchii urzędnikiem sądowym.

Jak zauważa autor książki, referendarz sądowy wraz z asystentem sędziego należy do najmłodszych zawodów prawniczych w Polsce. Utworzony został ustawą z dnia 21 sierpnia
1997 r. o zmianie ustaw – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o prokuraturze1. Funkcjonuje w sądach powszechnych szczebla rejonowego i okręgowego oraz w wojewódzkich sądach administracyjnych jako
samodzielny urzędnik sądowy, mający wpływać na poprawę sprawności postępowania w powierzonych mu sprawach. Jego status prawny nie znalazł dotąd kompleksowego opracowania, analizującego wszystkie aspekty tego zawodu. - Przyczyną takiego stanu rzeczy jest, według mnie, ciągły rozwój tego urzędu związany z poszerzaniem zakresu kompetencji, co pociąga za sobą zmiany w jego pozycji ustrojowej - pisze dr Mariusz Sztorc.



Jak podkreśla wydawca, w książce przedstawiono ustrojowe zasady funkcjonowania referendarza sądowego, a także jego rolę w wymiarze sprawiedliwości, ze szczególnym uwzględnieniem zgodności z Konstytucją oraz nadal spornymi w doktrynie kwestiami dotyczącymi niezależności referendarza sądowego podczas wypełniania powierzonych mu czynności oraz ich prawnego charakteru. Z jednej strony bowiem referendarz jest traktowany jako organ wyposażony w ściśle sprecyzowane własne kompetencje, który ma wykonywać niezależnie powierzone czynności, a z drugiej pozostaje przypisany do grupy urzędników sądowych, czyli jest pracownikiem w rozumieniu prawa pracy. Referendarz sądowy w zakresie przyznanych kompetencji ma pozycję zbliżoną do pozycji ustrojowej sędziego i ponosi odpowiedzialność za wydawane decyzje, ale ostatecznie pozostaje najwyżej usytuowanym w hierarchii urzędnikiem sądowym.
Walorem opracowania jest ujęcie całościowe poruszanej problematyki, zawierające nie tylko analizę dogmatycznoprawną obowiązującego unormowania, lecz także prezentację instytucji referendarza sądowego w wymiarze historycznym i po części komparatystycznym.

Według autora i wydawcy, publikacja skierowana jest przede wszystkim do referendarzy sądowych, ale zainteresuje także sędziów, legislatorów, pracowników działów kadr w sądach. Będzie stanowiła pomoc dla aplikantów sądowych i studentów wydziałów prawa.

Więcej o publikacji>>