Jak podkreśla autorka wydanej właśnie książki Przesłuchanie dziecka jako ofiary i świadka przestępstwa w procesie karnym, organ procesowy przy podejmowaniu takiej decyzji nie powinien jednak koncentrować się na wieku dziecka, lecz ocenić, czy osiągnęło ono taki stopień rozwoju, że posiada zdolność do zapamiętywania i odtwarzania określonych faktów związanych z popełnieniem przestępstwa. I dodaje, że polityka państw członkowskich Unii Europejskiej zmierza do rozszerzenia i wzmocnienia praw dziecka w postępowaniu karnym, zabezpieczenia jego interesów oraz zapewnienia kompleksowej ochrony podczas czynności przesłuchania. Ponadto dyskusje na temat ochrony dziecka w postępowaniu karnym są stale podejmowane na forum krajowym i międzynarodowym, a także w tym zakresie są prowadzone ogólnopolskie kampanie społeczne.
Autorka w publikacji przedstawia obowiązujące standardy europejskie w zakresie ochrony praw dziecka, ze szczególnym zwróceniem uwagi na Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw. - Założeniem jej jest lepsze zabezpieczanie interesów dziecka, zapobieganie jego wtórnej wiktymizacji, przyznanie szeregu praw w toku prowadzonego postępowania karnego oraz wprowadzenie środków ochrony, które powinny być stosowane, gdy ofiarą jest dziecko – czytamy we wstępie do książki.
Jak podkreśla jej wydawca, w monografii przedstawiono procedurę przesłuchania dziecka w krajowym porządku prawnym w trybie art. 185a i 185b k.p.k. oraz w systemach prawnych wybranych państw. W książce ukazano także sytuację prawną dziecka jako ofiary i świadka przestępstwa w świetle standardów europejskich, w tym aktualnych dyrektyw oraz konwencji.
Czytaj: Dzisiaj wchodzą w życie reguły przesłuchań dzieci>>>
Autorka omawia poszczególne etapy przesłuchania dziecka, właściwy sposób przygotowania się do tej czynności, formułowania pytań i ich zadawania, zachowania się w obecności dziecka oraz kryteria oceny wiarygodności zeznań dzieci. Powołuje najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego. Prezentuje również praktyczne aspekty przesłuchania dziecka poprzez dane statystyczne z okresu 2003-2012 oraz wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w 2009 r. wśród sędziów i prokuratorów pracujących na terenie apelacji białostockiej.
Zdaniem autorki i wydawcy, książka przeznaczona jest dla praktyków prawa: sędziów, prokuratorów, funkcjonariuszy policji, radców prawnych i adwokatów oraz pedagogów i psychologów. Może być przydatna również dla studentów prawa, pedagogiki, psychologii, a także aplikantów.
Przesłuchanie dziecka – uwaga na standardy
Podjęcie decyzji o przesłuchaniu dziecka w charakterze świadka powinno zostać poprzedzone przemyśleniami, czy jest to konieczne i jaki będzie miało to wpływ na jego dalszą egzystencję pisze dr Anna Gadomska-Radel z Uniwersytetu w Białymstoku.