Prokurator generalny: niepełnosprawną asesor zwolniono zgodnie z prawem

Poruszająca się na wózku asesor nie mogła zostać prokuratorem i została zwolniona z pracy zgodnie z prawem - twierdzi prokurator generalny Andrzej Seremet w odpowiedzi przysłanej Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Fundacja nie otrzymała odpowiedzi na pytanie: czy w opinii prokuratora generalnego zdolność chodzenia jest warunkiem koniecznym do wykonywania czynności prokuratorskich.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka otrzymała odpowiedź prokuratora genaralnego na  swoje pismo w sprawie rozwiązania stosunku służbowego z niepełnosprawną asesor prokuratury, naruszającego  - zdaniem Fundacji - zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu ze względu na niepełnosprawność. W piśmie tym prokurator generalny podkreślił, iż brak jest podstaw do uchylenia decyzji o zwolnieniu asesor prokuratury, o co wnosiła Helsińska Fundacja Praw Człowieka, gdyż została ona wydana zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Sprawa dotyczy osoby, która przed zakończeniem odbywania asesury uległa wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku czego porusza się obecnie przy pomocy wózka inwalidzkiego.
Niezbędne leczenie operacyjne i rehabilitacyjne spowodowały nieobecność asesora w pracy przez okres powyżej jednego roku. Pomimo, iż została uznana przez ZUS za osobę niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji, lekarz medycyny pracy stwierdził, iż jest zdolna do wykonywania obowiązków prokuratora w ograniczonym wymiarze czasu pracy. Od pozytywnego orzeczenia lekarskiego pracodawca  odwołał się znacznie rozszerzając zakres warunków szkodliwych do pracy. W konsekwencji zostało wydane orzeczenie o niezdolności do pracy na stanowisku asesora. Następnie bez przeprowadzenia procedury opinii końcowej prowadzącej do powołania na stanowisko prokuratora (pomimo odbycia minimalnego wymaganego okresu asesury) oraz bez zachowania okresu wypowiedzenia asesor została zwolniony ze stanowiska z uwagi na nieobecność w pracy z powodu choroby przekraczającej okres jednego roku (takie fakultatywne prawo przewiduje art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych) oraz na niezdolność do wykonywania czynności prokuratorskich stwierdzonych orzeczeniem lekarskim.
Sprawa trafiła do sądu. Przesłuchiwani w charakterze świadków lekarz medycyny pracy, który wydał te zaświadczenia oraz dyrektor ośrodka, w którym zostały one sporządzone, zgodnie dopuścili możliwość orzeczenia o zdolności do wykonywania czynności prokuratorskich przez osobę poruszającą się przy pomocy wózka inwalidzkiego przy odpowiednim dostosowaniu miejsca pracy oraz zakresu obowiązków do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Prokurator generalny zaznaczył jednak w piśmie do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, że asesor prokuratury została zwolniona ze służby, gdy upłynął już trzyletni okres votum prokuratorskiego, a okres nieobecności w pracy spowodowanej przebywaniem na zwolnieniu lekarskim, a następnie pobieraniem świadczenia rehabilitacyjnego przekroczył 1 rok. W opinii prokuratora generalnego asesura nie może być postrzegana jako bezterminowa służba wykonywana przez czas nieokreślony. W sytuacji, gdy upłynął okres powierzenia asesorowi pełnienia prokuratorskich i asesor nie nabył odpowiednich kwalifikacji lub gdy nie spełnia wymogów koniecznych do powołania na stanowisko prokuratora, jest on zwalniany ze stanowiska asesora.
Zgodnie ze stanowiskiem prokuratora generalnego dalsze trwaniu stosunku służbowego w przedmiotowej sprawie nie było możliwe również ze względu na niezdolność do pracy na stanowisku asesora. Okoliczność ta, jak podkreślił, została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem lekarskim wydanym przez lekarza Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy. Następnie na tej podstawie uznał, iż brak jest podstaw do uchylenia decyzji o zwolnieniu asesor prokuratury.
Ponadto, prokurator generalny poinformował o trybie, w jakim asesor może ubiegać się o stanowisko prokuratora. Zaznaczył, że procedura ta nie wymaga wcześniejszego uchylenia decyzji o zwolnieniu asesora prokuratury, natomiast wymaga uzyskania zaświadczenia stwierdzającego, że jest zdolna, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków prokuratora, co jest obligatoryjne i stanowi jeden z warunków koniecznych do powołania na stanowisku prokuratora. Po wejściu w życie dniu 31 marca 2010 r. przepisów ustawy z dnia  9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 178, poz. 1375) informacje o wolnych stanowiskach pracy prokuratora będą obwieszczane w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” . Wówczas ten, kto spełnia warunki do objęcia stanowiska będzie mógł zgłosić swoją kandydaturę. Następnie zgodnie z nowymi zasadami powoływania na stanowisku prokuratora Krajowa Rada Prokuratury będzie rozpatrywała i oceniała kandydatury do pełnienia stanowisk prokuratorskich, jak również będzie rozstrzygała o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, gdy kandydat na stanowisko prokuratora złoży pisemne zastrzeżenie na taką decyzję prokuratora okręgowego.
W udzielonej odpowiedzi na pismo Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, prokurator generalny nie odniósł się do wielu argumentów podnoszonych w pismach uprzednio kierowanych przez Fundację. Nie przedstawił m.in. swojego stanowiska na temat możliwości wykonywania zawodu prokuratora oraz asesora prokuratury przez osobę poruszającą się przy pomocy wózka inwalidzkiego. Autorzy wystapienia pragnęli bowiem uzyskać informację, czy w opinii prokuratora generalnego zdolność chodzenia jest warunkiem koniecznym do wykonywania czynności prokuratorskich.