W skład powołanej przez ministra sprawiedliwości Rady Polityki Penitencjarnej wchodzą:
1. prof. zw. dr hab. Brunon Hołysz - rektor Wyższej Szkoły Menadżerskiej w Warszawie.
2. prof. zw. dr hab. Marian Andrzej Filar - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katedra Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej.
3. prof. dr hab. Marek Jerzy Konopczyński - rektor Pedagogium Wyższej Szkoły Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie.
4. prof. zw. dr hab. Krzysztof Piotr Krajewski - kierownik Katedry Kryminologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
5. prof. dr hab. Wiesław Ambroziak - kierownik Zakładu Resocjalizacji, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Studiów Edukacyjnych.
6. prof. dr hab. Zbigniew Lasocik - Katedra Kryminologii i Polityki Społecznej, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego.
7. dr Monika Elwira Marczak - pedagog, wieloletni kurator społeczny dla dorosłych, adiunkt w Zakładzie Patologii Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Gdańskiego.
8. płk dr Paweł Moczydłowski - socjolog, były dyrektor generalny SW.
9. gen. dr Jacek Adam Pomiankiewicz - historyk, były dyrektor generalny SW.
10. Stanisław Chmielewski – sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.
11. Beata Maria Wołosik - sędzia, delegowana do Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji w Ministerstwie Sprawiedliwości.
12. Danuta Anna Przywara – prezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
13. prof. zw. dr hab. Teodor Szymanowski - Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat”.
14. Mariusz Kowarski – członek Zarządu Stowarzyszenia „Monar”.
15. Marek Jan Gajos - członek Stowarzyszenia Inicjatywa Samorządowa „Razem”.
16. ppłk Lidia Olejnik – dyrektor Zakładu Karnego w Lublińcu.
17. płk Krzysztof Chojecki - dyrektor Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Bydgoszczy.
Podczas posiedzenia Rady omówiono przebieg V Kongresu Penitencjarnego, który odbył się w dniach 23-25 maja 2011 r. w Popowie. Przewodnim jego tematem była modernizacja polskiego więziennictwa.
Rok 2010 był czasem szczególnym dla Służby Więziennej – mówił Krzysztof Kwiatkowski. Rozpoczęliśmy m.in. wdrażanie pierwszej od 50 lat reformy więziennictwa. Jej celem jest zwiększenie efektywności działania organów postępowania wykonawczego. W tym zakresie szczególne znaczenie ma sprawnie działająca, wykwalifikowana służba, ze zwiększoną liczbą funkcjonariuszy w bezpośrednim kontakcie z osadzonymi oraz optymalnym wykorzystaniem urządzeń elektronicznych. Oczekiwanymi efektami tych działań będą m.in. skuteczniejsza resocjalizacja oraz wzmocnienie ochrony wewnętrznej, a tym samym poprawa bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych – dodał minister.
Szef resortu przypomniał, że w listopadzie 2010r. zakończono jej I etap polegający na wdrożeniu oddziałów penitencjarnych. Reforma objęła zakłady karne i areszty śledcze powyżej 200 osadzonych. Oddziały penitencjarne stanowią wydzieloną część zakładu karnego/aresztu śledczego dysponującą oddzielną specjalnie dobraną kadrą obsługującą poszczególne grupy osadzonych, dobranych według takich kryteriów, jak stopień demoralizacji, stwarzane zagrożenie społeczne, podatność na resocjalizację.
W oddziałach penitencjarnych, mniejsze, komplementarne zespoły funkcjonariuszy, bez szczebli pośrednich, mogą szybciej i skuteczniej reagować na wszystko, co dzieje się w zakresie ich działania, na każde pojawiające się zagrożenie, na wszelkie niepokojące zachowania osadzonych. Przy tym zwiększono liczbę funkcjonariuszy pracujących w bezpośrednim kontakcie z osadzonymi. Usprawniono obieg dokumentacji oraz przekazywanie informacji w ramach oddziału penitencjarnego. Wzrosła szybkość i sprawność w rozwiązywaniu bieżących problemów zarówno skazanych jak i funkcjonariuszy pełniących służbę w oddziale penitencjarnym. Zwiększyła się także odpowiedzialność personelu za podejmowane działania i ich efekty. Poprawie uległa organizacja i efektywność pracy funkcjonariuszy w zakresie realizowanych zadań.
Zdaniem ministra istotnym elementem reformy jest wzmocnienie ochrony wewnętrznej zakładów karnych i aresztów śledczych poprzez ograniczenie liczby zewnętrznych posterunków uzbrojonych i zastępowanie ich elektroniką (kamery, systemy alarmowe).
Krzysztof Kwiatkowski podrkreślał też, że koniecznością w reformowaniu służby ochronnej jest zdecydowane przesunięcie akcentów na dynamiczną ochronę wewnętrzną. Ochrona zewnętrzna obecnie jest w znacznym stopniu realizowana poprzez zastosowanie systemów elektronicznych. Takie rozwiązanie pozwoliło na przesunięcie znacznej liczby etatów do ochrony wewnętrznej. W wyniku podjętych działań w 2010 r. pozyskano w ochronie wewnętrznej jednostek penitencjarnych 828 etatów, a zlikwidowanych zostało 160 posterunków zewnętrznych.