Umowy takie mogłyby być zawierane we wszystkich sprawach z zakresu administracji publicznej, podlegających załatwieniu w drodze podjęcia decyzji administracyjnej bądź innego władczego aktu lub czynności, o ile nie stoją temu na przeszkodzie przepisy szczególne. Projekt ma stanowić podstawę porządkowania zamierzeń prawodawcy przy tworzeniu kolejnych aktów prawnych dotyczących działania administracji publicznej, ma także służyć wzmocnieniu założeń jednolitości orzecznictwa administracyjnego i działań administracji publicznej.
Autorzy projektu (druk nr 3942), wskazują, że celem nowej regulacji jest także unormowanie podstawowych, istotnych dla funkcjonowania administracji publicznej kwestii, które w tym prawie nie zostały w ogóle uregulowane albo zostały uregulowane tylko w niektórych działach tego prawa w sposób rozbieżny. Dotyczy to zwłaszcza, zamieszczonego w projekcie, słowniczka pojęć, zasad kształtowania się uprawnień i obowiązków stron w stosunkach administracyjno-prawnych, załatwiania spraw z zakresu administracji publicznej, porozumień i umów administracyjnych, tudzież sankcji administracyjnych.
Wejście w życie projektowanej ustawy ma zatem zapełnić luki w prawie administracyjnym oraz sprzyjać ujednolicaniu regulacji rozbieżnej, jeżeli rozbieżność ta nie wynika ze swoistych cech regulowanej problematyki.
Przepisy ogólne prawa administracyjnego stanowić mają zbiór reguł mających zastosowanie we wszystkich obszarach regulacji szeroko pojmowanego prawa administracyjnego (czyli przepisami prawa regulującymi organizację i działalność administracji publicznej, z wyłączeniem przepisów prawa prywatnego i karnego): w sferze ustrojowej, materialno-prawnej i procesowej, nie wyłączając prawa finansowego i tych części prawa pracy, które łączą się ze stosowaniem administracyjno-prawnych instrumentów i form działania. Każda z nich znajdzie swoje odzwierciedlenie w odpowiednich rozdziałach projektu ustawy.

 

Ustawa - licząca zaledwie 51 artykułów - dzieli się ma na 7 rozdziałów:

  1. Przepisy ogólne,
  2. Organy administracji publicznej,
  3. Prawa i obowiązki administracyjno-prawne,
  4. Podstawowe zasady załatwiania spraw,
  5. Sankcje administracyjne,
  6. Porozumienia i umowy administracyjne,
  7. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe.

 

Przepisy projektowanej ustawy mają mieć zastosowanie w sprawach z zakresu administracji publicznej w kwestiach nie uregulowanych w innych ustawach, co oznacza, iż będą współstosowane z tymi ustawami w zakresie nie objętym szczegółowym unormowaniem w nich zawartym.
Adresatami projektowanej regulacji są zdefiniowane w ustawie organy władzy publicznej, działające w sprawach z zakresu administracji publicznej.
W projekcie precyzuje się, jaką podstawą prawną muszą legitymować się podmioty podejmujące działania, zarówno władcze, jak i niewładcze. Wyraźnie przy tym stanowi się, że działania władcze mogą być podejmowane na podstawie przepisów prawa materialnego i procesowego zawartych w prawie powszechnie obowiązującym, podczas gdy działania nie władcze mogą być podejmowane także na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego określających jedynie zadania i kompetencje organów je podejmujących.
Przepisy ogólne prawa administracyjnego zawierać będą definicje najważniejszych pojęć występujących w całym prawie administracyjnym. W projektowanych słowniczku zdefiniowano m.in. takie pojęcia jak: „kierownictwo”, „kontrola” i „nadzór”, które często traktowano do tej pory w ustawodawstwie jako synonimy, bądź używano ich w znaczeniu niezgodnym z charakterem przyznanych danemu podmiotowi zadań i kompetencji. Projektodawcy ustawy w sposób wyraźny dopuszczają stosowanie zwyczaju, gdy nie będzie to sprzeczne z prawem, nie ograniczy praw lub interesów jednostki i nie nałoży na nią obowiązków.
Autorzy projektu przyjęli, że przepisy nakładające obowiązki nigdy nie mogą posiadać wstecznej mocy obowiązującej. W przypadku zmiany stanu prawnego i braku przepisów przejściowych, sprawy w których postępowania zostały wszczęte przed wejściem w życie nowych przepisów prowadzić się będzie w oparciu o przepisy dotychczasowe, z wyjątkiem przypadków, gdy nowe przepisy są korzystniejsze dla osób biorących udział w postępowaniu.
Według projektowanych przepisów, tworzenie organów administracji publicznej następować będzie wyłącznie na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Strukturę tych organów oraz zasady ich reprezentacji ma określać statut, nadawany – w braku odmiennych postanowień zawartych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, przez organ nadzoru.
Ustawa będzie określać sposób postępowania w razie istnienia luk w prawie, spowodowanych zmianami w strukturze organizacyjnej administracji publicznej. Luki te powstają wówczas, gdy następuje zniesienie organu i przepisy nie określają innego organu, który przejmie kompetencje i właściwość organu zniesionego lub, gdy sprawy załatwiane przez organ zniesiony przestają być przedmiotem regulacji administracyjno-prawnej, a przepisy nie przewidują organu właściwego do likwidacji ich skutków faktycznych lub prawnych oraz wydania w tym celu aktów lub podjęcia czynności. W pierwszym przypadku kompetencje i właściwość organu zniesionego przejmie organ, który załatwia sprawy tego rodzaju. W drugim zaś do tego typu kwestii właściwy będzie organ o zbliżonym rodzaju zadań.
W projekcie wprowadza się zasadę, że prawa i obowiązki administracyjne mają charakter osobisty. Stosownie do treści projektu, jeżeli określone przepisami materialnego prawa administracyjnego prawa i obowiązki jednostki są oparte na cechach (przymiotach) osoby uprawnionej lub zobowiązanej – mają charakter osobisty. Natomiast, gdy odnoszą się do jakiejś rzeczy (zabytek, nieruchomość rolna, działka budowlana) albo do prawa do rzeczy (przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolnego), mają charakter nieosobisty.
Do projektu wprowadzona zostanie zasada nullum crimen sine lege, wsparta zasadą dochodzenia odpowiedzialności – w razie zmiany unormowania prawnego – według przepisów ustawy obowiązujących w czasie wymierzania sankcji, chyba że wcześniejsze przepisy przewidywały łagodniejszą odpowiedzialność. Wynika z nich, iż podstawą zastosowania sankcji administracyjnej może być wyłącznie przepis ustawy. Ponadto wprowadzony ma być zakaz kilkakrotnego karania w trybie administracyjnym za "to samo" (ne bis in idem).
Projekt ustawy skierowano do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu.

Na podstawie: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 11 marca 2011 r.

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad