Takiej sytuacji w Sądzie Najwyższym jeszcze nie było, bo i test niezawisłości jest nowy i konflikt między sędziami stale narasta.
Do Sądu Najwyższego 10 sierpnia br. wpłynął wniosek obrońcy skazanych J.T. i A. T. o zbadanie spełnienia przez sędzię Małgorzatę Bednarek wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jej powołaniu i jej postępowaniu po powołaniu. Sędzia Bednarek orzekała do tej pory w zlikwidowanej Izbie Dyscyplinarnej SN.
Czytaj też: Niezawisłość a związanie sędziego oceną prawną sądu wyższej instancji >>>
Los wskazał pięcioro sędziów, a jeden sędzia odrzuca wniosek
Sędzia sprawozdawca Mariusz Załucki jednoosobowo 18 sierpnia br. odrzucił wniosek z przyczyn formalnych. To spowodowało protest prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, który był przewodniczącym składu sędziowskiego.
Czytaj: Sędzia Laskowski odrzuca wniosek o zbadanie niezawisłości sędziego Rocha
Dlatego że wcześniej do rozpoznania wniosku w tej sprawie został wylosowany skład pięcioosobowy. Los wskazał Piotra Prusinowskiego (przewodniczący, prezesa Izby Pracy), Mariusza Załuckiego, Małgorzatę Wąsek-Wiaderek z Izby Karnej, Agnieszkę Piotrowską i Władysława Pawlaka z Izby Cywilnej.
Spośród tych sędziów jedynie sędzia Załucki jest sędzią rekomendowanym przez KRS utworzoną po 8 grudnia 2017 r.
Czytaj też: Niezawisłość sędziowska oraz niezależność sądów - komentarz praktyczny >>>
Formalna kontrola wniosku przez sprawozdawcę
Uzasadniając wydanie postanowienia w składzie jednoosobowym na podstawie art. 30 k.p.k. sędzia sprawozdawca wskazał, że niezależnie od dokonania wstępnej kontroli formalnej przez Prezesa Izby Karnej Michała Laskowskiego, przed wyznaczeniem składu orzekającego, sędzia sprawozdawca nie jest zwolniony od formalnoprawnej kontroli wniosku złożonego przez stronę postępowania przed skierowaniem go na posiedzenie w pełnym składzie.
W świetle paragrafu 84 regulaminu SN to sprawozdawca wyznacza termin posiedzenia sądu i to na nim spoczywa obowiązek przygotowania sprawy pod względem formalnym do rozpoznania, w tym kontrola formalna.
W sytuacji, gdy sprawa nie kwalifikuje się do rozpoznania na posiedzeniu, sędzia sprawozdawca podejmuje prawem przewidziane czynności, do których należy m.in. postanowienie o odrzuceniu. Stosownie do nowych przepisów ustawy o SN, skład 5-osobowy rozpoznaje wniosek merytorycznie, natomiast kontrola formalnoprawna wniosku może i powinna odbyć się 1-osobowo.
Sędzia Załucki wyjaśniał, że ocena formalno-prawna wniosku złożonego według procedury karnej nie jest bowiem „rozpoznaniem sprawy”, stąd nie było w sprawie przesłanek do zastosowania przepisu, który mówi o rozpoznaniu sprawy w składzie innym niż 1-osobowy. W świetle przepisów k.p.k., w przypadku stwierdzenia braków formalnych przez sędziego sprawozdawcę, właściwy jest sąd w składzie 1-osobowym, który może procedować na posiedzeniu niejawnym.
Brak dowodów na poparcie wniosku
Co do przesłanek rozstrzygnięcia sprawy sędzia sprawozdawca w uzasadnieniu do postanowienia z 18 sierpnia 2022 r. wskazuje, iż w jego ocenie wniosek zawierał braki formalne. Zwłaszcza, że wniosek nie wskazywał jak w okolicznościach sprawy ewentualne naruszenie standardu niezawisłości lub bezstronności mogłoby wpływać na jej wynik, jak również, nie zawierał dowodów na ich poparcie.
Powoduje to konieczność odrzuceniu wniosku przez sąd, bez wezwania strony do usunięcia braków formalnych - konkluduje sędzia sprawozdawca.
Odrzucenie wniosku w tej sprawie nie oznacza jednak, że kolejne wnioski o przeprowadzanie tzw. testu niezawisłości sędziego Małgorzaty Bednarek sporządzone poprawnie mogą zostać merytorycznie rozpoznane i uwzględnione.
Sygnatura akt IV KB 1/22 postanowienie z 18 sierpnia 2022 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
