Po wypadku można wynająć samochód zastępczy z ubezpieczenia OC

W przypadku uszkodzenia pojazdu w zdarzeniu drogowym nierzadko pojawia się konieczność wynajęcia samochodu zastępczego. Czy osoba poszkodowana ma prawo ubiegać się o refundację kosztów z tym związanych z ubezpieczenia OC sprawcy? Wątpliwości wyjaśnia Wojciech Alfawicki, aplikant radcowski w Kancelarii Radców Prawnych Kowalski, Popławski i Wspólnicy.

Podstawą odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń jest art. 822 §1 k.c. (w zw. z art. 361 k.c.). Przepisy te regulują zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w ramach zawartej umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Zobowiązany do naprawienia szkody ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 §1 k.c). Odszkodowanie to obejmuje straty poniesione przez osobę poszkodowaną (art. 361 §2 k.c).
W wyroku z dnia 6 stycznia 1999 r. SN orzekł, iż pomiędzy faktem uszkodzenia pojazdu a faktem wynajęcia przez poszkodowanego innego samochodu istnieje związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. (sygn. akt II CKN 109/98). Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w wyrokach z dnia 2 lipca 2004 r. (sygn. akt II CK 412/03) i  8 września 2004 r. (sygn. akt IV CK 672/03), w których Sąd Najwyższy przyjął, że „utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty najmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu” oraz że „zakład ubezpieczeń jest odpowiedzialny za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego”. Wobec tego należy jednoznacznie stwierdzić, że koszty wynajęcia samochodu zastępczego pozostają w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, a tym samym podlegają refundacji przez zakład ubezpieczeń.
.......................
WAŻNE!
Zasadność wynajmu samochodu zastępczego nie jest również uzależniona od możliwości korzystania przez osobę poszkodowaną ze środków komunikacji publicznej, co znalazło swój wyraz w uchwale SN z dnia 17 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 05/11).
........................
Warto jednak wskazać, że odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie jest nieograniczona. Uzasadnieniem dla wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń można znaleźć w przypadku, gdy osoba poszkodowana mimo uszkodzenia własnego pojazdu dysponuje innym samochodem, który może służyć zaspokojeniu jej potrzeb komunikacyjnych lub korzystała z własnego pojazdu okazjonalnie.