Organizacje prawnicze krytykują prezydenta za odmowę powołania sędziów

Arbitralna decyzja o odmowie powołania sędziów stanowi wyraz nieprzynależnej Prezydentowi RP całkowitej swobody nominacyjnej oraz powoduje, że proces nominacji sędziowskich staje się mniej transparentny i bardziej podatny na wpływy polityczne stwierdza porozumienie samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych.

W ogłoszonym stanowisku Porozumienie samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych wyraża głębokie zaniepokojenie w związku z odmową powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę postanowieniem z 22 czerwca 2016 r. nr 1130.9.2016 dziesięciu kandydatów przedstawionych przez Krajową Radę Sądownictwa do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziów: wojewódzkiego sądu administracyjnego, sądu apelacyjnego, sądu okręgowego i sądu rejonowego.
- Zachowanie właściwego trybu nominacji sędziów oraz praktyka urzeczywistniania ich awansu zawodowego pozostają niezwykle istotnym elementem ochrony zasady niezawisłości sędziowskiej i pozycji władzy sądowniczej. Powołanie sędziów, czyli kształtowanie składu osobowego trzeciej – odrębnej i niezależnej – władzy, ma także podstawowe znaczenie z punktu widzenia zagwarantowania konstytucyjnego standardu prawa do sądu – czytamy w stanowisku.

Dowiedz się więcej z książki
	Pozycja ustrojowa sędziego rzetelna i aktualna wiedza darmowa wysyłka od 50 zł

Zdaniem jego autorów, akceptacja tradycji powoływania sędziów przez rząd, parlament lub głowę państwa wymaga z powyższych względów ustanowienia stosownych gwarancji, tak aby praktyka powoływania sędziów była jawna i wolna od zewnętrznych wpływów, a także aby decyzje w tej materii nie były powodowane innymi względami niż obiektywne kryteria. Do tego rodzaju gwarancji należy między innymi istnienie specjalnego, niezależnego i kompetentnego organu, który udziela rad rządowi, parlamentowi lub głowie państwa i którego rady w praktyce są uwzględniane oraz indywidualne prawo do odwołania się od decyzji do niezależnej władzy. - Organem takim jest w Polsce Krajowa Rada Sądownictwa, a konstytucyjna zasada harmonijnej współpracy władzy wykonawczej i sądowniczej wyrażona w art. 10 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wymaga współdziałania w procesie nominowania sędziów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z Krajową Radą Sądownictwa – stwierdzają sygnatariusze stanowiska.
I przypominają, że procedura oceny osób zgłaszających się na wolne stanowiska sędziowskie została szczegółowo uregulowana w przepisach ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, której członkiem jest również przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a zatem przed podjęciem przez Krajową Radę Sądownictwa stosownej uchwały może zgłaszać on ewentualne zastrzeżenia co do rozpatrywanych kandydatur. Jak podkreślają autorzy oświadczenia, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w odróżnieniu od Krajowej Rady Sądownictwa nie dysponuje zaś ani procedurą, ani narzędziami oceny merytorycznej przydatności kandydata do zawodu sędziego.