Ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. poz. 585) dokonała zmiany przepisów o hipotece wprowadzając obowiązującą od 30 kwietnia 2016 r. regułę, zgodnie z którą suma hipoteki na nieruchomości rolnej nie może przekraczać jej wartości, określonej przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym dołączanym do wniosku o wpis hipoteki do księgi wieczystej. Efektem wprowadzenia tego ograniczenia były liczne przypadki powstrzymywania się banków od udzielania kredytów, których zabezpieczeniem miałaby być hipoteka ustanowiona na gruncie rolnym. Zaistniała sytuacja była głównym powodem wycofania się ustawodawcy z wprowadzonej regulacji – opublikowana nowelizacja skreśla dotyczący tego przepis zawarty w ustawie z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2016 r. poz. 790, ze zm.).

Dodatkowo zdecydowano, że szczególne reguły obrotu nieruchomościami rolnymi zawarte w ustawie z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 803 ze zm.) nie będą dotyczyć nie tylko nieruchomości znajdujących się w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa, jak i nieruchomości o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha, ale również gruntów stanowiących drogi wewnętrzne. Nabywanie udziałów we współwłasności nieruchomości nie objętych wspomnianą ustawą również będzie wyłączone spod jej reżimu. Ponadto katalog podmiotów, które mogą nabywać nieruchomości rolne bez ograniczeń opisanych w ustawie zostanie uzupełniony o parki narodowe dokonujące takich transakcji na cele związane z ochroną przyrody.

Ograniczeniu ulegnie zakres przysługującego Agencji Nieruchomości Rolnych prawa nabycia udziałów lub akcji w spółce prawa handlowego, która jest właścicielem nieruchomości rolnej. Uprawnienie to będzie wyłączone wtedy, gdy zbycie udziałów lub akcji będzie następować na rzecz osoby bliskiej dotychczasowemu udziałowcowi lub akcjonariuszowi lub też gdy przejście udziałów lub akcji na nową osobę jest następstwem dziedziczenia ustawowego, dziedziczenia testamentowego – jeżeli spadkobiercą testamentowym jest rolnik indywidualny - lub zapisu windykacyjnego dokonanego na rzecz rolnika indywidualnego. Jednocześnie doprecyzowano, że w pozostałych przypadkach przed skorzystaniem z prawa nabycia udziałów lub akcji Agencja będzie mogła m.in. przeglądać księgi i dokumenty spółki.

Wprowadzająca opisane zmiany ustawa z 6 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. poz. 1159) wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej opublikowania, czyli dnia 15 sierpnia 2016 r. Przepisy w nowym brzmieniu znajdą zastosowanie nie tylko do nowych postępowań, ale również do postępowań dotyczących nabycia nieruchomości rolnych i wpisów w księgach wieczystych, które toczyły się od 30 kwietnia 2016 r. i nie zostały zakończone do dnia wejścia w życie nowelizacji.

Źródło: www.dziennikustaw.gov.pl