Czytaj: Nowa ustawa o TK już opublikowana>>
Tę uwagę adwokat zamieściła w swojej opinii wydanej dla Sejmu, jeszcze w czerwcu 2016 r. przed uchwaleniem ustawy i podpisaniem jej przez prezydenta. Nie przyniosło to jednak żadnego rezulatatu.
Czytaj też: Prezydent podpisał >>
Według adwokat dr hab. Anny Rakowskiej-Treli wejście w życie nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym po bardzo krótkim, bo jedynie 14-dniowym okresie jej „spoczywania” nie jest w przypadku ustawy regulującej na nowo organizację i tryb postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym właściwe i dopuszczalne z punktu widzenia zasad wywodzonych z art. 2 Konstytucji.
W odniesieniu do ustawy o charakterze ustrojowym, termin ten powinien być zdecydowanie dłuższy niż 14 dni - twierdzi adwokat Rakowska-Trela.
O niekonstytucyjności tego rozwiązania świadczy także okoliczność, iż skutkiem 14-dniowej vacatio legis jest także zamknięcie możliwości zbadania konstytucyjności nowej ustawy przed jej wejściem w życie.
Taka sytuacja w odniesieniu do tak istotnej ustrojowo regulacji, jaką jest ustawa o Trybunale Konstytucyjnym, jest niedopuszczalna w demokratycznym państwie prawnym. Dyspozycja art. 85 narusza także prawo do sądu podmiotów, które wniosły swoje sprawy do Trybunału przed wejściem w życie nowelizacji. W tym zakresie należy w pełni podzielić stanowisko Trybunału Konstytucyjnego, wyrażone w uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie K 47/15, iż „prawodawca nie może określać terminu wejścia aktu prawnego w życie w sposób arbitralny czy mechaniczny. Jego swoboda jest ograniczona przez zasady i wartości konstytucyjne”, a nadto, że „obowiązek wprowadzenia odpowiedniej vacatio legis, choć niesformułowany expressis verbis w tekście Konstytucji, znajduje uzasadnienie w zasadzie demokratycznego państwa prawnego, wyrażonej w art. 2 Konstytucji. Jego przestrzeganie jest konieczne, by zapewnić takie wartości państwa prawa, jak bezpieczeństwo prawne i pewność prawa. Stosowania instytucji vacatio legis domagają się także wywodzone z art. 2 Konstytucji zasady: zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa (zwana też zasadą lojalności państwa wobec obywateli) i rzetelnej (prawidłowej) legislacji” - podkreśla adwokat.
Mimo że te uwagi odnosiły do sytuacji braku jakiejkolwiek vacatio legis, to zachowują także aktualność, gdy czas „spoczywania ustawy” jest zbyt krótki. Uwzględniając takie przesłanki jak: harmonijne funkcjonowanie systemu prawnego, do którego ustawa ma zostać włączona, postulat niezaskakiwania adresatów, zapewnienie czasu na przygotowanie się do realizacji ustawy oraz okoliczności faktyczne, od których zależy prawidłowe działanie wydawanych norm, jedynie 14-dniowa vacatio legis jest w opiniowanym przypadku dalece niewystarczająca.
Podsumowując, 14-dniowa vacatio legis nowej ustawy w świetle zasięgu wprowadzanych przez nią zmian niechybnie uniemożliwi nie tylko Trybunałowi dostosowanie się do nich, ale także odbierze innym zainteresowanym możliwość zapoznania się ze zmianami i należytego do nich dostosowania.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ze schematami [EBOOK PDF]
|