Zmiany to efekt m.in. wyroku Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (z 30 czerwca 2015 r.) w sprawie nastolatka umieszczonego w schronisku dla nieletnich. Decyzją sądu chłopak miał trafić tam na trzy miesiące. Ostatecznie w jego sprawie orzeczono zakład poprawczy z warunkowym zawieszeniem kary na dwa lata próby, ale do czasu tego orzeczenia -  w sumie dodatkowo przez pięć miesięcy przebywał w schronisku. Tymczasem sąd nie orzekł przedłużeniu jego pobytu. Trybunał uznał, że doszło w tej sprawie do naruszania gwarantowanego konwencją prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego. 

Nowa ustawa, nie nowelizacja

Do opracowania zmian w prawie dotyczącym nieletnich powołano specjalną komisję, składającą się m.in. z sędziów rodzinnych. Zdecydowano też, że nie zajmie się ona jedynie kwestią monitoringu długości pobytu nieletnich w schroniskach i zmianami  ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.  Opracowany został  projekt ustawy o nieletnich. 

Ministerstwo na razie nie ujawnia szczegółów. Jak ustaliło Prawo.pl, trwają końcowe uzgodnienia. 

 

Nowa instytucja - ośrodek readaptacji społecznej

Nowym rozwiązaniem - które ma być zaproponowane - jest wprowadzenie możliwości kierowanie nieletnich, którzy dopuścili się czynów karalnych (także wykroczeń) i ukończyli 13 lat - do ośrodka readaptacji społecznej. Ma on być dla sędziów dodatkowym narzędziem - obok najsurowszego środka wychowawczego - młodzieżowych ośrodków wychowawczych i poprawczaka.

- Zakład poprawczy powinien być ostatecznością. Wielu sędziów wskazuje, że z kolei MOW-y, które sa najsurowszym środkiem wychowawczym, charakteryzują się częstymi ucieczkami - mówi rozmówca portalu.    

W nowym ośrodku nieletni mógłby przebywać do 19 roku życia. 

Obniżenie granicy popełnienia czynów karalnych

Zgodnie z opracowywanymi propozycjami już 10-letnie dziecko mogłoby odpowiadać za popełnienie czynu karalnego, obecnie granicą jest 13 lat. Ma być też - jak ustaliło Prawo.pl - wprowadzona dolna granica wykazywania przejawów demoralizacji - również od 10 lat. 

Zmiany obejmą także policyjne izby dziecka. Rozważane jest, by ich funkcję mogły też pełnić wydzielone w komendach i spełniające standardy pomieszczania. 

Specjalne miejsca dla nieletnich matek

Nowe przepisy zakładają też, utworzenie w części zakładów poprawczych i ośrodków wychowawczych tzw. domów dla matki. Chodzi o miejsca gdzie nastoletnie matki będą mogły przebywać ze swoimi dziećmi i zajmować się nimi.