Adwokat Andrzej Zwara, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej uważa, że brak wyraźnego rozdziału władz między sądownictwem a władzą wykonawczą rodzi wiele konfliktów. Pierwszy prezes SN i minister sprawiedliwości są zakładnikami niejasnej sytuacji prawnej. Przykładem takiego konfliktu jest wydanie przez ministra sprawiedliwości rozporządzenia o likwidacji sądów rejonowych.
- Naszym zdaniem należy wzmocnić rolę pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, ponieważ jego nadzór nad niezależnością i niezawisłością, to nie tylko kontrola nad sądami, ale także zachowanie niezależności zewnętrznej i wewnętrznej sędziów – twierdzi prezes Zwara.
- Z przykrością muszę powiedzieć, że rozporządzenie nie jest adekwatnym środkiem do regulowania struktury sądów. A jeżeli już dokonuje się to na mocy rozporządzenie, to powinna być na to zgoda pierwszego prezesa SN – dodał Andrzej Zwara.
Demokracja to ustrój, w którym większość rządzi mniejszością i siłą rzeczy niekiedy narusza wolność człowieka. Dzisiaj sądy to jest jedyne miejsce, gdzie obywatel odzyskuje przestrzeń do ochrony swoich praw. Rola sądów w ustrojach demokratycznych systematycznie będzie rosła – diagnozuje prezes Zwara. – Sędzia ma prawo wyrażać w uzasadnieniu orzeczenia swoje poglądy na temat danej ustawy; czy zamierza ją stosować, czy też nie.
Prezes Zwara zwrócił uwagę, że wprowadzenie na szeroką skalę technologii informatycznych np. w e-sądzie w Lublinie może wypaczać sens sprawiedliwości. Słuszność, sprawiedliwość i zdrowy rozsądek zawsze muszą być najwyższymi wartościami.
Adwokaci zwracali wielokrotnie uwagę na patologie z tym procesem związane, np. duże firmy telekomunikacyjne sprzedają na masową skalę międzynarodowym firmom windykacyjnym pakiety należności. Efekt jest taki, że w sprawach przedawnionych wydaje się elektroniczne nakazy zapłaty. Zdaniem prezesa nie ma tu mowy o prawie do sprawiedliwego sądu i prawach człowieka. Nowe technologie są szybsze i tańsze, ale sprawiedliwość musi kosztować – uważa adw. Zwara.
Źródło: IV Okrągły Stół dla Sądownictwa, 21 listopada 2012 r., Warszawa.
Niezależność sędziego wyraża się w uzasadnieniu wyroku
Sędzia ma prawo wyrażać w uzasadnieniu orzeczenia swoje poglądy na temat danej ustawy; czy zamierza ją stosować, czy też nie twierdzi prezes NRA Andrzej Zwara