Przepisami niniejszego rozporządzenia z dniem 1 stycznia 2013 roku 79 sądów rejonowych o limicie etatów do 9 sędziów włącznie zostanie przekształconych w wydziały zamiejscowe (cywilny, karny, rodzinny i nieletnich oraz ksiąg wieczystych) sąsiednich sądów.
Celem zmian jest przede wszystkim bardziej racjonalne i elastyczne wykorzystanie potencjału polskich sędziów. Reorganizacja ta umożliwi prezesowi sądu rejonowego sprawniejsze zarządzanie pracą podległych mu sędziów i jeśli zajdzie taka konieczność skierowanie ich do orzekania w wydziałach, w których przykładowo występują braki kadrowe.
Kryteriami, jakimi kierował się resort sprawiedliwości przy typowaniu sądów do zniesienia były m.in.: wpływ spraw do danego sądu, liczba sędziów, liczba ludności, czy też udogodnienia dla obywateli. Reorganizacja ma przede wszystkim służyć temu, by przy racjonalniejszej strukturze organizacyjnej, która pozwali na bardziej efektywne wykorzystanie kadr, obywatele mieli łatwiejszy dostęp do sądu i by krócej czekali na rozpatrzenie swojej sprawy, a ewentualne oszczędności nie stanowiły decydującej przesłanki dla planowanych zmian.
Po wprowadzeniu reformy w praktyce zmieni się tylko nazwa - sąd w miejscowości x, będzie teraz wydziałem zamiejscowym, większego sądu rejonowego. Nadal w tym samym miejscu obywatele będą mogli załatwić swoje sprawy, bez konieczności udania się do innego miasta. Nie będzie również przeszkód, by nadal działały kasy, czy biura podawcze. Decyzję w tej sprawie podejmować będą prezesi sądów. Pracownicy administracyjni zasilą wydziały orzecznicze wymagające wzmocnienia.
Rozporządzenie zakłada zniesienie następujących sądów rejonowych (w nawiasie wskazana została liczba etatów sędziowskich wg stanu na dzień 31 grudnia 2011 r. oraz sąd rejonowy obejmujący obszar likwidowanej jednostki):
1) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Bydgoszczy:
a) Sąd Rejonowy w Mogilnie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Inowrocławiu),
b) Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Szubinie),
c) Sąd Rejonowy w Tucholi (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Świeciu),
d) Sąd Rejonowy w Żninie (4 sędziów, Sąd Rejonowy w Szubinie);
2) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Elblągu:
a) Sąd Rejonowy w Działdowie (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Mławie),
b) Sąd Rejonowy w Nowym Mieście Lubawskim (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Iławie);
3) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Gdańsku - Sąd Rejonowy w Kościerzynie (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Kartuzach);
4) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim:
a) Sąd Rejonowy w Strzelcach Krajeńskich (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim),
b) Sąd Rejonowy w Sulęcinie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Międzyrzeczu);
5) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze:
a) Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze),
b) Sąd Rejonowy w Lwówku Śląskim (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Lubaniu);
6) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Kaliszu:
a) Sąd Rejonowy w Krotoszynie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim),
b) Sąd Rejonowy w Ostrzeszowie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Kępnie),
c) Sąd Rejonowy w Pleszewie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Jarocinie);
7) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Kielcach:
a) Sąd Rejonowy w Kazimierzy Wielkiej (4 sędziów, Sąd Rejonowy w Busku-Zdroju),
b) Sąd Rejonowy w Opatowie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Ostrowcu Świętokrzyskim),
c) Sąd Rejonowy w Pińczowie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Busku-Zdroju),
d) Sąd Rejonowy w Staszowie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Sandomierzu),
e) Sąd Rejonowy we Włoszczowie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Jędrzejowie);
8) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Koninie - Sąd Rejonowy w Słupcy (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Koninie);
9) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Koszalinie - Sąd Rejonowy w Sławnie (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Koszalinie);
10) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Krakowie:
a) Sąd Rejonowy w Miechowie (7 sędziów, Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie),
b) Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Wadowicach);
11) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Krośnie - Sąd Rejonowy w Brzozowie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Krośnie);
12) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Legnicy - Sąd Rejonowy w Jaworze (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Złotoryi),
13) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Lublinie:
a) Sąd Rejonowy w Opolu Lubelskim (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Kraśniku),
b) Sąd Rejonowy w Rykach (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Puławach),
c) Sąd Rejonowy we Włodawie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Chełmie);
14) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Łomży:
a) Sąd Rejonowy w Grajewie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Łomży),
b) Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Zambrowie);
15) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Łodzi:
a) Sąd Rejonowy w Brzezinach (8 sędziów, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi),
b) Sąd Rejonowy w Łęczycy (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Kutnie),
c) Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Skierniewicach);
16) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Nowym Sączu - Sąd Rejonowy w Muszynie (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Nowym Sączu),
17) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Olsztynie:
a) Sąd Rejonowy w Biskupcu (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Mrągowie),
b) Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Bartoszycach),
c) Sąd Rejonowy w Nidzicy (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Olsztynie),
d) Sąd Rejonowy w Piszu (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Szczytnie);
18) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Opolu:
a) Sąd Rejonowy w Głubczycach (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Prudniku),
b) Sąd Rejonowy w Oleśnie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Kluczborku);
19) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Ostrołęce - Sąd Rejonowy w Pułtusku (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Wyszkowie);
20) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Płocku - Sąd Rejonowy w Sierpcu (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Płocku),
21) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Poznaniu:
a) Sąd Rejonowy w Chodzieży (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Wągrowcu),
b) Sąd Rejonowy w Gostyniu (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Lesznie),
c) Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim),
d) Sąd Rejonowy w Obornikach (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Szamotułach),
e) Sąd Rejonowy w Rawiczu (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Lesznie),
f) Sąd Rejonowy w Śremie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Kościanie),
g) Sąd Rejonowy w Wolsztynie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim),
h) Sąd Rejonowy we Wrześni (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Środzie Wielkopolskiej),
i) Sąd Rejonowy w Złotowie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Pile);
22) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Przemyślu:
a) Sąd Rejonowy w Lubaczowie (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Jarosławiu),
b) Sąd Rejonowy w Przeworsku (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Jarosławiu);
23) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Radomiu:
a) Sąd Rejonowy w Lipsku (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Kozienicach),
b) Sąd Rejonowy w Szydłowcu (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Przysusze),
c) Sąd Rejonowy w Zwoleniu (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Kozienicach);
24) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Rzeszowie:
a) Sąd Rejonowy w Leżajsku (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Łańcucie),
b) Sąd Rejonowy w Ropczycach (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Dębicy),
c) Sąd Rejonowy w Strzyżowie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Rzeszowie);
25) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Siedlcach - Sąd Rejonowy w Sokołowie Podlaskim (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Węgrowie),
26) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Słupsku:
a) Sąd Rejonowy w Bytowie (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Lęborku),
b) Sąd Rejonowy w Miastku (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Słupsku);
27) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Suwałkach - Sąd Rejonowy w Sejnach (4 sędziów, Sąd Rejonowy w Augustowie);
28) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Szczecinie:
a) Sąd Rejonowy w Choszcznie (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Myśliborzu);
b) Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorskim (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Świnoujściu),
c) Sąd Rejonowy w Łobzie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Gryficach),
29) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu:
a) Sąd Rejonowy w Kolbuszowej (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Mielcu),
b) Sąd Rejonowy w Nisku (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Stalowej Woli);
30) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Tarnowie - Sąd Rejonowy w Dąbrowie Tarnowskiej (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Tarnowie);
31) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Toruniu:
a) Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Brodnicy),
b) Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Chełmnie);
32) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego we Włocławku:
a) Sąd Rejonowy w Radziejowie (5 sędziów, Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim),
b) Sąd Rejonowy w Rypinie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Lipnie);
33) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego we Wrocławiu:
a) Sąd Rejonowy w Miliczu (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Trzebnicy),
b) Sąd Rejonowy w Strzelinie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Oławie),
c) Sąd Rejonowy w Wołowie (8 sędziów, Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej);
34) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Zamościu:
a) Sąd Rejonowy w Janowie Lubelskim (7 sędziów, Sąd Rejonowy w Biłgoraju),
b) Sąd Rejonowy w Krasnymstawie (9 sędziów, Sąd Rejonowy w Zamościu);
35) w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Zielonej Górze - Sąd Rejonowy we Wschowie (6 sędziów, Sąd Rejonowy w Nowej Soli).
Rozporządzenie zostało przygotowane i podpisane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.).
Zgodnie ze wskazanym przepisem „Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi sądy oraz ustala ich siedziby i obszary właściwości”.
Art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 203, poz. 1192), który wszedł w życie z dniem 28 marca 2012 r., nadał nowe brzmienie art. 20 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych i dlatego konieczne jest wydanie nowego rozporządzenia regulującego kwestie utworzenia sądów oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości miejscowej.
Rozporządzenie wejdzie w życie z 1 stycznia 2013 r.
Źródło: MS