Obecnie kredytobiorcy ponoszą dodatkowe koszty przy spłacie rat kapitałowo-odsetkowych kredytów udzielonych w walutach obcych. Wysokość tych kosztów w postaci tzw. spreadu czyli różnicy pomiędzy ceną zakupu i sprzedaży waluty, nie jest określona precyzyjnie w umowach i może być dowolnie kształtowana przez bank, który w ten sposób może arbitralnie kształtować warunki spłaty kredytu.
MG chce wprowadzić przejrzyste zasady spłaty rat kredytów walutowych. Proponowane zmiany przepisów mają ochronić kredytobiorców przed ponoszeniem nadmiernych kosztów wynikających z tzw. spreadów przy spłacie rat kapitałowo-odsetkowych kredytów denominowanych lub indeksowanych w walutach obcych. Nowe przepisy umożliwią także spłatę rat przy pomocy waluty pozyskanej przez kredytobiorcę z dowolnego źródła.
Według resortu gospodarki, ograniczenie możliwości dowolnego kształtowania przez banki poziomu spreadu zwiększy przejrzystość zasad spłaty kredytu i ułatwi porównywanie kosztów kredytów hipotecznych denominowanych lub indeksowanych w walutach obcych. Propozycje MG przyczynią się także do zwiększenia konkurencji w sektorze bankowym, gdyż większa transparentność ofert poszczególnych banków ułatwi ich porównywanie przez klientów. Zwiększenie konkurencji w sektorze stanowić ma dodatkowe zabezpieczenie przed ewentualnym wzrostem prowizji i marż bankowych od udzielanych kredytów.
W ocenie MG, zastosowanie średniego kursu NBP do przeliczania rat kredytu w umowach zawartych (w odniesieniu do ich niewykonanej części) nie spowoduje negatywnych konsekwencji dla sektora bankowego. Poziom rentowności poszczególnych produktów bankowych określają bowiem odsetki (marże) i prowizje, których projektowana regulacja nie dotyczy. Z szacunków MG (na podstawie danych GUS) wynika, że spready to ok. 0,5 proc. ich rocznych przychodów.
* * *
Resort gospodarki planuje nowelizację ustawy Prawo bankowe poprzez dodanie art. 75 b i c oraz przepisów przejściowych.
Zgodnie z art. 75 b, „w przypadku kredytu zabezpieczonego hipotecznie udzielonego w walucie obcej, denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, do przeliczenia spłaty rat kredytu, jego części lub całości, stosuje się średni kurs Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień spłaty. Do przeliczenia wypłaty transzy lub całości kredytu stosuje się kurs średni Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego wypłatę”.
Z kolei na mocy art. 75 c „spłata rat kredytu zabezpieczonego hipotecznie, udzielonego w walucie obcej, denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, jego części lub całości, może być dokonywana w tej walucie. W takim przypadku nie stosuje się art. 75 b.” Natomiast w przepisach przejściowych proponuje się dodanie zapisu, zgodnie z którym art. 75 b i 75 c mają zastosowanie również do umów zawartych, a nie wykonanych w dniu wejścia w życie niniejszej nowelizacji.