Taką opinię KRS przedstawiła w związku z projektowaną przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacją w tym zakresie ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych.
Rada zaznacza, że kwestie dotyczące obowiązku składania przez sędziów oświadczeń majątkowych i zakresu dostępu do informacji w nich ujawnionych nie są regulowane w sposób jednolity w porządkach prawnych państw europejskich. Do składania oświadczeń majątkowych są zobligowani między innymi sędziowie w Albanii, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Estonii, Grecji, na Węgrzech, we Włoszech, na Litwie, w Macedonii, Mołdawii, Czarnogórze, Polsce, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i Ukrainie. Obowiązku składania oświadczeń nie mają natomiast sędziowie z Belgii, Cypru, Czech, Finlandii, Francji, Niemiec, Irlandii, Liechtenstein, Luksmburga, Malty, Monako, Holandii, Norwegii, Portugalii, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Z kolei oświadczenia majątkowe sędziów są publicznie dostępne bez żadnych ograniczeń tylko w Albanii, Estonii, Gruzji, Macedonii, Czarnogórze i Słowacji.
Dowiedz się więcej z książki | |
Pozycja ustrojowa sędziego
|
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, oświadczenie majątkowe sędziego jest badane przez kolegium właściwego sądu apelacyjnego, a ponadto przesyłane do właściwego urzędu skarbowego. Organ ten w ramach ustawowych kompetencji analizuje dane zawarte w oświadczeniu dotyczące składu majątku sędziego, a w razie powzięcia wątpliwości, co do legalności pochodzenia majątku ujawnionego w oświadczeniu, może kierować zawiadomienia do właściwych służb. Oświadczenia majątkowe sędziów podlegają zatem podwójnej kontroli zarówno przez organy władzy wykonawczej, jak i organy sądów.
Krajowa Rada Sądownictwa, w pełni podtrzymując argumentację zawartą we wcześniejszej opinii z 31 lipca 2014 r. w przedmiocie rządowego projektu ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym osób pełniących funkcje publiczne, wyraża zdecydowane stanowisko, że dotychczasowy obowiązek przekazywania oświadczeń majątkowych sędziów do właściwego urzędu skarbowego, bez konieczności ich ujawniania, w sposób wystarczający gwarantuje przejrzystość sytuacji materialnej sędziów. - Zaznaczyć również trzeba, że projektodawca nie przedstawił żadnych argumentów przemawiających za zasadnością wprowadzenia proponowanej zmiany. Z całą pewnością nie można uznać, że przemawia za tym konieczność walki z korupcją, ponieważ kompetencje w tym zakresie posiadają wyłącznie wyspecjalizowane służby mające pełny dostęp do danych, które mają być ujawniane. Ponadto należy podkreślić, wbrew twierdzeniu projektodawcy, że wprowadzenie jawności oświadczeń majątkowych sędziów może w wyniku ponownego wykorzystania informacji publicznej doprowadzić do upublicznienia tych oświadczeń, w tym także w internecie - czytamy w uchwale.
Zdaniem KRS projekt nie przewiduje także trybu odwoławczego od decyzji prezesa sądu apelacyjnego lub Krajowej Rady Sądownictwa odmawiających uwzględnienia wniosku sędziego o objęcie informacji zawartych w oświadczeniu klauzulą „zastrzeżone”, co zdaniem KRS stwarza zagrożenie arbitralnością rozstrzygnięć w tym przedmiocie.