Projekt noweli trafił już do Ministerstwa Sprawiedliwości, a przedstawiciele Naczelnej Rady Adwokackiej zapewniają, że są gotowi do współpracy ze wszystkimi, ponad podziałami politycznymi. I zaznaczają, że sprawa jest najwyższej wagi i wymaga rozważnych działań. - Wymiar sprawiedliwości nie może przestać działać. Wszystkie osoby, które w jakikolwiek sposób uczestniczą w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, w tym profesjonalni pełnomocnicy i obrońcy, zasługują na szczególną ochronę prawną - wskazano w przyjętej w związku z propozycją uchwale.
Cena promocyjna: 8.91 zł
|Cena regularna: 9.9 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Wsparcie tak, ale nie zamrożenie wymiaru sprawiedliwości
To jedna z dwóch adwokackich inicjatyw zmian w specustawie, która pojawiła się w ostatnim czasie. Druga, autorstwa czterech adwokatów: Przemysława Rosatiego członka Naczelnej Rady Adwokackiej, Witolda Kabańskiego prezesa Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie, Michała Szpakowskiego i dr Michała Bieniaka, członków Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, trafiła do Senatu. Ta propozycja zakłada, że ogłoszenie stanu zagrożenia epidemicznego (co właśnie się stało) lub stanu epidemii związanych z COVID-19 oznaczałoby zawieszenie z mocy prawa postępowań - karnych, karno-skarbowych, karno-wykonawczych, cywilnych, w tym egzekucyjnych, administracyjnych, podatkowych, sądowo-administracyjnych i dyscyplinarnych.
Czytaj: Wirus w natarciu - adwokaci chcą zmian w zakresie przedawnień i zawieszeń spraw>>
Przedstawiciele NRA nieoficjalnie podnoszą jednak, że to rozwiązanie jest zbyt daleko idące i może doprowadzić do zamrożenia wymiaru sprawiedliwości. - A przecież powinien on, mimo tej sytuacji, w najważniejszych obszarach funkcjonować. Nasze państwo nie jest przygotowane do pracy zdalnej, elektronicznej. To efekt wieloletnich zaniedbań w obszarze choćby informatyzacji sądownictwa powszechnego. Gdyby to działało, to skutki procesowe koronawirusa byłyby teraz mniejsze - mówi jeden z rozmówców Prawo.pl.
W swojej uchwale NRA wskazuje, że regulacje powinny uwzględniać zarówno bezpieczeństwo zdrowotne obywateli jak i konieczność zapewnienia przez państwo polskie realizacji jego podstawowych zadań, do których należy sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. I dodaje, że nie wystarczą w tym zakresie indywidualne decyzje prezesów poszczególnych sądów o odwoływaniu terminów posiedzeń sądowych i ograniczaniu obsługi interesantów.
Co proponuje Adwokatura?
Adwokatura proponuje, by w sytuacji objęcia uczestnika postępowania przed sądami powszechnymi, Sądem Najwyższym, sądami administracyjnymi, sądami wojskowymi, a także przed sądami dyscyplinarnymi lub pełnomocnika bądź obrońcy strony takiego postępowania leczeniem, hospitalizacją, kwarantanną lub nadzorem epidemiologicznym, w związku z zarażeniem albo podejrzeniem zarażenia wirusem COVID-19 albo zachorowania na chorobę zakaźną wywołaną tym wirusem, postępowanie ulegałoby zawieszeniu, z mocy prawa ze skutkiem od dnia rozpoczęcia. Zawieszeniu ulegałby również bieg terminów procesowych, w tym terminów do złożenia środków odwoławczych, które rozpoczęły się i nie upłynęły przed datą wskazaną wyżej.
Taka osoba, zobowiązana byłaby powiadomić sąd o zaistnieniu przesłanki zawieszającej, "chyba że ze względu na stan zdrowia lub sytuację w jakiej się znajduje nie będzie miała takiej możliwości". Powiadomienie mogłoby nastąpić telefonicznie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Czytaj: Wirus zrzuca sprawy z wokandy - jest rekomendacja dla sądów>>
Zaproponowano, by niestawiennictwo osób wezwanych przez sąd lub organ procesowy z przyczyn związanych z koronawirusem (leczenie, hospitalizacja, kwarantanna) było usprawiedliwione. W tym przypadku nie stosowałoby się przepisów wymagających przedłożenia zaświadczenia lekarza sądowego na usprawiedliwienie nieobecności.
W myśl noweli, w okresie zawieszenia postępowania nie następowałyby skutki doręczenia, a wszelkie czynności procesowe dokonane w tym czasie, należałoby powtórzyć.
Co ważne taka osoba, obowiązana by była przedstawić sądowi dokumentację potwierdzającą przyczyny zawieszenia postępowania lub nieobecności, niezwłocznie po zakończeniu leczenia, hospitalizacji, kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego.
Konieczny system wsparcia finansowego
Prezydium NRA postuluje: opracowanie jednolitego katalogu kategorii spraw pilnych, podlegających co do zasady rozpoznawaniu, z mechanizmami gwarantującymi zawiadomienie wszystkich zainteresowanych stron o zastosowaniu wyjątku, oraz opracowanie systemu pomocy finansowej przeznaczonej dla profesjonalnych pełnomocników procesowych i obrońców, którzy z racji podejmowanych już działań popadną w kłopoty finansowe.
Jak precyzuje, chodzi o przygotowanie i wdrożenie systemu pomocy finansowej państwa dla osób dotkniętych skutkami odraczania rozpraw i zawieszania postępowań, zwolnienie z obowiązku terminowego regulowania należności publiczno- prawnych (podatków i składek na ubezpieczenie społeczne) poprzez przesunięcie terminów ustawowych na okres po ustaniu stanu zagrożenia, rozkładaniu na raty tych należności czy też ich umarzaniu, oraz jednoznaczne przesądzenie, iż wyłączona zostaje odpowiedzialność karno-skarbowa za nieterminowe nierealizowanie należności publicznoprawnych z uwagi na skutki społeczno-gospodarcze wywołane wirusem SARS-CoV-2.
Konieczne jest też - podnosi - przyjęcie regulacji chroniących osoby świadczące pomoc prawną w ramach w punktów nieodpłatnej pomocy prawnej - "w szczególności poprzez dopuszczenie pracy zdalnej oraz udzielenia porad prawnych przez telefon czy drogą mailową".
Zmiany pilnie potrzebne
Adwokat Rafał Dębowski, sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej podkreśla, że środowisko adwokackie, a przede wszystkim klienci, pilnie oczekują na systemowe rozwiązania prawne lub przynajmniej ich zapowiedzi.
- Mamy prawo do informacji jakie są plany. Odwoływanie rozpraw i zamykanie biur obsługi interesanta przez prezesów sądów nie wystarcza. Jako Naczelna Rada Adwokacka proponujemy własne, przemyślane rozwiązania i deklarujemy pełną gotowość współpracy ze wszystkimi, ponad podziałami politycznymi, bo sprawa jest najwyższej wagi i wymaga rozważnych działań - zapewnia.
I dodaje, że NRA zależy na tym, by podejmowane działania były wyważone.
- Całkowite zaprzestanie sprawowania wymiaru sprawiedliwości byłoby zagrożeniem dla bytu państwa polskiego. Przyjęte rozwiązania muszą niewątpliwie stanowić wyważony kompromis, realizujący zarówno postulat ochrony zdrowia obywateli - w tym także pełnomocników profesjonalnych - jak również konieczność funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w sprawach pilnych, których rozpoznanie nie może czekać - wskazuje sekretarz.
Czytaj: Sąd przed koronawirusem się nie ustrzegnie>>
Wskazuje, że konieczna jest także szeroka ochrona procesowa osób w jakikolwiek sposób dotkniętych skutkami wirusa, ale także zapewnienie możliwości kontynuowania działalności prawniczej przez tych wszystkich, którzy mogą pracować w podwyższonym reżimie ochrony przeciwepidemicznej.
Propozycje NRA popiera m.in. Business Centre Club i wnosi o wprowadzenie ich do specustawy. - Pozwolą na uregulowanie najbardziej istotnych kwestii związanych z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości w obecnych realiach - podkreśla.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
