Konfiskata majątków, wymiana informacji - MS chce współpracy z Prokuraturą Europejską

Temat odbierania majątków rosyjskim oligarchom rozpala emocje nie tylko w Polsce ale też za granicą. Zaledwie dwa dni po zapowiedzi przedstawicieli rządu, że będzie propozycja zmian w Konstytucji, które by to umożliwiały, resort sprawiedliwości proponuje zmiany w procedurze karnej. Ich cel to przypieczętowanie współpracy z Prokuraturą Europejską - choćby w zakresie uznawania nakazów zabezpieczeń i konfiskat.

Stosowany projekt zmian w kodeksie postępowania karnego trafił właśnie do opiniowania. Zakłada on dodanie po art. 615 dotyczącym wyłączenia stosowania przepisów, stosowania odpowiedniego; konfliktu jurysdykcji krajowej i międzynarodowej trybunału karnego art. 615 a.  Zgodnie z nim przepisy K.p.k w rozdziałach 62a i 62b (zatrzymywanie dowodów i zabezpieczanie mienia), 62c i 62 d (europejski nakaz dochodzeniowy, dalej: END), 65a i 65b (europejski nakaz aresztowania), 65c i 65d (wykonywanie wolnościowych środków zapobiegawczych) a także przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1805 z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i nakazów konfiskaty miano by stosować odpowiednio do współpracy między organami postępowania karnego a Prokuraturą Europejską. Sam kontakt między prokuratorami a Prokuraturą Europejską, w tym przekazywanie pism lub informacji, odbywałby się za pośrednictwem Prokuratury Krajowej.

Czytamy: Sankcje "na Bieruta" - rząd planuje konfiskaty majątków za wspieranie Rosji >>

Ściślejsza współpraca pod jednym warunkiem

Zgodnie z projektem - art. 615 a. par. 2, prokuratorzy mogliby odmówić wykonania czynności lub udzielenia informacji Prokuraturze Europejskiej "jeżeli wykonanie żądanej czynności lub udzielenie informacji byłoby sprzeczne z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej lub naruszałoby jej suwerenność".

Jak ministerstwo uzasadnia projekt? Wskazuje, że Prokuratura Europejska stanowi organ Unii Europejskiej, a nie jest organem państw członkowskich uczestniczących w mechanizmie wzmocnionej współpracy. - Co oznacza, że zgodnie z obecnymi regulacjami Kodeksu postępowania karnego, nie jest ona uprawniona do występowania w ramach prowadzonych postępowań karnych w zakresie swojej kompetencji o udzielenie jej szeroko rozumianej pomocy prawnej przez polskie organy postępowania karnego (prokuratury i sądy) i vice versa. Przepisy Kodeksu postępowania karnego w rozdziałach 62a i 62b (zatrzymywanie dowodów i zabezpieczanie mienia), 62c i 62 d (europejski nakaz dochodzeniowy, END), 65a i 65b (europejski nakaz aresztowania), 65c i 65d (wykonywanie wolnościowych środków zapobiegawczych) przewidują wyłącznie możliwość wystąpienia do państw członkowskich UE lub wystąpienie państw członkowskich UE o wykonanie orzeczeń w przedmiocie ww. kwestii. Prokuratura Europejska jako organ UE, a nie organ państw członkowskich uczestniczących we wzmocnionej współpracy nie mieści się w żadnej z tych kategorii - wskazano.

I dodaje, że tej przeszkody nie można rozwiązać wyłącznie w drodze notyfikacji składanych w trybie art. 105 ust. 3 rozporządzenia 2017/1939 przez państwa członkowskie uczestniczące wskazujących Prokuraturę Europejską jako podmiot uprawniony do występowania w zakresie obrotu prawnego dotyczącego wskazanych wyżej obszarów współpracy w sprawach karnych, a w przypadku europejskiego nakazu dochodzeniowego, w zakresie objętym przedmiotem postępowań prowadzonych przez Prokuraturę Europejską, także do wykonywania orzeczeń, wydanych przez właściwe organy państw członkowskich nieuczestniczących we wzmocnionej współpracy.

- Ta sama uwaga dotyczy przepisów art. 589b, 589f k.p.k. dotyczących tworzenia i funkcjonowania wspólnych zespołów śledczych oraz przepisów art.592a, 592f k.p.k. w sprawie zapobiegania konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania takich konfliktów. Rozporządzenie 2017/1939 nie wiąże Polski i jako takie nie będzie bezpośrednio stosowane przez właściwe organy polskie - wskazano.

Więcej: Wojna w Ukrainie - rząd przekonuje opozycję do zmiany konstytucji>>

Polska zobowiązana do lojalnej współpracy

W uzasadnieniu zaznaczono również, że Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej jest zobowiązana do lojalnej współpracy z Unią w wykonywaniu zadań wynikających z Traktatów, "w tym poprzez ułatwianie wypełniania przez Unię jej zadań oraz powstrzymanie się od podejmowania środków, które mogłyby zagrażać urzeczywistnieniu celów Unii".

- Również art. 325 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że zarówno Unia jak i jej państwa członkowskie są zobowiązane do zwalczania wszelkich działań naruszających interesy finansowe Unii, a państwa członkowskie do podejmowania takich samych środków do zwalczania nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii, jakie podejmują do zwalczania nadużyć finansowych naruszających ich własne interesy finansowe. Tym samym niezbędna jest nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania karnego włączająca Prokuraturę Europejską do kręgu podmiotów uprawnionych do funkcjonowania w transgranicznym obrocie prawnym i umożliwiająca polskim prokuraturom i sądom wykonywanie jej wystąpień, jak również wprowadzająca możliwość występowania przez polskie prokuratury i sądy do Prokuratury Europejskiej o zabezpieczenie i przekazanie materiału dowodowego w sprawach objętych jej kompetencją - czytamy.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.