Można powiedzieć, że pandemia, a raczej wzrost konkurencji na rynku prawnym skutecznie zachęca samorządy prawnicze do zmian w zasadach etyki. Wszystko po to by adwokatom i radcom prawnym ułatwić wykonywania zawodu. Przypomnijmy, radcy chcą już w lipcu br. podczas Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu przyjąć część zmian w swojej etyce. Chodzi o informowanie o działalności, rozważane jest m.in. wprowadzenie definicji reklamy i uregulowanie kwestii związanych z promowaniem się w sieci.
Tu trzeba dodać, że już działa platforma uruchomiona przez Krajową Izbę Radców Prawnych - szukajradcy.pl. Radcy z całej Polski mogą utworzyć na niej swoją wizytówkę - zawodowy profil, zawierający m.in. informacje o wykształceniu, specjalizacji, lokalizacji, ale też publikować treści o charakterze prawniczym - artykuły, treści audiowizualne i linkować je ze swoim profilem. A wszystko po to, by mógł do nich dotrzeć potencjalny klient.
Sprawdź też: Piesiewicz Piotr F. "Prawne i etyczne aspekty reklamy adwokackiej" >
Adwokaci pracują nad zmianami w etyce
Zanim jednak i Adwokatura zajmie się kwestią reklamy, planuje przeprowadzić konsultacje zmian w kilku obszarach, ale będą to zmiany doprecyzowujące obecne przepisy.
- A wynika to choćby z tego, że np. zmieniły się przepisy w oparciu o które funkcjonujemy. Część dotyczy natomiast relacji między adwokatami, m.in. kwestia sytuacji, kiedy w sprawie, w której występuje już pełnomocnik, zgłasza się kolejny - nowy. Nasze propozycje dotyczą też kwestii relacji z klientami oraz stosunku do organów. Chodzi o zapis, który mówi o tym, że adwokat nie może świadomie podawać sądowi nieprawdziwych informacji. Ale dlaczego tylko sądowi? Przecież prokuratorze też nie wolno. I zaproponowaliśmy żeby rozszerzyć to na wszelkie organy, przed którymi występują adwokaci - mówił niedawno Prawo.pl adwokat Przemysław Stęchły, przewodniczący Zespołu ds. opracowania projektu zmian w Zbiorze Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
Czytaj też: Piotrowska Marta, Reklama usług świadczonych przez adwokatów w prawie polskim i w prawie Unii Europejskiej >
Kolejnym krokiem ma być kwestia ewentualnego poluzowania zasad w zakresie informowania o swojej praktyce, czy też reklamy. Tu trzeba zaznaczyć, że droga do wypracowania zmian w zasadach etyki adwokackiej nie jest najłatwiejsza. Zajmowała się tym poprzednia NRA i rzutem na taśmę, tuż przed wyborami, przyjęła projekt, który spotkał się z dużą krytyką wśród adwokatów. Z kolei koronawirus podzielił ubiegłoroczny Krajowy Zjazd Adwokatury i do spraw nowego kodeksu wrócono dopiero we wrześniu 2021 r. (wybory były w marcu). I tu kolejne zaskoczenie - wbrew oczekiwaniom adwokatów warszawskich, nie udało się wówczas przyjąć uchwały, która obligowałaby NRA do prac nad zniesieniem zakazu reklamy. Zdecydowano, że mają być za to podejmowane działania w celu poprawy wizerunku Adwokatury i adwokatów. Prezes NRA Przemysław Rosati zapowiadał wówczas w rozmowie z Prawo.pl, że zmiany dotyczące reklamy zostaną przeprowadzone w ramach prac nad zmianami punktowymi w zbiorze zasad.
Adwokat Stęchły wyjaśniał, że wcześniej zostaną przeprowadzone badania ilościowo-jakościowe. - Na podstawie ich wyników będziemy opracowywać propozycje zmian - wskazywał dodając, że takie badania zostaną przeprowadzane z jednej strony wśród adwokatów, z drugiej w społeczeństwie, wśród ich klientów. - Badanie będzie przeprowadzał organ zewnętrzny, tak by nie było jakichś niedomówień, wątpliwości w zakresie tego, czy są przeprowadzone obiektywnie. Myślę, że sama zmiana będzie radykalna, ale oczekiwanie społeczne będzie tu miało istotne znaczenie. Bo musimy wiedzieć jak klienci widzą uregulowanie reklamy w przypadku swoich adwokatów. Zakładamy, że dla nich obecne ograniczenia też są pewną bolączką, bo utrudniają dostęp do informacji na temat adwokatów, tego czym się zajmują, w czym się specjalizują. Musimy więc wypośrodkować pomiędzy pewnymi ograniczeniami, które nakłada na nas specyfika naszej pracy, bo nie jest to jednak działalność jak każda inna - zaznaczał.
Czytaj: Reklama nadal kusi adwokatów, NRA analizuje, czy poluzować zasady >>
Radcy prawni szybciej się "zareklamuje"?
Adwokaci można powiedzieć, że już na wstępie są nieco z tyłu, bo obowiązuje ich - w odróżnieniu od radców prawnych - wprost zakaz korzystania z reklamy - par. 23 Kodeksu Etyki Adwokackiej. Tymczasem w etyce radców o takim zakazie nie ma mowy, zapisano jednak, że zakazane jest informowanie sprzeczne z prawem, dobrymi obyczajami lub naruszające godność zawodu radcy prawnego, a w szczególności: niezgodne z rzeczywistością lub wprowadzające w błąd, naruszające tajemnicę zawodową i ograniczające klientowi swobodę wyboru, polegające na powoływaniu się na osobiste wpływy lub znajomości, wykorzystywaniu łatwowierności lub przymusowego położenia, nadużyciu zaufania, wywieraniu presji, udzielaniu nierzetelnych obietnic lub gwarancji. Mogą natomiast np. wysyłać do swoich klientów informacje o zmianie w prawie czy o ciekawych orzeczeniach, np. w formie newslettera.
Czytaj też: Ograniczenia w reklamie usług prawniczych a konsumenckie prawo do informacji w dyrektywie 2005/29/WE >
To zresztą efekt m.in. tego, że już w 2007 r. radcy dostosowali swoje zasady etyki do Dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 r., dotyczącej usług na rynku wewnętrznym, pozbywając się m.in. zakazu reklamy. Paneliści zorganizowanego w środę 11 maja webinaru "Radca prawny na rynku usług prawniczych. Pozyskiwanie klientów, marketing i budowanie przewagi konkurencyjnej" podkreślali jednak, że przy liberalizowaniu regulacji nie można zapominać, że radca prawny jest zawodem zaufania publicznego.
To, co powinno zostać zmienione jest obecnie dyskutowane, ale radcy mają już "swoje typy". Radca prawny Magdalena Sierny, wiceprzewodnicząca Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego z OIRP we Wrocławiu podkreśla, że jednym z takim obszarów jest problem odpłatności za promowanie, za reklamę. - To było zakazane w poprzednim kodeksie, ale jeszcze w 2018 roku pojawiło się orzeczenie wskazujące, że ten zakaz jest nadal aktualny i jeśli radca płaci za reklamę to jest to niezgodne z dobrymi obyczajami i godzi w zawód. Myślę, że nad tym powinniśmy się zastanowić, w kontekście ewentualnych zmian i dopuszczalności promowania zawodu w mediach społecznościowych, bo jest to pewne wyzwania, w kontekście wykonywania zawodu przez radców - zaznacza.
W jej ocenie wiąże się to też z faktem, że na rynku są duże spółki, duże korporacje, które stać np. na zatrudnianie całej plejady specjalistów od marketingu, a na drugim biegunie małe kancelarie. - Pytanie, jak samorząd jest w stanie poradzić sobie z tym w kontekście zachowania zasady koleżeńskości pomiędzy radcami - wskazuje sędzia.
Czytaj: Radca prawny szybciej dotrze do klienta - szykują się zmiany dotyczące reklamy >>
Z kolei radca prawny Sławomir Ciupa z OIRP w Warszawie uważa, że potrzebne jest być może doregulowanie definicji dotyczącej informowania i pozyskiwania klienta i wprowadzenie definicji reklamy. - Tak, by każdy radca prawny wiedział co to jest reklama, bo przecież większość tego, co obecnie robimy w internecie, jest reklamą. Chodzi jednak o bezpieczeństwo. Jeśli coś jest bardziej szczegółowo uregulowane to i interpretacja rzecznika dyscyplinarnego czy sądu dyscyplinarnego jest w tym zakresie bardziej ograniczona - dodaje. Kolejna kwestią, z którą - jak mówi - samorząd powinien się zmierzyć jest marketing nieformalny. - To jest w dużej części marketing relacyjny. I art. 31 ust. 3 naszego kodeksu mówi o tym co można w ten sposób podawać - informacje o misji, strategii, działania, posiadaniu pewnych zasobów - mówi. I dodaje, że istnieje potrzeba by tę kwestie doregulować.
Kolejna rzecz na jaką wskazuje, to współpraca z firmami marketingowymi.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.