Jak przyspieszyć procesy karne?

Po pierwsze, zbyt szeroko określono kognicję sądów w Polsce, przy czym co roku decyzją ustawodawcy kolejne kategorie spraw trafiają do właściwości sądów. Część tych spraw z pewnością powinna być rozpoznawana na drodze administracyjnej. Można by było również znacznie zwiększyć dzisiejsze uprawnienia referendarzy sądowych przekazując im do rozpoznania najprostsze kategorie spraw sądowych, w tym nawet sprawy wykroczeniowe - pisze Radisław Anapolski sędzia Sądu Rejonowego w Kluczborku, prezentując szerszy pakiet propozycji legislacyjnych sędziów okręgu opolskiego.

Bez ponawiania dowodów
Wskazane byłyby takie zmiany w procedurze karnej, by sąd karny nie musiał ponawiać wszystkich dowodów zawartych w akcie oskarżenia i ponownie przesłuchiwać wszystkich świadków słuchanych już przecież w postępowaniu przygotowawczym, tylko mógł uznać na rozprawie przeprowadzone wtedy dowody za ujawnione, a jedynie fakultatywnie, z urzędu lub na uzasadniony wniosek stron, ponawiał na rozprawie poszczególne dowody istotne dla sprawy.  

Ograniczenie zaskarżalności i krążenia akt
Być może przyszedł już czas by ograniczyć zasadę bezpośredniości (ewentualnie powierzyć słuchanie świadków na etapie postępowania przygotowawczego sędziemu śledczemu) oraz legalizmu (nie wszystkie najdrobniejsze sprawy karne muszą podlegać ściganiu). Należałoby też ograniczyć krąg zaskarżalnych czynności postępowania przygotowawczego i sądowego co również przyczynia się do przewlekłości i krążenia akt pomiędzy instancjami – ewentualnie zwiększyć zakres tzw. zażaleń poziomych.

Szybsze doręczenia i powiadomienia
Inną przyczyną przeciągania się procesów jest obecny system doręczeń. Przykładowo, na skutek braku odpowiednich nakładów finansowych nie funkcjonuje praktycznie w ogóle system sądowej służby doręczeniowej, która mogłaby przyspieszyć proces doręczania pism w trakcie postępowania.
Wskazane byłoby również jak najszybsze wprowadzenie w życie takich rozwiązań prawnych (rozporządzenie wykonawcze), które realnie umożliwią powiadamianie uczestników postępowania na drodze elektronicznej – pocztą mailową (w praktyce, oszczędzając czas i pieniądze, najczęściej można byłoby powiadamiać w ten sposób profesjonalnych pełnomocników). Dzisiaj obowiązujące rozwiązania prawne w tym zakresie (patrz art. 132 § 3 kodeksu postępowania karnego) są niewystarczające i w praktyce niestosowane.
Więcej >>> Rzeczpospolita