Projekt był zapowiadany od dłuższego czasu, jego założenia przedstawiono m.in. podczas III Kongresu Prawników Polskich. Teraz upubliczniono go na stronach Stowarzyszenia "Lex Super Omnia" (LSO). Co istotne, pomysł ocen okresowych od początku budził duże kontrowersje. Samo Stowarzyszenie w stanowisku przesłanym Prawo.pl podkreślało, że oceny okresowe są standardem działalności prokuratur krajów demokracji zachodnich, jak i tych krajów postkomunistycznych, które podjęły rzeczywiste reformy urzędów oskarżenia publicznego, ale również znajdują swoje odzwierciedlenie w międzynarodowych standardach działalności prokuratury, w tym standardach Rady Europy. - Aktualnie obowiązująca ustawa Prawo o prokuraturze nie spełnia nie tylko tego standardu, ale i wielu innych, dla przykładu wyeliminowała konkursy na wyższe stanowiska służbowe, zastępując je uznaniowymi decyzjami Prokuratora Generalnego, dzięki którym wymienieni wcześniej beneficjenci mogli szybko awansować, bez uprzedniej oceny ich kompetencji i doświadczenia - wskazano.

Czytaj: LEX Super Omnia: Nasza propozycja ocen okresowych to nie powrót do przeszłości>>

dr Gabriel-Węglowski: Ocena okresowa nie poprawi jakości pracy prokuratora >>

Pomysł ocen okresowych znów dzieli prokuratorów >>

Wersja projektu nie jest ostateczna

Prokuratorzy, prezentując na swojej stronie projekt, wskazali, że mają świadomość, iż "z uwagi na dynamikę procesu legislacyjnego nie stanowi on wersji ostatecznej i kompletnej".

- Konieczność zapewnienia pełnej zgodności i kompatybilności z rozwiązaniami dotyczącymi reformy w sądach powoduje, że zarząd Stowarzyszenia Lex Super Omnia kontynuuje prace projektowe w obszarze zagadnień związanych z propozycją wprowadzenia jednolitego statusu prokuratora. Jest to rozwiązanie nowatorskie, które przewiduje, że sędzia i prokurator powoływany byłby na stanowisko tylko raz. Kwestia miejsca wykonywania obowiązków służbowych przez prokuratora byłaby wówczas wtórna i zależna od jego miejsca zamieszkania oraz struktury prokuratury. Podobnie w prezentowanym projekcie nie są zawarte zagadnienia związane z wynagrodzeniem prokuratorów, gdyż uważamy, że powinny być one uregulowane w ten sam sposób jak wynagrodzenia sędziów. Zagadnienia te będą w niedalekiej przyszłości przedmiotem ostatecznych uzgodnień między podmiotami biorącymi udział w tworzeniu pakietu pięciu ustaw dla przywrócenia praworządności - dodano.

Przy ocenie ważna praca, ale też kultura osobista  

Projekt przewiduje, że ocenom okresowym będą podlegać wszyscy prokuratorzy za wyjątkiem tych, którzy są w okresie delegowania do pełnienia czynności w Ministerstwie Sprawiedliwości lub w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Ocenie takiej - w myśl propozycji - nie podlega również praca Prokuratora Generalnego i jego zastępców.

Oceny mają być przeprowadzane w przypadku prokuratorów co cztery lata, a kierowników jednostek - co dwa lata. Pierwszą okresową ocenę pracy prokuratora miałoby się przeprowadzać po upływie czterech lat od objęcia stanowiska służbowego albo podjęcia czynności prokuratorskich, po okresie delegowania do Ministerstwa Sprawiedliwości albo Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury albo pełnienia funkcji Zastępcy Prokuratora Generalnego.

Z kolei przedmiotem oceny okresowej pracy prokuratora byłyby: prawidłowość, poziom i efektywność wykonywania powierzonych obowiązków służbowych, ale - co ważne - z uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi zadaniami i ich złożoności, a także podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Ważna ma być również kultura urzędowania, obejmująca kulturę osobistą i sposób zachowania wobec uczestników postępowania i współpracowników, a w odniesieniu do kierowników jednostek prokuratury – ponadto sprawność i efektywność kierowania jednostką.

Z proponowanych przepisów wynika, że okresowa ocena miałaby na celu potwierdzenie przydatności prokuratora do zajmowania stanowiska służbowego lub do pełnienia funkcji albo powierzenia innego zakresu zadań.

Czytaj w LEX: Rola Prokuratury w systemie zwalczania korupcji w Polsce >

Czytaj: Potrzebna motywacja, a nie straszak - prokuratorzy obawiają się kolejnych ocen>>

Oceni kierownik, a kierownika - przełożony

Oceny okresowej pracy prokuratora - w myśl proponowanych przepisów - dokonywać będzie kierownik jednostki, w której prokurator będzie wówczas pracował. W przypadku ocen prokuratora rejonowego i jego zastępców obowiązek taki będzie miał prokurator okręgowy właściwy miejscowo dla prokuratury rejonowej, w której wykonują obowiązki, a okresową ocenę pracy prokuratora okręgowego i jego zastępców - upoważniony przez Prokuratora Generalnego jego zastępca.

O planowanej okresowej ocenie pracy prokuratora będzie się go zawiadamiać w terminie 30 dni przed przystąpieniem do niej.

Co będzie brane pod uwagę? Jak wynika z propozycji:

  • informacja zawarta w aktach osobowych opiniowanego oraz w elektronicznym wykazie służbowym;
  • informacje uzyskane z urządzeń ewidencyjnych prokuratury;
  • pisemne stanowiska organów samorządu prokuratorów jednostek prokuratury, w których opiniowany wykonuje i wykonywał obowiązki w okresie oceny;
  • pisemne opinie kierowników komórek, w których opiniowany wykonuje i wykonywał obowiązki w okresie oceny;

Przy takiej ocenie okresowej uwzględniane będzie też pisemne stanowisko opiniowanego, o ile zostało przedłożone. Z kolei w przypadku kierowników jednostek lub jego zastępców, naczelnika wydziału i kierownika działu analizowane miałyby być "informacje odzwierciedlające efektywność zarządzania jednostką.

 

Ocena pozytywna będzie mogła mieć zastrzeżenie

W projekcie przewidziano cztery rodzaje ocen okresowych:

  • pozytywną z wyróżnieniem – jeżeli w okresie objętym oceną wykonywanie zadań ustawowych wyróżniał się wysoką jakością i efektywnością;
  • pozytywną – jeżeli w okresie objętym oceną prokurator dobrze realizował zadania ustawowe;
  • pozytywna z zastrzeżeniem – jeżeli w okresie objętym oceną powierzone obowiązki były wykonywane zadowalająco, lecz jednocześnie stwierdzono uchybienia wymagające wyeliminowania;
  • i negatywną – jeżeli w okresie objętym oceną prokurator wykonywał swoje obowiązki niezadowalająco i jednocześnie stwierdzono istotne uchybienia.

Jakie będą konsekwencje? Jeśli prokurator uzyska ocenę negatywną albo pozytywną z zastrzeżeniem - zgodnie z propozycją - po upływie 2 lat przeprowadzać się będzie dodatkową ocenę jego pracy w celu sprawdzenia, czy stwierdzone uchybienia zostały wyeliminowane i nie powtarzają się. Przy czym - prokuratorzy, którzy otrzymali wcześniej ocenę pozytywną z zastrzeżeniem nie będą mogli jej dostać ponownie. Innymi słowy, jeśli uchybienia ponownie zostaną stwierdzone, dostaną ocenę negatywną.

Jeśli dwie kolejne oceny prokuratora - prawomocne - będą negatywne, jego przełożony będzie musiał niezwłocznie poinformować Prokuratora Generalnego, a Prokurator Generalny będzie mógł takiego prokuratora odwołać ze stanowiska, po uprzednim jego wysłuchaniu, chyba, że wysłuchanie jest z przyczyn obiektywnych niemożliwe. Kierownik "z jedynką" będzie oceniany dodatkowo już po roku.

Na ratunek sąd pracy

Decyzję Prokuratora Generalnego - jak wynika z projektu - będzie można zaskarżyć do sądu pracy na zasadach ogólnych. Prokurator będzie mógł też się odwołać od oceny okresowej do Naczelnej Rady Prokuratury, w terminie 14 dni od daty, w której  została mu dostarczana.  Naczelna Rada Prokuratury będzie miała następnie 30 dni na rozpatrzenie odwołania, po uprzednim wysłuchaniu prokuratora.

Z kolei na podstawie prawomocnej oceny okresowej oraz prawomocnej oceny dodatkowej - jak wynika z propozycji - będzie powstawał indywidualny plan rozwoju zawodowego prokuratora na okres do kolejnej oceny okresowej. W przypadku otrzymania przez prokuratora oceny pozytywnej z zastrzeżeniem albo oceny negatywnej - na kolejne dwa lata.

 

Chcesz awansować? Potrzebne dwie oceny pozytywne

Zaproponowano również, by warunkiem umożliwiającym ubieganie się w procedurze konkursowej o funkcję bądź wyższe stanowisko służbowe w prokuraturze okręgowej albo Biurze Prokuratora Generalnego, niezależnie od spełnienie wymogów określonych ustawą, było przedstawienie przez zainteresowanego co najmniej dwóch ostatnich pozytywnych ocen okresowych.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.