Zdaniem dr Jarosława Zbieranka warto przyjrzeć się rozwiązaniu niemieckiemu. Otóż w niemieckim landzie Dolna Saksonia od 30 października 2003 roku działa system internetowego raportowania o przestępstwach pod nazwą Business Keeper Monitoring System. Jest on częścią portalu Krajowego Urzędu Kryminalnego.
Zasady działania internetowego raportowania
Umożliwia wszystkim obywatelom przekazywanie za pomocą Internetu informacji dotyczących przestępstw gospodarczych i korupcyjnych. Odbywa się to w sposób bezpieczny i zapewniający całkowita anonimowość.
Każdy, kto zgłasza przestępstwo może założyć skrzynkę mailową za pomocą, której następuje wymiana informacji między obywatelem a Urzędem Kryminalnym. Koszty uruchomienia i obsługi portalu wynoszą rocznie 40 tys. euro. Jednak koszty zwróciły się dzięki odzyskaniu przez organy ścigania i organy skarbowe należności ukrywanych przez nieuczciwych podatników.
Rozwiązanie polskie
Według propozycji dr Zbieranka polski portal zawierać powinien dwa elementy: szeroko pojętą informację o sytuacjach korupcyjnych oraz procedurę raportowania.
Co oferowałby portal? Wyczerpująca i formację, czym jest zjawisko korupcji, jakie przepisy obowiązują w Polsce i jakie są warunki zgłaszania przestępstwa korupcji.
Aby korzystanie z portalu było wygodne ISP proponuje następuje linki: „ dałem łapówkę”. „Wziąłem łapówkę”, „wiem, że ktoś wręczył łapówkę”.
Badania socjologiczne
Według badań CBOS na zlecenie Fundacji im. Batorego 15 proc. badanych wręczało łapówki, a 21 proc. zna osoby, które je wręczało. Wniosek z badań płynie taki, że zjawisko jest blisko przeciętnego obywatela.
Eksperci z Fundacji im. Batorego przyznają, że istnieje krąg milczenia w sprawie zjawisk korupcyjnych. Przyczyną takiego stanu jest niedostateczna świadomość społeczna oraz brak procedur raportowania o nieprawidłowościach.
Wyniki działań CBA
Na stronie internetowej Centralnego Biura Antykorupzyjnego już znajduje się skrzynka, do której można zgłaszać zaobserwowane zjawiska korupcyjne. Jednak po kliknięciu linku nie otwiera się żadna rubryka zgłoszeniowa. Działa też telefon zgłoszeniowy, ale odstrasza informatorów zapowiedzią nagrywania rozmowy.
- Każde działanie prewencyjne należy wspierać – mówi rzecznik prasowy CBA Jacek Dobrzyński zapytany o inicjatywę ISP. – Codziennie mamy telefony zgłaszające nieprawidłowości. Najistotniejszą rzeczą jest wyłowienie informacji istotnych od złośliwości.
Centralne Biuro Antykorupcyjne w 2011 r. skupiło swoją aktywność na przeciwdziałaniu zagrożeniom w dziedzinie zamówień publicznych, procesów prywatyzacyjnych oraz realizacji pro-gramów rządowych, w szczególności objętych „tarczą antykorupcyjną”. Zadania Biura zostały rozszerzone o osłonę projektów dotyczących infrastruktury energetycznej. Osłoną objęto także wykorzystywanie środków unijnych oraz realizację Polskiego Programu Energetyki Jądrowej – informują pracownicy CBA. Najwięcej zjawisk niekorzystnych wykryto w administracji samorządowej (29 proc), następnie w sektorze gospodarczym – 17 proc., w organach wymiaru sprawiedliwości – 10 proc., w służbie zdrowia – 9 proc. , w administracji centralnej – 8 proc., w sporcie – 3 proc. .
Źrodło: ISP, CBA
ISP: stworzyć portal o korupcji
Jarosław Zbieranek, koordynator Programu Obywatel i Prawo w Instytucie Spraw Publicznych proponuje stworzenie w Polsce portalu internetowego poświeconemu zjawisku korupcji. CBA ma już e-wnioski, ale uważa, że każdy pomysł antykorupcyjny trzeba wspierać.