Jak pisze „Dziennik Gazeta Prawna”, kontrola PIP zostanie przeprowadzona w wyniku publikacji tej gazety, w której napisano, że aplikanci coraz częściej zmuszeni są pracować w kancelarii patrona bez wynagrodzenia, nawet na cały etat ("Praktyki aplikantów to prawie niewolnicza praca" – DGP nr 14/10).
Inspekcja twierdzi, że zatrudnienie aplikanta w kancelarii w przypadku, gdy praca wykonywana jest w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy – tzn. aplikant świadczy pracę w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, pod jego kierownictwem, a ryzyko prowadzonej działalności obciąża podmiot zatrudniający, obliguje pracodawcę do zawarcia z aplikantem umowy o pracę. Powinna ona określać m.in. wysokość przysługującego pracownikowi wynagrodzenia.
Cytowani przez gazetę przedstawiciele samorządów prawniczych nie widzą w obowiązkach aplikantów nic złego. Twierdzą, że aplikant uczy się u patrona, nie świadcząc w ten sposób żadnej pracy. Jednak, jak mówi na łamach gazety Danuta Rutkowska z PIP, należy odróżnić kwestię zatrudnienia aplikantów notarialnych, adwokackich, radcowskich w kancelariach prawnych od odbywania przez tych aplikantów praktyk przewidzianych w programie danej aplikacji.