Rozwód to koniec jednego, ale przed wszystkim początek kolejnego etapu życia - podkreślają rozmówcy Prawo.pl. Warto więc - mimo emocji - dobrze się do niego przygotować. A istotne jest tak naprawdę wszystko, począwszy od wspólnych dzieci i tego by miały zabezpieczone kontakty z rodzicami i alimenty, po to, gdzie byli małżonkowie będą mieszkać i jak podzielą wspólny dorobek życia. - Gdy w grę wchodzi nasza przyszłość nie ma co oszczędzać na prawniku - mówi mieszkanka Krakowa, którą rozwód z obcokrajowcem "kosztował" kilkadziesiąt tysięcy złotych. Sytuacja była trudna, walczyła o dom w Polsce, spłatę z wspólnej firmy i alimenty - również na siebie. Z rozstrzygnięcia jest zadowolona. Adwokatkę, które jej pomogła wybrała, bo ta prowadziła już wcześniej "międzynarodowe" sprawy. - Została mi polecona, od początku miałam świadomość ile będzie to kosztować - mówi.
Jak udało nam się ustalić, wynagrodzenia prawników w sprawach rozwodowych kształtują się od 2 - 3 tys. zł, w przypadku nieskomplikowanych rozwodów, w mniejszych sądach okręgowych, po 40 - 50 tys. zł w przypadku spraw, które wymagają znacznego nakładu pracy i czasu. Przy czym do każdej sprawy podchodzi się indywidualnie, część kwestii może być dodatkowo płatna. - Bardzo często postępowania rozwodowe wymagają licznych i długich spotkań z klientami w każdym stadium postępowania, celem analizy opisywanych sytuacji życiowych. Tym samym spotkania te płatne są dodatkowo poza wynagrodzeniem podstawowym, zwykle w stawce godzinowej ustalonej przez pełnomocnika - mówi adwokatka z Warszawy. Często osobno wyceniane jest też postępowanie mediacyjne - może kosztować 1,5 - 2 tys. złotych.
Czytaj: Po rozwód do notariusza? – rozstanie za obopólną zgodą powinno być prostsze>>
Czytaj w LEX: Udział Rzecznika Praw Dziecka i prokuratora w postępowaniu o rozwód rodziców małoletniego dziecka >>>
Przychodzi klient do prawnika
Aleksandra Ejsmont, radczyni prawna, Kancelaria Radcy Prawnego Aleksandra Ejsmont podkreśla, że koszty sprawy rozwodowej zależą od wielu czynników. - To co jest pewne, to koszty sądowe. Wpis od pozwu to 600 zł, jeśli strony się porozumieją to połowa tej kwoty może zostać zwrócona. Jeśli składane są wnioski o zabezpieczenia, to od każdego takiego wniosku uiszcza się opłatę w wysokości 100 zł. Do tego mogą pojawić się koszty związane np. z opiniami biegłych. W sprawach rozwodowych można też rozstrzygnąć kwestie podziału majątku i to jest o tyle istotne, że nie ma wtedy dodatkowych opłat związanych z nową sprawą dotyczącą podziału majątku - mówi.
WZORY dokumentów:
- Pełnomocnictwo procesowe szczególne w sprawie o rozwód >
- Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w przyszłej sprawie rozwodowej >
- Pozew o rozwód z winy pozwanego >
- Odpowiedź na pozew o rozwód z wnioskiem o oddalenie powództwa >
W jej ocenie istotne jest ustalenie - już na początku - zasad wynagradzania prawnika. - Jeśli chodzi o rozliczenie, to też są różne metody - może to być jednorazowa zapłata, ustalona w ratach lub wynagrodzenie godzinowe. Zasady są różne, przy czym ważne jest by na samym początku współpracy były jasno określone. Co więcej osoby, które decydują się na pomoc profesjonalnego pełnomocnika, muszą liczyć się z tym, że będzie on oczekiwał od nich odrębnej opłaty związanej ze stawiennictwem na rozprawie lub za udział w mediacjach - dodaje. Sugeruje, że najlepszym rozwiązaniem jest spisanie umowy. - Bo mamy dokument, z którego jasno wynika na co ustaliliśmy. To zapewni komfort przyszłej współpracy - podsumowuje Aleksandra Ejsmont.
Agnieszka Juchno-Marcjan, adwokat (Kancelaria Adwokacka Adwokat Agnieszka Juchno-Marcjan) autorka książki "Rozwód praktyczny przewodnik" podkreśla, że najczęstszą formą rozliczeń bywa ustalenie z góry określonej kwoty za reprezentację oraz ustalenie dodatkowej płatności np. za rozprawę lub tzw. success fee za wygraną na określonych z góry warunkach. - W przypadku rozpraw lub innych czynności poza miastem, w którym na co dzień praktykuje adwokat/radca prawny klient powinien liczyć się z dodatkowym kosztem dojazdu. Obecnie społeczeństwo jest coraz bardziej świadome swoich praw, a nawoływania do uważnego zapoznawania się z umowami płynące zewsząd przekładają się również na świadomą współpracę z zawodowymi pełnomocnikami, co niesie obopólne korzyści. Z pewnością, gdy ramy współpracy są jasno określone niwelujemy możliwe nieporozumienia na tym tle, co przekłada się w toku sprawy na zaufanie i harmonię w relacji klient - pełnomocnik - zaznacza.
Czytaj w LEX: Rozwód w podatkach i nie tylko >>>
Cena promocyjna: 44.1 zł
|Cena regularna: 49 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Trudna sytuacja finansowa - prawnik bardziej elastyczny
Rozmówcy Prawo.pl zwracają uwagę, że sprawy rodzinne zwykle trwają wiele miesięcy, a nawet lat. - W dobie ostatnich, intensywnych zmian inflacyjnych dostrzegam wśród zaprzyjaźnionych kolegów zwiększone wprowadzanie do codziennej praktyki wynagrodzenia godzinowego, które może być poprzedzone szacunkowym harmonogramem pracy nad danym zagadnieniem, które pojawia się w sprawie, zatem klient będzie znał cenę usługi przed jej wykonaniem. Przyznam, że opcji jest wiele, a kancelarie adwokackie i radcowskie stawiają obecnie na elastyczność, i dobór takiej metody rozliczeń, którą jest zainteresowany klient - dodaje adwokat Juchno-Marcjan.
Z jej doświadczenia wynika, że płatność po zakończonej sprawie jest metodą raczej najrzadziej stosowaną, a to m.in. w związku z zmieniającą się wartością pieniądza. - Ustalanie wynagrodzenia w danych realiach gospodarczych, a następnie odbieranie płatności po kilku latach mogłoby się okazać ze stratą dla pełnomocnika. Niezależnie od tego, płatność z góry (choćby znacznej części wynagrodzenia) czy etapowa płatność w oparciu o harmonogram wykonanych roboczogodzin prowadzą do zniwelowania niepotrzebnych niesnasek na koniec postępowania, uchylania się przez klientów od płatności i różnego rodzaju zapędów do uniknięcia płatności mimo rzetelnie wykonanej pracy - podsumowuje.
Czytaj: Postępowanie informacyjne w trakcie, a nie przed rozwodem - MS zmienia własny projekt>>
Sprawdź w LEX: Zaniedbywanie obowiązków małżeńskich, w tym opuszczenie małżonka, jako wyznacznik winy w rozkładzie pożycia - LINIA ORZECZNICZA >>>
Sprawa skomplikowana - koszty znacznie wyższe
To ile trzeba zapłacić za prowadzenie sprawy? - Stawki są bardzo zróżnicowanie. Wynika to przede wszystkim od nakładu pracy pełnomocnika. Takie tradycyjne rozróżnienie, od lat się utrzymujące to jest kwestia tego czy będzie orzekanie o winie, czy też nie. Wiadomo, że bez orzekania o winie prowadzenie spraw jest tańsze, z orzekaniem jest drożej, a nawet dużo drożej, bo takie procesy potrafią trwać bardzo długo, nawet 5-6 lat. Druga kwestia to podział majątku. Jeśli ten wątek też jest „załatwiany” przy okazji rozwodu, pełnomocnik z reguły weźmie za to dodatkowe wynagrodzenie. W Polsce sąd rozwodowy nie musi dzielić małżonków majątkiem. Przykładowo w Szwajcarii musi. U nas może to zrobić, to jest tylko opcja. Moim zdaniem, jeśli para się rozwodzi, to wszystkie te kwestie powinny być rozstrzygnięte. Przy czym nie zawsze jest to możliwe, bo potrzebny jest zgodny scenariusz podziału majątku. Czyli sąd rozpatruje ten wątek tylko wtedy, jeśli to nie przedłuża postępowania - mówi Joanna Hetman-Krajewska, radca prawny w Kancelarii Prawniczej PATRIMONIUM i m.in. autorka publikacji „Kontakty z dzieckiem. Jak regulować, jak egzekwować? Poradnik praktyczny” (Wolters Kluwer, Warszawa 2023).
Dodaje, że wpływa to jednak na wynagrodzenie prawnika, ponieważ generuje więcej pracy. -Przygotowanie dokumentów do podziału, negocjacje – wymienia – to wymaga dodatkowego zaangażowania. - Jeśli z kolei popatrzymy na to kompleksowo, to taką podstawą decydującą o tym czy będzie taniej czy drożej są ogólnie kwestie sporne. I nie zawsze jest to wina, ale np. kwestia dzieci, przede wszystkim z kim będą mieszkać, jak będą wyglądać kontakty z nim, wysokość alimentów, to też mogą być bardzo konfliktowe wątki, powodujące, że proces będzie wieloletni - podsumowuje Joanna Hetman-Krajewska.
Czytaj w LEX: Skutki majątkowe separacji i rozwodu >>>
Od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych
O wynagrodzenia zapytaliśmy prawników z różnych rejonów Polski. Najczęściej w przypadku rozwodów bez orzekania o winie, prostych padają kwoty od 2 tys. do 3, 5 tys. Zazwyczaj w cenie jest spotkanie początkowe, kontakt w trakcie oczekiwania na sprawę, omówienie pisma drugiej strony i spotkanie przez rozprawą.
Kwestie związane z dziećmi, alimenty, ustalanie kontaktów, podwyższają wynagrodzenia o nawet kilka tysięcy złotych - przykładowo o 3,5 tys. zł. - Kiedy jest konflikt, cena wzrasta minimum o 4 tys. zł, znaczenie ma też liczba dzieci. Generalnie w takich przypadkach, gdy sprawa jest długotrwała, skomplikowana, z orzeczeniem o winie, gdy strony walczą o dzieci, wynagrodzenie może wynieść od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych - mówi nieoficjalnie adwokat z Krakowa.
Potwierdzają to prawnicy z Pomorza, wskazując na górne kwoty w granicach 40/50 tys. zł. - Trzeba jednak pamiętać, że chodzi o sprawy, które często trwają latami i wymagają naprawdę dużego zaangażowania ze strony prawnika - mówi adwokatka z Gdańska. Dodaje równocześnie, że zawsze na początku informuje swoich klientów na ile wycenia swoją pracę w danej sprawie. - Jeśli jest to 20 tys.zł, mówię, że 20 tys. zł - najważniejsze jest uczciwe podejście do sprawy. Klient musi mieć wybór - zaznacza.
Samemu się reprezentować może być trudno
Czy to dużo? Prawnicy podkreślają, że sprawy rozwodowe nie są prostymi sprawami procesowymi i nie wymagają jedynie wzmożonej pracy i uwagi prawnika. Cechuje je również poświęcenia znacznej ilości czasu klientowi żeby ustalić faktyczną przyczynę rozpadu związku.
- Rozwodzący się klienci zwykle przed prawnikiem po raz pierwszy mówią otwarcie o swoim życiu, problemach, traumach i sprawach, które w społeczeństwie na co dzień stanowią temat tabu. Analiza i rozmowa nie może zostać skrócona, czy uproszczona ponieważ to mogłoby spowodować pominięcie elementów istotnych dla sprawy - mówi adwokat Wojciech Wróbel z kancelarii Wróbel Lech-Drupka Dubis w Rzeszowie. Dodaje, że proces rozwodowy charakteryzuje się wysokim stopniem emocjonalnych przeżyć zarówno w toku procesu (na sali rozpraw) jak i towarzyszących mu czynności. - Emocje te często zaburzają ogląd sprawy przez stronę. Niestety dla klientów nie zawsze jest to zrozumiałe. Niejednokrotnie zdarzyło mi się bowiem po zakończonych sprawach rozwodowych w których klienci występowali sami, przystępować do ich reprezentacji w postępowaniach alimentacyjnych lub o ustalenie kontaktów z dziećmi, ponieważ nie zadbali przy rozwodzie o wszystkie aspekty i wątki które były przez Sąd rozważane i objęte orzeczeniem rozwodowym - zaznacza.
Czytaj w LEX: Sprawowanie władzy rodzicielskiej w formie pieczy naprzemiennej w sytuacji rozwodu lub rozstania rodziców >>>
Czytaj w LEX: Podstawy do uznania zagranicznego wyroku rozwodowego >>>
Sprawdź również książkę: Rozwód. Praktyczny przewodnik >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.