Europejskie rynki IPO odnotowały w minionym kwartale najniższą aktywność od pięciu lat. Warszawa wiodącym rynkiem w Europie pod względem liczby debiutów oraz drugim – po Londynie – pod względem wartości przeprowadzonych IPO – wynika z badania IPO Watch Europe firmy PricewaterhouseCoopers.

Najnowsza kwartalna ankieta PricewaterhouseCoopers dotycząca debiutów giełdowych (IPO Watch Europe), badająca zarówno liczbę, jak i wartość pierwszych ofert publicznych (Initial Public Offering – IPO) na najważniejszych giełdach europejskich wskazuje na fatalne wyniki w zakresie liczby oraz wartości IPO w Europie w czwartym kwartale 2008 r. W obliczu światowego kryzysu gospodarczego i związanego z nim spadku zaufania na rynkach kapitałowych, niekorzystny trend na rynku IPO był kontynuowany. Łączna wartość ofert odnotowanych na rynkach europejskich w okresie od października do grudnia 2008 r. wyniosła 1.238 mln euro w porównaniu do 29.112 mln euro odnotowanych w czwartym kwartale 2007 r., co oznacza spadek aż o 96%. Jednocześnie liczba debiutów zmniejszyła się aż o 73% (64 w czwartym kwartale 2008 r. w porównaniu do 233 w analogicznym okresie roku poprzedniego). Był to najniższy poziom aktywności na rynku IPO od pierwszego kwartału 2003 r., kiedy to zaufanie na rynku załamało się pod wpływem wydarzeń na Bliskim Wschodzie.

W minionym roku giełdy europejskie odnotowały łącznie 338 IPO, o 58% mniej niż w roku 2007, w którym miało miejsce 813 debiutów. Łączna wartość ofert wyniosła 14.241 mln euro w porównaniu z 80.367 mln euro w poprzednim roku, co oznacza spadek aż o 82%. Rynki amerykańskie również odnotowały zmniejszenie aktywności, ale ucierpiały w mniejszym stopniu: przeprowadzono 57 IPO o łącznej wartości 19.409 mln euro, w tym odnotowaną w pierwszym kwartale roku ofertę Visa Inc na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (NYSE) o wartości 11.510 mln euro. W rezultacie w minionym roku giełdy amerykańskie uplasowały się na pierwszym miejscu pod względem wartości ofert, wyprzedzając zarówno Europę, jak i Chiny.

Łączna wartość ofert odnotowanych na rynkach europejskich w czwartym kwartale 2008 r. wyniosła 1.238 mln euro, co oznacza spadek aż o 96% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku, kiedy wyniosła 29.112 mln euro. Tak duży spadek wartości IPO był efektem zmniejszenia się liczby debiutów, a w szczególności mniejszej liczby dużych transakcji. Dwa największe IPO w minionym kwartale stanowiły 97% łącznej wartości wszystkich ofert. W pozostałych 62 IPO pozyskano 32 mln euro, co wynikało z faktu, że wiele debiutów ograniczyło się do dopuszczenia akcji do obrotu, bez oferty.

Największym IPO w kwartale była oferta Resolution Limited, utworzonego w Guernsey funduszu inwestującego w prywatne spółki z sektora ubezpieczeń. Na londyńskim rynku głównym fundusz pozyskał 660 mln euro. Na drugim miejscu uplasowała się oferta producenta i dystrybutora energii ENEA – w wysokości 546 mln euro - debiutującego na rynku głównym w Warszawie. Łączna wartość wszystkich ofert na rynkach europejskich w czwartym kwartale 2008 r. stanowiła zaledwie 30% wartości największego IPO w tym samym okresie ubiegłego roku, co świadczy dobitnie o niskiej aktywności na rynku w minionym kwartale.

Richard Weaver, partner w grupie ds. rynków kapitałowych w PricewaterhouseCoopers w Londynie, stwierdził:  “Utrzymująca się na europejskich rynkach niska aktywność IPO w ostatnim kwartale odzwierciedla ogólną słabą kondycję rynków kapitałowych oraz niepewność w światowej gospodarce. Na uwagę zasługują jedynie dwa debiuty, jeden warszawski i jeden na rynku głównym w Londynie, w sektorach odpowiednio: energetycznym i ubezpieczeń, które to w mniejszym stopniu cierpią wskutek rosnącej niepewności konsumentów.”

Tom Troubridge, szef grupy ds. rynków kapitałowych w PricewaterhouseCoopers w Londynie, dodał: “Biorąc pod uwagę skalę i głębokość kryzysu, przed którym stoi gospodarka światowa, niezmiernie trudno jest prognozować, kiedy rynki IPO na nowo odżyją. Będzie to możliwe wyłącznie wtedy, kiedy inwestorzy dostrzegą na horyzoncie koniec recesji. Pozyskiwanie kapitału w roku 2009 będzie w głównej mierze przybierało formę ofert wtórnych, jako że spółki będą dążyły do odbudowania swoich bilansów i będą oferować swoim obecnym akcjonariuszom prawa poboru. Oznacza to, że w praktyce na rynku nie będzie dostępnych wystarczających środków na duże inwestycje w oferty publiczne.

Pozycję lidera wśród giełd europejskich pomimo niekorzystnych warunków utrzymał Londyn. Na tym rynku przeprowadzono w minionym kwartale 12 IPO o łącznej wartości 666 mln euro, co stanowiło 53% łącznej wartości ofert na najważniejszych giełdach europejskich. 99% całkowitej wartości środków pozyskanych z ofert publicznych przeprowadzonych na rynku londyńskim dotyczyło największego IPO minionego kwartału, tj. Resolution Limited. Zarówno liczba debiutów, jak i wartość ofert w Londynie, zmniejszyła się w porównaniu do czwartego kwartału 2007 r., kiedy to w 80 IPO pozyskano 9.349 mln euro.

Londyński rynek AIM, który był najaktywniejszym rynkiem w Europie od kiedy sporządzana jest ankieta IPO Watch Europe, w minionym kwartale odnotował drastyczny spadek aktywności. W czwartym kwartale 2008 r. na rynku tym miało miejsce zaledwie 9 IPO, z których pozyskano jedynie 3 mln euro, w porównaniu do 54 IPO o łącznej wartości 1.848 mln euro w czwartym kwartale 2007. Zaledwie w jednym przypadku pozyskano środki z oferty – było to jedyne IPO spoza Europy i dotyczyło malezyjskiej spółki świadczącej usługi zdrowotne Medilink-Global UK Limited.

Warszawska giełda była drugim rynkiem europejskim pod względem wartości ofert. Na GPW odnotowano 23 IPO o łącznej wartości 555 mln euro, co stanowiło 45% łącznej wartości środków pozyskanych na najważniejszych giełdach w Europie. 98% łącznej wartości ofert przeprowadzonych na warszawskim rynku dotyczyło drugiego pod względem wartości IPO w minionym kwartale – oferty spółki ENEA. W minionym kwartale w Warszawie odnotowano spadek aktywności pod względem liczby IPO w porównaniu do czwartego kwartału 2007 r. (42 oferty), z drugiej strony wartość przeprowadzonych ofert była jednak większa niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (462 mln euro).

(Źródło: PwC/KW)