Fundacja, w odpowiedzi na zaproszenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do udziału w konsultacjach społecznych, przygotowała szereg uwag do projektowanej nowelizacji ustawy o cudzoziemcach i niektórych innych ustaw (projekt z 31 sierpnia 2016 r.).
W przedstawionych Ministerstwu uwagach HFPC wskazuje, że pomysł wprowadzenia wymogu znajomości języka polskiego jako jednej z podstaw uzyskania pobytu stałego w Polsce jest nieuzasadniony. - Znajomość języka polskiego jest wymagana obecnie przy ubieganiu się o uznanie za obywatela polskiego. Wprowadzenie tego wymogu już na etapie aplikowania o pobyt stały jest nieuzasadnione, tym bardziej, że państwo polskie nie oferuje większości grup cudzoziemców żadnego programu integracyjnego, w toku którego zapewnione byłyby kursy języka polskiego – mówi Marta Górczyńska, prawniczka HFPC.
Zdaniem Fundacji kolejną niekorzystną zmianą jest możliwość umieszczenia cudzoziemca w strzeżonym ośrodku na okres przewyższający o miesiąc maksymalny dopuszczalny czas detencji określony w prawie Unii Europejskiej. - Wprowadzenie takiego rozwiązania jest niezgodne Dyrektywą powrotową, która ustanawia maksymalny dopuszczalny okres pobytu cudzoziemca w ośrodku strzeżonym na 18 miesięcy. Polski ustawodawca nie może dowolnie zmieniać tego limitu w prawie krajowym. Takie jest także stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w jednym z wydanych wyroków podkreślił, że celem przepisów dyrektywy jest zagwarantowanie maksymalnego okresu stosowania środków detencyjnych, wspólnego dla wszystkich państw członkowskich – dodaje Marta Górczyńska.
Jacek Jagielski
Obywatelstwo polskie. Komentarz do ustawy>>
W wojej opinii HFPC wskazała także na kilka innych kwestii, które powinny zostać rozważone przy okazji toczących się prac legislacyjnych. Fundacja wskazała m.in. na konieczność zniesienia przepisów dopuszczających odstąpienie od uzasadnienia decyzji o zobowiązaniu do powrotu ze względów bezpieczeństwa. Podkreślono także, że należy wprowadzić gwarancje dla cudzoziemców będących ofiarami przemocy domowej zgodnie z Konwencją o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej oraz umożliwić cudzoziemcom umieszczonym w ośrodkach strzeżonych dostęp do akt ich sprawy. Oprócz tego HFPC raz jeszcze podniosła postulat wprowadzenia całkowitego zakazu detencji dzieci w procedurach uchodźczych i powrotowych. - Wciąż aktualny pozostaje zgłaszany przez nas od lat postulat odstąpienia od umieszczania dzieci w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców. Jak wielokrotnie podkreślał Europejski Trybunał Praw Człowieka, pozbawienie dziecka wolności, nawet na krótki okres, może negatywnie wpłynąć na jego rozwój psychofizyczny i emocjonalny. Ośrodki strzeżone, ze względu na swój opresyjny charakter i quasi-więzienny reżim, zdecydowanie nie są miejscem, w którym powinny być umieszczane dzieci – podkreśla Marta Górczyńska.
Uwagi HFPC dostępne są tutaj>>