Mowa o projekcie zmieniającym rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych, które obecnie jest opiniowane. Ma wejść w życie od 1 stycznia, 2023 r. I tak zgodnie z projektowanym par. 100a ust. 1 r.u.s.p. pisma sądowe zamieszczone w sądowym systemie teleinformatycznym i odnotowane w nim jako wydane, mogą być wysyłane bez podpisu. Przypomnijmy, że przepisy covidowe umożliwiające e-doręczenia pism sądowych przez Portal Informacyjny Sądu, weszły w życie od 1 lipca 2021 . Część sądów szybko zaczęła z tego korzystać, inne - nie - niejednolita praktyka miała związek z zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 19 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej, zwanego zarządzeniem o biurowości lub instrukcją kancelaryjną. Jego załącznik 3 zawiera katalog zamknięty pism sądowych, które mogą być zamieszczone w sądowym systemie teleinformatycznym i odnotowane w nim jako wydane, bez podpisu własnoręcznego. Wątpliwości było sporo - począwszy od tego czym jest pismo sądowe, po kwestię czy można tą drogą doręczać orzeczenia, a jeśli tak - to w jaki sposób. I wtedy część prezesów wydało w tym zakresie zarządzenia. Teraz MS chce z takiej możliwości zrezygnować.

Czytaj: E-doręczenia wpisały się w prawniczą codzienność, ale przepisy nadal "czasowe">>

Czytaj w LEX: Praktyczne aspekty doręczeń pism procesowych za pośrednictwem komornika sądowego oraz e-doręczeń w postępowaniu egzekucyjnym >>>

Co się zmieni? MS zapewnia, że słucha pełnomocników

Zgodnie z uzasadnieniem opiniowanego projektu załącznik nr 3 do instrukcji kancelaryjnej nadal będzie zawierał enumeratywną listę pism sądowych, które mogą być wysyłane bez podpisu. - Lista tych pism sądowych będzie stopniowo uzupełniana zgodnie z postulatami środowisk prawniczych, np. o notatki, protokoły, pisma o zwrocie akt, pisma o nadesłanie akt, pisma do biegłych dotyczące sporządzania opinii i rozliczenia należności za tę czynność, uzasadnienia orzeczenia i zarządzenia, postanowienie sądu wydane w trybie art. 26 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2018 r. poz. 969 oraz z 2022 r. poz. 1700), postanowienia sądu opiekuńczego wydane na podstawie art. 578 k.p.c. czy pisma przesyłane na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o wykonywaniu niektórych czynności organu centralnego w sprawach rodzinnych z zakresu obrotu prawnego na podstawie prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 416) - zaznaczono. 

Sprawdź w LEX: Doręczanie pism sądowych - PROCEDURA krok po kroku >>>

Zgodnie z proponowanym par. 100a ust. 1 Regulaminu pisma sądowe zamieszczone w sądowym systemie teleinformatycznym i odnotowane w nim jako wydane, mogą być wysłane bez podpisu. Z kolei pismo sądowe, a w razie przesłania odpisu orzeczenia pismo przewodnie, przy którym przesyłany jest odpis, powinno zawierać wskazanie stanowiska służbowego lub pełnionej funkcji oraz imię i nazwisko osoby, która podpisałaby pismo sądowe, gdyby nie możliwość jego wysyłki bez podpisu. Samo wysyłanie pism sądowych bez podpisu ma się odbywać za pośrednictwem usługi wydruku centralnego, chyba że ze względu na ograniczenia techniczno-organizacyjne nie jest to możliwe.

W uzasadnieniu wskazano, że polega to na przesyłaniu przez sądy drogą elektroniczną pism do stosownych centrów obsługi druku, w których są one drukowane, kopertowane i wysyłane do adresatów. - Elektroniczne potwierdzenie przez adresata odbioru automatycznie zamieszczane jest w systemie teleinformatycznym obsługującym biurowość sądową - zaznaczono. 

Czytaj w LEX: Doręczanie pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego sądu - aspekty praktyczne >>>

Czytaj w LEX: System doręczeń z uwzględnieniem e-doręczeń (doręczeń elektronicznych oraz doręczeń przez Portal Informacyjny) >>>

 

Zarządzenia prezesów ratowały sytuację, po zmianie będzie problem 

Opinie do propozycji zmiany w rozporządzeniu przygotowali m.in. prezesi wrocławskiego sądu okręgowego i tamtejszej apelacji. Prezes Sądu Okręgowego podkreśla, że odejście od reguły wydawania zarządzeń przez prezesów sądów skomplikuje proces realizacji doręczeń elektronicznych. - Takie zarządzenia są koniecznością w sytuacji całkowitego braku aktywności resortu w kwestii określenia w Regulaminie zasad pracy sądów przy realizacji doręczeń przez Portal Informacyjny Sądu albo też braku choćby próby rozciągnięcia na ten segment pracy zapisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości  z dnia 20 października 2015 r. w sprawie trybu i sposobu dokonywania doręczeń elektronicznych. Wypada zauważyć, że art. 15zzs9 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (który od lipca 2021 r. wprowadził e-doręczenia przez portal) i art. 131[1] par. 2 k.p.c. są sformułowane w zasadzie identycznie i nie jest dla mnie zrozumiałe jak można przyjąć, że jeden z tych przepisów wymaga regulacji dodatkowo na poziomie aktów wykonawczych, a drugi (art. 15zzs9 w/w ustawy) już nie - wskazuje w opinii.

Czytaj w LEX: Wolwiak Ireneusz - Czy można przyjąć skutek doręczenia względem pełnomocnika, który nie złożył wniosku o założenie konta w portalu informacyjnym dla zapoznania się z treścią pisma sądowego? >>>

Czytaj w LEX: Obowiązki adwokatów i radców prawnych w świetle ustawy o doręczeniach elektronicznych >>>

Na jeszcze inną kwestię zwraca uwagę prezes Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Wskazuje, że z uwagi na brak przepisów wykonawczych dla doręczeń elektronicznych realizowanych za pośrednictwem Portalu Informacyjnego, zarządzenia prezesów sądów pozwalały na zakończenie sporu merytorycznego, co do konieczności podpisywania, lub nie, pism sądowych doręczanych w ten sposób. - Mianowicie prezesi sądów poszerzyli na tej podstawie katalog pism, które mogą być doręczane bez podpisu, o pisma zatwierdzone w systemie repertoryjno-biurowym i przesłane przez Portal Informacyjny - bez podpisu. W sytuacji, gdy zgodnie z projektem z dnia 1 stycznia 2023 r. uchylone zostaną przepisy Instrukcji kancelaryjnej, stanowiące ku temu podstawy, przy jednoczesnym braku regulacji prawnych dotyczących sposobu realizacji doręczeń elektronicznych za pośrednictwem Portalu Informacyjnego, ponownie pojawi się zagadnienie, czy pisma sądowe celem doręczenia powinny być podpisywane (bądź podpisem własnoręcznym, bądź podpisem elektronicznym) - ocenia.

I dodaje, że dlatego konieczne jest zsynchronizowanie wejścia w życie par. 100a zmienianego rozporządzenia z wejściem w życie przepisów przenoszących regulację doręczeń elektronicznych przez Portal Informacyjny z tzw. ustawy covidowej do przepisów procesowych czyli Kodeksu postępowania cywilnego oraz rozporządzeń wykonawczych.
 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.