Projekt założeń w tej sprawie przyjęła we wtorek Rada Ministrów.
Jak poinformowało Centrum Informacyjne Rządu, jest to odpowiedź na rosnące zainteresowanie cudzoziemców i zagranicznych partnerów gospodarczych, którzy wiążą swoją działalność lub karierę zawodową z Polską, czy też są zainteresowani naszą kulturą i językiem.
Obecny system przeprowadzania egzaminów z języka polskiego jako obcego jest niewystarczający z uwagi na zwiększające się zainteresowanie obcokrajowców naszym krajem. Powodem jest przede wszystkim ograniczona liczba ośrodków, w których mogą odbywać się egzaminy, zbyt mała liczba osób posiadających uprawnienia do ich przeprowadzania oraz - generujący wysokie koszty - osobisty udział we wszystkich sesjach egzaminacyjnych członków Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.
Celem nowych rozwiązań jest przekształcenie obecnego systemu poświadczania znajomości języka polskiego jako obcego, opartego na Państwowej Komisji, w system zapewniający większą dostępność do egzaminów oraz sprawniejsze uzyskiwanie certyfikatów. W rezultacie Państwowa Komisja zostanie rozwiązana (obecnie jako jedyna ma prawo do przeprowadzania egzaminów), a cały system egzaminowania zostanie zdecentralizowany, z zachowaniem zasad nadzoru i wysokich standardów egzaminacyjnych. Przewiduje się powołanie nowej komisji, która będzie czuwać nad całością poświadczania znajomości języka polskiego jako obcego, a zwłaszcza nad jakością przeprowadzanych egzaminów i poszczególnymi elementami systemu. W jej działaniu zostaną wykorzystane doświadczenia Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.
Zgodnie z założeniami, minister nauki i szkolnictwa wyższego - po zasięgnięciu opinii nowo powołanej komisji - będzie nadawał uprawnienia do przeprowadzania tych egzaminów. Ma także decydować o zawieszeniu lub cofnięciu tych uprawnień. Prawo do przeprowadzania takich egzaminów będą mogły uzyskać m.in. uczelnie polskie i zagraniczne, a także inne podmioty działające w kraju lub za granicą, które od co najmniej 3 lat prowadzą lektoraty, kursy lub inne zajęcia dydaktyczne z języka polskiego lub tego języka jako obcego, np. szkoły językowe, instytuty polskie za granicą.
Uprawnienia do przeprowadzania egzaminów mają być początkowo przyznawane na 2 lata, z możliwością przedłużenia na okres nie dłuższy niż 5 lat. Podmioty, które je otrzymają, będą powoływać komisje egzaminacyjne, do których wejdą specjaliści od nauczania: języka polskiego oraz języka polskiego jako obcego. Po zdaniu egzaminu będzie wydawany certyfikat znajomości języka polskiego. Dokument taki będą mogły także otrzymać osoby zwolnione z egzaminów, tj. cudzoziemcy: absolwenci filologii polskiej, absolwenci szkół średnich z polskim językiem nauczania w innych państwach, którzy zdali egzamin dojrzałości w języku polskim. Przewidziano także wprowadzenie 9 poziomów certyfikacji z języka polskiego: sześć poziomów dla dorosłych i trzy poziomy (A1, A2, B1) w wersji „junior” (obecnie istnieją tylko 3 poziomy). Założono, że instytucje uprawnione będą pobierały opłaty za przystępowanie do egzaminów i wydawanie certyfikatów. W ustawie zostaną określone jedynie maksymalne stawki opłat za te działania.
Zainteresowani podejściem do egzaminu będą mogli zarejestrować się bezpośrednio na stronach podmiotów uprawnionych do ich przeprowadzania lub przez stronę internetową Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej (BUWiWM). Informacje o terminach i miejscach przeprowadzania egzaminów będą udostępniane przez podmioty uprawnione i BUWiWM.