Zdaniem Bodnara, który został przez grupę organizacji pozarządowych zgłoszony jako kandydat na stanowisko RPO, chodzi np. o takie sprawy jak o eksmisję, sprawy dyskryminacyjne, dotyczące świadczeń socjalnych (w kontekście działalności ZUS-u), czy odpowiedzialności państwa za niezgodne z prawem działanie.
Czytaj: Organizacje proponują Adama Bodnara na RPO>>>
Według kandydata potrzebna jest w tej dziedzinie przemyślana długoterminowa strategia postępowania. – Powinna ona opierać się na identyfikacji głównych zagrożeń z punktu widzenia praw człowieka, a następnie odpowiednim korzystaniu z uprawnień sądowo-trybunalskich RPO. Przykładowo, RPO może zidentyfikować przemoc ze strony funkcjonariuszy państwowych oraz firm ochroniarskich jako jedno z głównych naruszeń praw człowieka. To oznacza, że będzie przyłączał się do niektórych spraw cywilnych wytaczanych przez ofiary, obserwował postępowania dyscyplinarne lub karne dotyczące funkcjonariuszy nadużywających przemocy, uczestniczył w postępowaniach administracyjnych dotyczących pozbawienia koncesji firm ochroniarskich, inicjował kontrolę ze strony uprawnionych organów państwowych (np. NIK oraz PIP), czy współpracował z organami międzynarodowymi badającymi ten problem (np. Komitet Ministrów Rady Europy lub Komitet Przeciwko Torturom ONZ) – mówi Adam Bodnar.
W swoim programie podkreśla on też, że bardzo ważne w działalności rzecznika jest nastawienie na wykonanie wyroków. – A więc wygrane wyroki przed Trybunałem Konstytucyjnym, uzyskane dzięki działalności RPO nie powinny pozostawać w próżni, szczególnie jeśli oznacza to konieczność zmian legislacyjnych. RPO powinien w takiej sytuacji aktywnie nadzorować jak rząd radzi sobie z przygotowaniem zmian legislacyjnych (przykładowo - wykonanie wyroku TK dotyczącego granic inwigilacji oraz retencji danych powinno być przedmiotem szczególnego zainteresowania. Wyrok ten bowiem wymaga stworzenia organu nadzoru nad korzystaniem przez policję i służby specjalne z danych billingowych) – czytamy w dokumencie.
Bodnar przyznaje, że statystyki wskazują, że RPO korzysta z tych kompetencji dość aktywnie. - Powstaje jednak pytanie czy równomiernie w odniesieniu do występujących naruszeń praw obywatelskich w Polsce oraz typów postępowań, czy towarzyszy temu kompleksowa strategia, oraz czy poszczególne działania przed sądami lub trybunałami są wzmacniane innymi działaniami będącymi w kompetencjach RPO. Funkcjonowanie RPO powinno być nastawione na doprowadzenie do zmiany negatywnej praktyki - przy odważnym wykorzystaniu różnych instrumentów, które ma do dyspozycji (sprawy sądowe, nagłośnienie problemu, wystąpienia generalne, pogłębione badania) – stwierdza kandydat na stanowisko rzecznika praw obywatelskich.
Czytaj także: Adam Bodnar: Rzecznik powinien być bardziej aktywny>>>
Grażyna Baranowska,Adam Bodnar,Aleksandra Gliszczyńska-Grabias
Ochrona praw obywatelek i obywateli Unii Europejskiej. 20 lat - osiągnięcia i wyzwania na przyszłość>>>