W wydanej właśnie książce Zasada obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Zagadnienia podstawowe autor stwierdza, że niewiele zagadnień prawnych
można uznać za równie ważne. - Chodzi wszak o jedno z fundamentalnych pojęć, które wyznaczają zakres obowiązywania prawa w nowoczesnym państwie narodowym, jako że to ostatnie nie tylko obowiązuje na oznaczonym terytorium, lecz także jest adresowane do ludności danego państwa. Pierwsza z tych zasad może być określona mianem
„terytorialnej”, drugą nazwiemy zaś „personalną”. Dzieje prawa prywatnego międzynarodowego, a nawet prawa w ogóle, są areną ich stałych zmagań; pomimo dość oczywistej przewagi pierwszej z nich, żadna nie może być postrzegana jako jedyna – pisze Mateusz Pilich.
I dodaje, że pogodzenie obu wspomnianych reguł ze względu na interes publiczny oraz interesy jednostek wymaga umiejętnego doboru łączników, wyrażających najściślejszy związek systemu prawnego z takim lub innym systemem prawnym. - Obywatelstwo zajmuje pośród nich miejsce szczególnie eksponowane. Wyjaśnienie przyczyn i konsekwencji tego faktu jest jednym z celów moich rozważań pisze autor.
Jak podkreśla wydawca książki, Monografia stanowi kompleksowe opracowanie tematyki obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Książka opisuje strukturę norm kolizyjnych prawa prywatnego międzynarodowego wskazujących prawo ojczyste, umożliwia rozwiązanie problemów zmiany obywatelstwa jako elementu decydującego o właściwości prawa np. w sprawach spadkowych czy małżeńskich, ułatwia rozstrzyganie o właściwym prawie ojczystym w razie tzw. wielopaństwowości, poddaje analizie zagadnienie ustalenia łącznika obywatelstwa. W opracowaniu zawarto krytyczną analizę dorobku doktryny oraz orzeczeń polskich, zagranicznych i europejskich z zakresu obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Jest to istotna pozycja literatury z zakresu prawa prywatnego międzynarodowego o walorach nie tylko naukowych, lecz także praktycznych.
Według autora i wydawcy, publikacja przeznaczona jest dla sędziów (zwłaszcza wydziałów cywilnych) oraz pracowników administracji centralnej. Będzie przydatna adwokatom i radcom prawnym w sprawach sądowych, w których występuje element obywatelstwa osoby, a także notariuszom przy sporządzaniu czynności notarialnych z udziałem cudzoziemców. Zainteresuje również studentów, pracowników naukowych oraz inwestorów zagranicznych.
Bliski zmierzch instytucji obywatelstwa?
Zasada obywatelstwa nie odpowiada potrzebom współczesnego, międzynarodowego obrotu cywilnoprawnego i zapewne zostanie stopniowo zastąpiona zasadą domicylu, czyli zwykłegopobytu twierdzi dr Mateusz Pilich z Uniwersytetu Warszawskiego.