Umożliwienie dłużnikowi poprawienia wniosku i złożenia go ponownie z zachowaniem terminu pierwotnego wniesienia ma zapewnić ochronę jego interesu prawnego, jak też interesów jego wierzycieli.
Celem jak najszerszego zakreślenia granic dostępności do sądów, także w przypadku wnioskodawców reprezentowanych przez adwokata lub radcę prawnego, proponuje się umożliwienie uzupełnienia braków wniosków lub jego należyte opłacenie z zachowaniem pierwotnego terminu wniesienia. W efekcie adwokatowi i radcy prawnemu w terminie tygodniowym od dnia doręczenia zarządzenia o zwrocie ma przysługiwać prawo złożenia poprawionego wniosku ponownie. Poprawiony wniosek będzie wywoływał skutek od daty pierwotnego wniesienia.
Nowelizacja ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 listopada 2009 r., sygn. akt P 88/08 (Dz. U. Nr 191, poz. 1484) stwierdzającego niezgodność art. 28 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1361 z późn. zm.) w zakresie odnoszącym się do dłużnika niekorzystającego z pomocy adwokata lub radcy prawnego z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że art. 28 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, operując pojęciem dłużnika, kreuje w zasadzie dwie odrębne normy adresowane do dłużników w postępowaniu upadłościowym: jedną do dłużników reprezentowanych przez fachowego pełnomocnika prawnego i drugą do dłużników działających samodzielnie. W obu wypadkach, wskazana regulacja, przewiduje tę samą sankcję - zwrot wniosku bez wezwania do jego uzupełnienia lub opłacenia.
Istotą naruszenia prawa do sądu w omawianym zakresie było takie ukształtowanie przepisów proceduralnych dotyczących wniosku dłużnika o ogłoszenie upadłości, które - przez nagromadzenie licznych i szczegółowych wymogów formalnych i surową sankcję za ich niedopełnienie - w praktyce utrudniały dostęp do organów ochrony prawnej, czyniąc prawo do sądu dla części wnioskodawców pozornym. Przez to dłużnik mógł nie mieć możliwości skutecznego żądania ochrony swego interesu prawnego w sposób maksymalnie efektywny, przy jak najmniejszym uszczerbku dla swoich praw.
Ustawa z dnia 22 października 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 230, poz. 1509) weszła w życie z dniem 22 grudnia 2010 r.
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line